یوه ایراني چارواکي ويلي، چې د ريیسي او امیر عبداللهیان ژوند په خطر کې دی
له رویټرز خبري اژانس سره په مرکه کې د ایران د اسلامي جمهوریت یوه چارواکي ویلي، چې د ایران د ولسمشر او بهرنیو چارو وزیر ژوند په خطر کې دی.
له رویټرز خبري اژانس سره په مرکه کې د ایران د اسلامي جمهوریت یوه چارواکي ویلي، چې د ایران د ولسمشر او بهرنیو چارو وزیر ژوند په خطر کې دی.
دغه چارواکي د پېښې له ځای څخه خپاره شوي راپورونه خورا د اندېښنې وړ وبلل.
نوموړي زیاته کړې، چې د ایران د ولسمشر او بهرنیو چارو وزیر ژوند په خطر کې دی.
هغه، چې غوښتل یې نوم یې پټ پاتې شي، ټینګار وکړ: "موږ لا هم هیله لرو."
بل خوا تسنیم خبري اژانس د ایراني چارواکو له قوله ویلي، چې سیمې ته مرستندویه ټیمونه نېږدې شوي دي.
د افغانستان لپاره د بشري حقونو ځانګړي راپور ورکوونکي ریچارډ بېنټ په بامیان ولایت کې پر بهرنیو سیلانیانو او د هغوی په افغان همکارانو وسله برید غندلی دی. ښاغلي بېنټ په دې اړه د نړۍوالو معیارونو پر بنسټ د څېړنو غوښتنه وکړه.
نوموړي د یکشنبې په ورځ (د غویي ۳۰مه) په خپله اېکس پاڼه کې لیکلي: «په بامیانو کې د جمعې د ورځې وسله وال برید چې د بهرنیانو او افغانانو د مرګ ژوبلې لامل شو، غندم او د وژل شویو کسانو کورنیو ته تسلیت وړاندې کوم.»
په بامیان ولایت کې د وروستي ترهګریز برید له امله د درېیو اسپانیایي سیلانیانو په ګډون شپږ کسان ووژل شول او د څلورو بهرنیو وګړو په ګډون اوه نور ټپيان شوي دي.
ترا وسه هېڅ یوې ډلې د دې برید مسوولیت پر غاړه نه دی اخیستی.
د طالبانو د کورنیو چارو وزارت ویاند ویلي، چې د دې پېښې په تړاو اووه کسان نیول شوي دي.
تر دې وړاندې د طالبانو په استخباراتو پورې اړوند المرصاد وېبسایټ ادعا وکړه، چې د بامیان د برید "ترهګر" یې نیولی دی.
د ټولنیزو رسنیو کاروونکو بیا د دې ادعا په غبرګون لیکلي، چې د دغې پېښې د عاملینو د نیولو په تړاو د طالبانو پر څېړنو باور نه لري.
د ایران د کورنیو چارو وزير احمد وحيدي له صدا او سيما خبري اژانس سره په خبرو کې ويلي، چې د ولسمشر او د هغه د ملګرو د لټون لپاره یې عمليات پيل کړي؛ خو لا یې دقيق معلومات نه شته.
ایراني رسنيو ويلي، چې د ابراهیم رییسي د سپرلۍ چورلکه په ختیځ اذربایجان کې حادثه کړې ده.
د ایران چارواکو او ایراني رسنیو د ایران د ولسمشر د سپرلۍ د چورلکې په اړه بېلابېل معلومات خپاره کړي دي.
د ایران د کورنيو چارو وزير احمد وحيدي ويلي: « سېمه پیچلې ده، اړيکه ستونزمنه ده او موږ انتظار کوو، چې د ژغورنې ځواکونه سیمې ته ورسيږي ترڅو نتيجه اعلان کړو»
د ایراني رسنيو د معلوماتو له مخې؛ سيمه ته د ولسمشر کاروان او ۲۰ ژغورنکي ډلې هم روانې شوي دي.
