طالبان: د حيرتان-مزارشريف اورګاډي پټلۍ د بيارغونې چارې د شپږو مياشتو لپاره وغځول شوې

طالبانو د پنجشنبې په ورځ ویلي، چې د دې ډلې د ټول ګټو وزیر محمد عیسی ثاني د ازبکستان د اورګاډي پټلۍ له مشر سره د حیرتانو په بندر کې لیدنه کړې ده.

طالبانو د پنجشنبې په ورځ ویلي، چې د دې ډلې د ټول ګټو وزیر محمد عیسی ثاني د ازبکستان د اورګاډي پټلۍ له مشر سره د حیرتانو په بندر کې لیدنه کړې ده.
د طالبانو د ټول ګټو وزارت وايي، چې په دې غونډه کې د حیرتان- مزارشریف د اورګاډي پتلۍ د بیارغونې چارې د شپږو میاشتو لپاره وغځول شوې.
د دغه وزارت په خبرپاڼه کې راغلي، چې د دې پروژې د غځولو تړون د چهارشنبې په ورځ د تمځایونو د پاتې کارونو د بشپړېدو په موخه لاسلیک شو.
طالبانو په ۱۴۰۲ هجري لمریز کال کې د ۷۵ کیلومترو په اوږدوالي د اورګاډي پټلۍ د ترمیم کار د پیل اعلان کړی و او ویلي یې و، چې دا پروژه به په دریو میاشتو کې بشپړه شي.


د روسیې ولسمشر د شانګهای د همکاریو سازمان له سرمشریزې وروسته طالبان له ترهګرۍ سره د مبارزې په برخه کې د مسکو د متحدینو په توګه یاد کړل. ولادیمیر پوتین وویل، په افغانستان کې واک د طالبانو په لاس کې دی او له همدې امله، دوی «د تروریزم پر وړاندې مبارزه کې زموږ کلک متحدین دي.»
پوتین د خپل خبري کنفرانس په ترڅ کې د خبریالانو د پوښتنو په ځواب کې وویل، چې هېواد یې له طالبانو سره په اړیکه کې دی او له دغې ډلې څخه یې د ترهګرۍ پر وړاندې د مبارزې نښې ترلاسه کړې دي.
هغه د طالبانو حکومت په رسمیت پېژندلو او د شانګهای د همکاریو په سازمان کې د دې ډلې د غړیتوب په اړه وویل، چې ««دا دواړه مسایل «د حالاتو په پرمختګ پورې اړه لري.»
ولادیمیر پوتین وویل: «ما مخکې هم ویلي وو، چې له طالبانو سره په تماس کې یوو. د شانګهای د همکارۍ په سازمان کې د بشپړ غړیتوب په اړه، روسیه په یوازې ځان پریکړه نه ګوي.»
هغه زیاته کړه: "موږ باید د اصلي سیاسي جوړښتونو سره چې په هېواد کې واک کنټرولوي اړیکې وساتو.»
همدا راز، د ملګرو ملتونو سرمنشي د شانګهای د همکارۍ سازمان په سرمشریزه کې وویل، چې ملګري ملتونه چمتو دي چې په ټوله نړۍ کې له ترهګرۍ سره د مبارزې په برخه کې د شانګهای د همکارۍ له سازمان سره مرسته وکړي.
انتونیو ګوترش وویل، د هېوادونو لپاره دا مهمه ده چې د دې مخه دې ونیسي چې افغانستان د «ترهګرۍ په ځاله» بدل شي.
د شانګهای د همکارۍ سازمان سرمشریزه د چهارشنبې په ورځ (چنګاښ ۱۳مه) «د څو اړخیزو خبرو اترو پیاوړتیا – د سولې او دوامدار پرمختګ لپاره هڅې» تر شعار لاندې د دوو ورځو لپاره پیل شوه.
په دې ناسته کې د روسیې، قزاقستان، هند، ایران، چین، قرغزستان، پاکستان، تاجکستان، ازبکستان، بلاروس، منګولیا، اذربایجان، قطر، متحده عربي اماراتو، ترکیې او ترکمنستان هېوادونو مشرانو او استازو ګډون کړی.

