رواداري: طالبانو په سیستماتیک ډول د بیان ازادي او معلوماتو ته لاسرسی محدود کړی دی
د بشري حقونو د روادارۍ سازمان وايي، طالبانو له څه باندې دوه نیمو کلونو راهیسې په سیستماتیک ډول د بیان ازادي او معلوماتو ته د لاسرسي حق محدود کړی دی.
د بشري حقونو د روادارۍ سازمان وايي، طالبانو له څه باندې دوه نیمو کلونو راهیسې په سیستماتیک ډول د بیان ازادي او معلوماتو ته د لاسرسي حق محدود کړی دی.
په راپور کې راغلي، چې طالبان له رسنیو څخه د خپلو پالیسیو او پروګرامونو د تبلیغاتو لپاره کار اخلي.
د «محدودیت، جبر او سانسور: په افغانستان کې معلوماتو ته د لاسرسي او د بیان د ازادۍ د وضعیت» تر نامه لاندې د روادارۍ نوی راپور د چهارشنبې په ورځ د (غويي۱۲مه) خپور شو.
دا راپور د افغانستان په ۲۸ ولایتونو کې د ۶۱ښځو په ګډون له ۲۶۴ کسانو سره د مرکو پر بنسټ جوړ شوی دی.
د روادارۍ د راپور له مخې؛ د طالبانو ډله هېوادوالو ته د معلوماتو وړاندي کولو لپاره هېڅ قانون نه مراعاتوي او د معلوماتو د وړاندې کولو لپاره هېڅ ځانګړی ميکانيزم نه لري.
رواداري وايي، چې طالبان د واک تر لاسه کولو وروسته پر رسنيو د بنديزونو لګونو لپاره څو فرمانونه صادر کړي دي.
د روادارۍ د موندونو پر بنسټ طالبانو رسنيو ته خبرداری ورکړی، چې د بشري حقونو د سرغړونو، امنيتي او سياسي پېښو، د مخالفو وسله والو د بريدونو، د طالبانو ترمنځ د اختلافاتو، د کوچيانو ترمنځ د جنجالونو، د پخوانيو کارکوونکو د بندي کولو، قتل او نيونو په اړه د خبرونو له خپرولو ډډه وکړي.
په دغه راپور کې د بشري حقونو د سرغړونو په اړه د معلوماتو د وړاندې کولو په خاطر د خبریالانو د توقیف او شکنجه کولو یادونه هم شوې ده.
رواداري وايي طالبانو له رسنيو سره د مرکو له امله يو شمېر خبريالان، قربانيان او عيني شاهدان نيولي او ګواښلي دي.
په دغه راپور کې ويل شوي، چې د ۲۰۲۲ کال د جولای په مياشت کې د طالبانو استخباراتو رياست د فاریاب ولایت په میمنې ښار کې يو سېمه ييز خبريال د بشري حقونو د سرغړونو قضيو په اړه د خبر چمتو کولو په خاطر نيولی او شکنجنه کړی.
روادارۍ راپور په افغانستان کې د ښځينه خبريالانو وضعت او د طالبانو له خوا پر هغوی لګول شويو محدوديتونو ته هم اشاره کوي.
دوی ليکلي دي، چې په افغانستان کې د طالبانو له واکمنۍ سره د ښځينه خبريالانو شمېر کم شوی او د پروان په ګډون په يو شمېر ولايتونو کې په رسنيو کې د ښځو پر کار بنديز لګول شوی دی.
د دغه راپور له مخې؛ د لسګونو رسنيو فعاليت، چې د ښځو له خوا اداره او مديریت کېدې د طالبانو له خوا بند شوي دي.
د بشري حقونو دغه سازمان وايي، چې د رسنيو فعاليتونه په دوامداره توګه د طالبانو د استخباراتو، امربالمعروف او اطلاعاتو او فرهنګ ادارو له خوا څارل کېږي.
د راپور له مخې؛ په افغانستان کې د طالبانو له واکمنۍ وروسته په هېواد کې د څه باندې ۶۰۰ فعالو رسنیو له ډلې نیمايي یې د محدودیتونو او اقتصادي ستونزو له امله تړل شوي دي.
رواداري دا هم لیکلي، چې طالبانو د مخالفو شنونکو سره په رسنیو کې مرکې بندې کړي دي.
په راپور کې راغلي: «د ۲۰۲۱کال د اګست له میاشتې راهیسې ډېر کسان د نیوکې او په ازاده توګه د خپلو افکارو د بیانولو او د خپلو مدني غوښتنو د تعقیبولو په خاطر نیول شوي، شکنجه شوي او حتی وژل شوي دي.»
رواداري له طالبانو وغوښتل، چې د بشري حقونو د نړۍوالو سندونو له مخې پر رسنیو او ښځینه کارکوونکو لګول شوي بندیزونه پای ته ورسوي.
دغه نندارتون د چهارشنبې په ورځ (د غویي ۱۲مه) د کابل په بادام باغ څېړنیز فارم کې جوړ شوی و.
ملا عبدالغني برادر یاد نندارتون مې وویل: «حکومتونه هڅه کوي، چې د خپلو محصولاتو د معرفي کېدو او هغو ته د بازارموندنې په موخه په کور دننه او بهر کې نندارتونونه جوړ کړي، چې موږ هم دا لړۍ پيل کړې ده.»
هغه زیاته کړې، چې د نندارتونونو له لارې د یو هېواد سوداګري وده کولی شي او په دغه برخه کې پانګونې ته هم زمینه برابرېږي.
ښاغلي برادر ویلي، چې د طالبانو د ریاستالوزرا اقتصادي معاونیت د افغان متخصصینو په مرسته عملاً د هېواد د ملي پراختیا پر ستراتیژۍ کار روان کړی.
د ریاست الوزرا اقتصادي معاونیت په خپل اېکس پاڼه لیکلي، چې د کرنیزو محصولاتو ۳۰م نندارتون د کرنیزو محصولاتو او صنعتي تولیداتو ته د بازارموندنې، د کرنیز سکټور د پياوړتیا او له کورنیو تولیداتو د ملاتړ په موخه جوړ شو، چې په ۲۶۳ غرفو کې مختلف توکي پکې نندارې ته وړاندې شول.