د بيړنيو حالاتو د ادارې ویاند مجتبی خالدي ويلي، چې د ولسمشر د چورلکي د غورځېدو ځای ته یې اته امبولانسونه ليږلي دي.
خالدي زياتوي: « د پېښې ځای ته هوايي بيړنۍ چورلکي هم تللي؛ خو له بدمرغه د سختو دوړو له امله هوايي عمليات امکان نه لري»
د ایران خبري اژانس (ایرنا) په خپل راپور کې ويلي، چې د پېښې ځای ته یې ۲۰ ژغورنکې ډلې ليږلي دي.
ايرنا ليکلي، چې د سېمې د ناامني له امله د چارواکو د لټون عمليات وخت نيسي.
د ایران د محصلينو خبري اژانس (ايسنا) بيا په خپل راپور کې ويلي، چې د رييسي يو شمېر ملګري وژل شوي؛ خو مشخص کړي يې ندي.
د ختيځ اذربايجان د والي مرستیال هم تاید کړې، چې يوې چورلکي سقوط کړی.
د مرستيال والي علي ذاکري په خبره؛ په درېيو چورلکو کې، چې ولسمشر رييسي، بهرنيو چارو وزير، د ختيځ اذربایجان والي او یو شمېر نور چارواکې هم سپاره ول له جملې يې یوه چورلکه نسکوره شوې ده.
ذاکري زياته کړې: د « پېښې په اړه نور جزیيات نه لري»
د راپورنو له مخې؛ د ولسمشر د لېږد په چورلکه کې ایت الله الهاشم، د تبریز د جمعې امام او د ایران د بهرنیو چارو وزیر امیر عبداللهیان هم موجود وو.
تر اوسه لا د پېښې نور جزیيات نه دي شریک شوي.
ایسنا خبري اژانس د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ د وزیر نورالدین عزیزي په حواله ویلي، چې دغه ډله له ایران سره د سوداګریزو راکړو ورکړو د کچې د لوړولو په لټه کې ده. ایسنا لیکلي، چې ښاغلي عزیزي ویلي چې طالبان غواړي له ایران سره سوداګري ۱۰ میلیارده ډالرو ته لوړه کړي.
ښاغلي عزيزي د چابهار بندر منځنۍ اسيا ته د ايران او افغانستان تر منځ تر ټولو نږدي لار په توګه ياده کړه او له دې لارې يې د مالونو د دايمي لېږد رالېږد د زمينې د برابرولو غوښتنه وکړه.
په هغه راپور کې چې د شنبې په ورځ (د غويي په ۲۹مه) د ایسنا خبري اژانس له خوا خپور شوی، راغلي چې د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزیر په روسیه کې د ایران له سفیر سره په لیدنه کې ویلي: "موږ د دوه اړخیزې سوداګرۍ د کچې د ۱۰ میلیارده ډالرو څخه ډېرې تبادلې د لوړولو په لټه کې یو."
د طالبانو د سوداګرۍ او صنایعو وزیر وايي، د سوداګریزو راکړو ورکړو د سرعت د زیاتولو په موخه دغه ډله غواړي د ګمرکونو کاري ساعتونه د ورځې ۲۴ ساعته کړي.
ښاغلي عزیزي کازان ته د خپل سفر او د روسیې-اسلامي نړۍوال اقتصادي فورم په څنډه کې د ایران د اسلامي جمهوریت له سفیر سره وکتل.
د "روسیې-اسلامي نړۍ" پنځلسم نړۍوال اقتصادي فورم د سې شنبې په ورځ د غويي په ۲۳مه پیل شو او د یکشنبې په ورځ د غويي ۳۰مه یې وروستۍ ورځ ده.
طالبان وايي، چې د دغې ډلې د بهرنیو چارو وزیر امیر خان متقي د ملګرو ملتونو د سرمنشي له مرستیالې روزمېري ډیکارلو سره په لیدنه کې د دوحې راتلونکې ناستې پر اجنډا او ترکیب خبرې کړې دي.
متفي ویلي، چې دوحه راتلونکې ناسته کې د مخدره موادو پرخلاف مبارزه، مالي او بانکي مسایل او اقلیمي بدلون اغېزو په اړه بحث ښه موارد کېدلی شي.