د ملګرو ملتونو سرمنشي د شانګهای د همکارۍ سازمان په سرمشریزه کې وویل، چې ملګري ملتونه چمتو دي چې په ټوله نړۍ کې له ترهګرۍ سره د مبارزې په برخه کې د شانګهای د همکارۍ له سازمان سره مرسته وکړي.
د روسیې د دولتي رسنیو د راپورونو له مخې، انتونیو ګوترش وویل، د هېوادونو لپاره دا مهمه ده چې د دې مخه دې ونیسي چې افغانستان د «ترهګرۍ په ځاله» بدل شي.
ګوترش په دې ناسته کې د سولې د تامین او په افغانستان کې د داسې یو ټول شموله حکومت د رامنځته کېدو غوښتونکی شو چې بشري حقونو ته درناوی وکړي.
انتونیو ګوترش وویل، چې په سوډان کې، د کانګو دیموکراتیک جمهوریت څخه تر سومالیا، له میانمار څخه تر هایتي او افغانستان کې سولې ته اړتیا ده.
ملګرو ملتونو راپور ورکړ، چې ښاغلي ګوترش په دې ناسته کې د نړۍ بېلابېلو برخو کې جګړې ته په اشارې سره وویل: «موږ په سختو شرایطو کې سره ناسته کوو.»
انتونیو ګوترش د هېوادونو مشرانو ته په خطاب کې زیاته کړه، چې هدف باید سوله وي چې دوامدار پرمختګ او بشري حقونو ته درناوی یې اړین شرط دی.
روسي رسنیو د ښاغلي ګوترش له قوله راپور ورکړی، چې د شانګهای د همکارۍ سازمان د منځني ختیځ، اوکراین، افریقا او افغانستان په ګډون د نړۍ په بېلابېلو سیمو کې د اړتیا وړ سولې ته د رسیدو لپاره اړین ظرفیت لري.
د شانګهای د همکارۍ سازمان سرمشریزه د چهارشنبې په ورځ (چنګاښ ۱۳مه) «د څو اړخیزو خبرو اترو پیاوړتیا – د سولې او دوامدار پرمختګ لپاره هڅې» تر شعار لاندې د دوو ورځو لپاره پیل شوه.
په دې ناسته کې د روسیې، قزاقستان، هند، ایران، چین، قرغزستان، پاکستان، تاجکستان، ازبکستان، بلاروس، منګولیا، اذربایجان، قطر، متحده عربي اماراتو، ترکیې او ترکمنستان هېوادونو مشرانو او استازو ګډون کړی.

د شانګهای همکارۍ سازمان د غړو هېوادونو مشرانو نن په خپله ګډه بیانیه کې په افغانستان کې د پراخ بنسټه حکومت د جوړېدو پر ضرورت ټینګار وکړ. دوی د ټولو افغان توکمونو او سیاسي ډلو د استازو په پراخ ګډون سره ټولګډونه حکومت په افغانستان کې د تلپاتې سولې او ټیکاو یوازنۍ لار وبلله.
د دې سازمان د سرمشریزې په ګډه بیانیه کې دا هم راغلي چې په افغانستان کې د حالت عادي کولو لپاره د هڅو ملاتړ ته تیار دي.
د تاس خبري اژانس د راپور له مخې، د شانګهای غړي په افغانستان کې د سولې او پرمختګ د تضمین لپاره د نړیوالې ټولنې د هڅو ملاتړ ته تیار دي.
د شانګهای همکاریو سازمان ناسته پرون د دوو ورځو لپاره د «څو اړخیزه خبرو د پیاوړتیا او د سولې او دوامداره پراختیا لپاره هڅې» په نوم پیل شوه.
په دې ناسته کې د روسیې، قزاقستان، هند، ایران، چین، قرغېزستان، پاکستان، تاجکستان، ازبکستان، بلاروس، مغولستان، اذربایجان، قطر، عربي متحده اماراتو، ترکیې او د ترکمنستان استازي حضور لري.
که څه هم له دغو هېوادونو یو شمېر یې له طالبانو سره ډیپلوماټیکې او اقتصادي اړیکې لري، خو هیڅ یو یې طالبان په رسمیت نه پيژني.
پر افغانستان د طالبانو له واکمنۍ وروسته د هېواد په استازیتوب هیچا ته په دې ناسته کې د برخې اخیستو اجازه نه ده ورکړل شوې.

