د طالبانو تر کنټرول لاندې د بهرنیو چارو وزارت یو شمېر سرچینو افغانستان انټرنشنل - پښتو ته ویلي، چې طالبانو په نېږدې درېیو کلونو کې خپلو غړو ته ۲۰۰۹ سیاسي او ۵۴۲۱ ځانګړي پاسپورټونه وېشلي دي.
د بهرنیو چارو وزارت د پاسپورټونو د مقررې له مخې؛ د دولت د مافوق او خارجه رتبه کارکوونکو سربېره وکیلان، والیان او ډېپلوماټان دا حق لري، چې سیاسي پاسپورټ تر لاسه کړي او ځانګړي پاسپورټونه دویم، لومړی او فوق بستونو کارکوونکو ته ورکول کیږي.
یوې سرچینې چې نه یې غوښتل نوم یې واخیستل شي وویل، چې سیاسي او ځانګړي پاسپورټونه د طالبانو د ریاست الوزرا د رییس، مرستیالانو، د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر، مرستیالانو، دفتر رییس او د چارو ادارې د مشر په حکمونو ورکړل شوي دي.
سرچینه زیاتوي: "په ۱۴۰۰ کال کې ۱۰۵ سیاسي پاسپورټونه وېشل شوي، په ۱۴۰۱ کال کې ۴۵۱ سیاسي پاسپورټونه وېشل شوي، په ۱۴۰۲ کال کې ۹۰۶ سیاسي پاسپورټونه ورکړل شوي او په روان کال کې تر اوسه پورې ۵۴۷ سیاسي پاسپورټونه د طالبانو غړو ته ورکړل شوي دي".
سرچینې وویل: "یوه لویه برخه سیاسي پاسپورټونه د طالبانو د کورنیو مشرانو غړو، ځینې دیني علماو، ځینو طالب سوداګرو او چارواکو ته ورکړل شوي دي".
یاده سرچینه وايي، چې تر اوسه ۵۴۲۱ ځانګړي پاسپورټونه هم وېشل شوي، چې لویه برخه مخصوص پاسپورټونه د طالب چارواکو د کورنیو غړو، دوستانو او ټیټ رتبه مامورینو ته ورکړل شوي دي.
همداراز د طالبانو تر کنټرول لاندې د چارو ادارې د بهرنیو اړیکو ریاست یوه کارشناس د نوم د نه ښودلو په شرط افغانستان انټرنشنل - پښتو ته ویلي، چې په تېرو نېږدې درېیو کلونو کې د ارګ او چارو ادارې څخه د ۷۱۹ سیاسي پاسپورټونو او ۲۳۱۰ ځانګړو پاسپورټونو حکمونه ورکړل شوي دي.
دغه سرچینه وايي، چې له یو شمېر وزارتونو څخه دوی ته د ځانګړو او سیاسي پاسپورټونو وړاندیزونه ورغلي او دوی د حکم له اخیستو وروسته بهرنیو چارو وزارت ته لېږلي دي.
د چارو ادارې دغه کارشناس زیاته کړه: "موږ ته دا معلومات نه شته، چې وړاندیز شوي اشخاص د اړوند وزارتونو غړي دي او که نه؛ خو یوازې یې پروسس کوو او بهرنیو چارو وزارت ته یې لېږو."
د افغانستان د سیاسي او ځانګړي پاسپورټ لرونکي د ګاونډیو هېوادونو سربېره؛ چین، ترکیه، هندوستان، افریقايي هېوادونه، د سویلي اسیا هېوادونه او د نړۍ یو شمېر نورو هېوادونو ته بې وېزې سفر کولی شي.
همدا راز د سیاسي پاسپورټ لرونکي اشخاص کولی شي، چې په اسانۍ سره د یو شمېر اروپايي هېوادونو وېزې تر لاسه کړي.
د طالبانو تر کنټرول لاندې د ارګ یوې سرچینې افغانستان انټرنشنل - پښتو ته ویلي، چې د طالبانو تر کنټرول لاندې د بهرنیو چارو وزات د طالبانو په کابینه کې د یوه شکایت پر بنسټ د طالبانو رییس الوزرا ته د یو شمېر طالب پلوو اشخاصو، د طالبانو د کورنیو غړو او دوستانو له سیاسي او مخصوص پاسپورټ څخه په استفادې د ګاونډیو هېوادونو سربېره ترکیې، ازبکستان او یو شمېر هېوادونو ته د سفرونو په اړه اندېښنه څرګنده کړې وه.
هڅه مو وکړه، چې په دې اړه د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت او یا هم د طالب چارواکو نظر را واخلو؛ خو له پرله پسې اړیکو نیولو سره هم ونه توانېدو.
تازه د ترکیې ولسمشرۍ ماڼۍ په یوه خبرپاڼه کې ویلي، چې د دغه هېواد او افغانستان ترمنځ د ډېپلوماټیکو ویزو د معافیت تړون لغوه شوی دی.
د دې تړون په لغوه کولو سره ترکي او طالب چارواکي افغانستان او ترکيې ته د ننوتلو لپاره اړ دي، چې د وېزې تر لاسه کولو پروسه بشپړه کړي او وېزه تر لاسه کړي.
د ترکیې د ولسمشر دفتر ویلي وو، چې دا پریکړه به د غبرګولي له ۱۲ نېټې وروسته د ترکیې د ولسمشر رجب طیب اردوغان په لاسلیک سره عملي شي.
هغه فرمان چې د ترکیې د ولسمشر په لاسلیک سره خپور شوی پکې راغلي: « د ترکیې جمهوریت او د افغانستان اسلامي جمهوریت ترمنځ د ډېپلوماتیکو پاسپورټونو لرونکو لپاره د ویزې د مکلفیتونو د دوه اړخیز لغوه کولو هوکړه لیک چې د ولسمشر لخوا د ۲۰۰۷کال د سپټمبر په ۲۹لاسلیک شو او د ۲۰۰۸کال د جنورۍ په ۸مه د وزيرانو شورا د پرېکړې له مخې نافذ شو، د جون له لومړۍ نیټې څخه به ودرول شي.»
ترکيې دغه پرېکړه د دغه هېواد د ولسمشر د ۹مې ګڼې فرمان د درېيمې مادې پر بنسټ کړې ده.