د طالبانو تر واک لاندې د بهرنیو چارو وزارت ویاند نن یکشنبه (د غويي ۳۰مه) په یوه خبرپاڼه کې لیکلي، چې په دغه ناسته کې د سرمنشي مرستیالې وویل، چې دوحه ۳ ناسته کې به د غړو هېوادونو او نړۍوالو سازمانونو د استازو ترڅنګ دا ځل د نړۍوال بانک او اسیايي بانک استازي هم ګډون کوي.
په خبر پاڼه کې راغلي چې اغلې روزمېري ډیکارلو وویل، چې دوحه ۳ ناسته کې به د بحث محورونه پر مالي او بانکي موضوعاتو، مخدره موادو پر خلاف مبارزه او کروندګرو ته بدیل معیشیت او همدا راز د اقلیم بدلون او ترې افغانستان ته راټوکېدلو زیانونو په اړه خبرې اترې وشي.
خبرپاڼه زیاتوي؛ مرستیالې وویل، چې د دوحې په راتلونکې ناسته کې د افغانستان حکومت سره تعامل غواړي او ښايي واضح بحثونه او د دواړو لوریو پر غوښتنو او اندېښنو په اړه خبرې اترې ولري.
د طالبانو په خبرپاڼه کې لیکل شوي، چې اغلې ډیکارلو وویل، چې د دوحه درېیمه ناستې اساسي هدف افغانستان سره د نړۍوالې ټولنې اړیکې عادي کول دي.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت ویاند له خوا په خپره شوې خبرپاڼه کې لیکل شوي، چې متقي وویل اوس دغه ډله له یوناما سره په کابل کې ښې اړیکې لري او متقي ټينکار کړی چې په ملګرو ملتونو کې باید د افغانستان واقعي استازی د نظام استازیتوب وکړي او په دې اړه پراته خنډونه باید لرې شي.
متقي په دغه لیدنه کې د دوحې تېرې غونډې ته په اشارې سره وویل، چې د دوحې په دویمه ناسته کې هم معناداره ګډون غوښت او د نوموړي په وینا یوازې تشریفاتي ګډون ګټور ونه بلل شو.
په دغه لیدنه کې متفي ویلي؛ د دوحې په درېیمه ناسته کې د پورتنیو د بحث مواردو ترڅنګ ښايي د ترکیب په اړه یې هم هوکړې ته ورسېږي.
سیاسي چارو کارپوهان په دې باور دي، چې د دوحې ناستې څخه د طالبانو وېره دا ده، چې نړۍ په دغه ناسته کې د افغانستان لپاره ځانګړی استازی وټاکلي، هغه څه چې د طالبانو د مشر ملا هبت الله اخوندزاده ورسره کلک مخالفت څرګند کړی دی.
د دوی په باور نړۍ غواړي په دوحه کې له طالبانو سره د افغانستان په اساسي موضوعاتو بحث وکړي، چې له هغې جملې څخه له شپږمه پورته د انجونو پرمخ ښوونځي او پوهنتونونو پرانېستل، ښځو ته د کار اجازه او په افغانستان کې د یو ټولشموله حکومت جوړل دي.
د کانګو د ډېموکراتیک جمهوریت پوځ د یکشنبې په ورځ (د غويي په ۳۰مه) اعلان وکړ، چې د دغه هېواد د ولسمشر فلیکس تشیسکدي پر ضد یې د کودتا هڅه شنډ کړې ده.
د پوځ په وینا؛ د کنشاسا په ښار کې په تنظیم شوې کودتا کې کانګويي او بهرني مبارزین ښکېل وو.
پوځ د کودتا د ډول او وخت په اړه دقیق نه معلومات نه دي ورکړي او نه یې دا روښانه کړې، چې کودتاچیانو د حکومت د ړنګولو لپاره کوم ځانګړی پلان لاره؛ خو ویلي یې دي، چې کودتا یې شنډه کړې ده.