د پاکستان لومړی وزیر وايي، نړیواله ټولنه باید «د افغانستان له سرپرست حکومت سره د اقتصادي او پراختیايي اړتیاوو پوره کولو کې د مرستې لپاره فعالانه ګډون وکړي» شهباز شریف نن په استانا کې د شانګهای سرمشریزې ته د وینا پر مهال، افغانستان کې د سولې او ټیکاو پر ضرورت هم ټینګار وکړ.
شهباز شریف چې وړمه ورځ تاجکستان ته تللی و، له هغه ځای د شانګهای سرمشریزه کې د ګډون لپاره د قزاقستان پلازمېنې الماتا ته پرون ورسېد.
د پاکستان رادیو د راپور له مخې، ښاغلي شریف دغې سرمشریزې ته په خپله وینا کې زیاته کړه، چې طالبان دې هم د اغېزناکو ګامونو اخیستلو سره دا باوري کړي چې افغان خاوره به د نورو هېوادونو پرضد نه کارېږي.
هغه دا هم وویل، چې «د فرد، ډلې یا دولت په چوکاټ کې ترهګرۍ» د هر ډول د مخنیوي لپاره باید هېوادونه ټولیز ګامونه پورته کړي.
په افغانستان کې د طالبانو واکمنېدو او په پاکستان کې د وسلوالو بریدونو زیاتېدو سره اسلام اباد تور لګوي چې افغان خاوره یې پرضد کارېږي.
واکمن طالبان دا تور ردوي او وايي، د پاکستان ضد وسلوال د دغه هېواد خاوره کې د فعالیت لپاره سیمې په ولکه کې لري.
شانګهای سرمشریزه پرون «د تلپاتې پراختیا او سولې لپاره هڅې او څو اړخیزو خبرو پیاوړتیا» په نوم پرون پیل شوې او نن هم روانه ده.
په دې ناسته کې د روسیې، قزاقستان، هند، ایران، چین، قرغزستان، پاکستان، تاجکستان، ازبکستان، منګولیا، اذربایجان، قطر متحده عربي اماراتو، ترکیې او ترکمنستان مشران او استازي ګډون لري.
افغانستان له ۲۰۱۲ کال راهیسې د شانګهای سازمان څارونکی غړی دی.
د طالبانو تر واکمنۍ مخکې به افغان چارواکي د دې سازمانو غونډو ته بلل کېدل، خو له درې کلونو راهیسې دا ډله نه ده ور بلل شوې.

په دایکنډي ولایت کې د طالبانو د امربالمعروف ادارې له خوا د یوې خبرتیا پر بنسټ، ښځو ته امر شوی چې «عربي او اسلامي حجاب» واغوندي او په عامه ځایونو کې دې نه لرې کوي. طالبانو په دغه ولایت کې ښځو ته خبرداری ورکړی چې «که امر یې ونه مني سزا به ورکړي او بندیانې به شي.»
دا خبرتیا په ټولنیزو رسنیو کې خپره شوې او یوې سیمه ییزې سرچینې د هغې ریښتینولي تایید کړې. دغې سرچینې افغانستان انټرنېشنل ته ویلي، چې په دایکنډي کې طالبانو څو ځلې ښځو ته د حجاب د نه اغوستلو له امله خبرداري ورکړي او ګواښونه یې کړي دي.
د طالبانو امر بالمعروف په خبرتیا کې راغلي چې ښځې بايد له کوره د وتلو پر مهال «عربي او اسلامي حجاب» واغوندي تر هغې چې کور ته راځي، او «هېڅ ښځه حق نه لري چې خپل حجاب په بازار، ښوونيزو مرکزونو او عامه ځایونه کې لرې کړي.»

په دایکنډي کې ښځو ته د طالبانو وروستی وخت د چنګاښ په ۱۵ پای ته رسیږي.
طالبانو خبرداری ورکړی، چې که کومې ښځې د دوی امر ونه مانه، نو «سزا به ورکړي او زنداني به شي.»
تر دې مخکې طالبانو په دايکنډي کې له ملایانو او ديني عالمانو غوښتي وو چې پر ښځو د طالبانو د خوښې وړ حجاب په اغوستلو کې همکاري وکړي.