د کابل یو اوسیدونکي د جمعې په ورځ افغانستان انټرنشنل ته یوه ویډیو رالیږلې چې په کې یو ځوان د کابل ښار په میرویس میدان سیمه کې له یوې لوحې سره چې پرې یې "د امیرالمومنین په لټه کې" لیکلي دي، قدم وهي. دغه ځوان د دې کار وروسته د طالبانو له خوا ونیول شو.
د دغه ځوان هویت تر اوسه نه دی په ډاکه شوی خو د ويډيو رالېږونکي افغانستان انټرنشنل ته وويل، چې طالبانو دغه ځوان نيولى دى او نامعالوم ځای ته یې وړی دی.
له دې وړاندې هم د طالبانو یو شمېر غړو نیوکې کړي چې د دې ډلې مشر ملا هبت الله اخوندزاده سره یې د لیدلو چانس نه دی پیدا کړی، او دا چې د هغه په شتون په اړه بېلابیلې پوښتنې او شکونه شته دي.
د پکتیا ځینو محصلینو افغانستان انټرنشنل ـ پښتو وویل چې طالبانو فراغت غونډو کې تورې چپنې اغوستل او خولۍ پر سرول منع کړي دي. دوی زیاتوی طالبانو ورته ویلي چې تورې چپنې او خولۍ د غربیانو فرهنګ دی او د دې کار په کلکه مخنیوی کوي.
د پکتیا دولتي پوهنتون ځینو محصیلنو افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته وویل، د طالبانو د دعوت او ارشاد امریت ورته ویلي: «په فراغت غونډه کې د تورې چپنو او خولۍ پرځای سپنې چپنې او سپینې خولۍ یا هم تور واسکټ له جامو سره واغونڅي. »
ځینې محصلین وايي، د فراغت غونډې ته یې کم وخت پاتې دی او دوی خپلو ځانونو ته په شاوخوا ۷۰۰ افغانۍ د فراغت تورې چپنې او خولۍ اخیستې دي خو اوس ورته ویل شوي چې اغوستلی یې نه شي.
دوی زیاتوی چې فراغت غونډو کې طالبانو پر چکو او شپېلک وهلو سربېره پر کالیو د یادګاري امضا په توګه د بېلابیل رنګونو پر کارولو هم بندیز لګولی دی.
د طالبانو تر واک لاندې د پکتیا پوهنتون یوه مکتوب هم په ټولنیزو رسنیو کې لاس په لاس کیږي، چې د دغه پوهنتون رییس لاسلیک کړی دی.
په مکتوب کې خبرداری ورکړل شوی چې د دې لارښوونو د نه منلو صورت کې به د پوهنځي رییس او د څانګو امرین مسوول وي.
طالبانو تر دې مخکې د پوهنتونونو او ښوونځیو په فراغت غونډو کې د افغانستان د درې رنګه ملي بیرغ رپولو، ملي سرود غږولو او پر بدن د یادګاري امضا او د رنګونو شیندلو په جرم ځیني زدکوونکي په ننګرهار، کونړ او خوست کې هم نیولي وو.
د امریکا د ولسي جرګې استازې نانسي مېس کانګرس ته یوه لایحه وړاندې کړه چې له مخې یې غواړي طالبان د بهرني ترهګر سازمان په توګه وپېژندل شي. د «ترهګرو دولت د رسمیت پېژندلو د مخنيوي» په نوم لايحه د طالبانو حکومت د رسمیت پېژندلو مخه نيسي، چې تر اوسه یې یو هېواد هم په رسمیت نه پېږي.
هغې وويل: "ازادي او عدالت ایجابوي چې موږ هر ډول ظلم او استبداد رد کړو." "دا لایحه به دا یقیني کړي چې متحده ایالات به هیڅکله د طالبانو تروریستي رژیم په رسمیت ونه پېژني."
اغلې مېس وویل، "موږ به د امریکا د حکومت د هغو اقداماتو په منع کولو سره چې طالبانو ته مشروعیت ور کوي او د دې ډلې حکومت د یوه داسې دولت په توګه په رسمیت پېژندلو سره چې د ترهګرۍ ملاتړ کوي، د دغه یاغي حکومت د بربریت پر وړاندې په کلکه ودرېږو."
د مېس دفتر د پنجشنبې په ورځ په یوه بیان کې وویل، که دغه لایحه تصویب شي، نو د طالبانو د تسلیمېدو یا رسمیت پېژندلو مخه به ونیسي.
په بیان کې راغلي: "دا قانون به منځني ختیځ ته یو واضح پیغام واستوي: متحده ایالات به هېڅکله د ترهګرو تر کنټرول لاندې رژیم ته مشروعیت ورنه کړي."
دا لومړی ځل دی چې په کانګرس کې د طالبانو د رسمیت پېژندلو د مخنیوي لپاره داسې طرحه وړاندې کیږي.
د نانسي مېس په وینا، د دې لایحې یو مهم ټکي دا دي چې د امریکا هیڅ دولتي اداره نه شي کولای د طالبانو رژیم په رسمیت وپېژني او یا د هغه لپاره بودیجه ځانګړې کړي.
دا لایحه به د امریکا د بهرنیو چارو وزارت دې ته اړ کړي چې طالبان د "ترهګرۍ ملاتړي حکومت" او "بهرني ترهګر سازمان" په توګه معرفي کړي.
د تېر حکومت یو افسر تورن محمد ربع باوري وايي تېره سې شنبه د پکتیا په څکمنیو ولسوالۍ کې د ځايي طالبانو په یو برید کې سخت ټپي شوی دی. دغه افغان افسر افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته وویل چې له ټولبښنې سره دوو طالب وسلوالو «فضل ګل او عطار ګل پرې ډزې کړې او سخت یې ټپي کړی دی.»
د پخواني حکومت د ځانګړي ځواکونو افسر محمد ربع باوري وویل چې هیڅ چا سره شخصي دوښمني نه لري خو یوازې د پخواني نظام کې د کار کولو په جرم په نښه شوی دی.
باوري وویل « پېښه هغه وخت وشوه، چې زما کور ته نژدې دوه طالب وسلوالو پرته له کومو خبرو پر ما یو دم ډزې وکړې او بدن ته یط څو ځایه ووېشتم له هغه وروسته چاته اجازه نه وه چې ما روغتون ته انتقال کړي خو، ځايي کلیوالو مداخله وکړه»
د پخواني حکومت دغه نظامي افسر اوس د پکتیا په حوزوي روغتون کې درملېږي.
دی وايي چې طالبانو فکر کړی و چې دی وژل شوی دی.
باوري وايي د نظام د سقوط پرمهال یې طالبانو ته په هلمند کې تسلیمي ورکړې وه او له څو کلونو راهسې د ټولبښنې له مخې له خپلې کورنۍ سره ژوند تېروي.
دی له طالبانو غواړي چې دغه پېښه وڅیړي او له هغه کسانو پوښتنه وشي چې دی یې په نښه کړی دی.
په ورته مهال د تېر حکومت د پکتیا ولایتي شورا پخواني غړي تاج محمد منګل دا پېښه غندلي ده.
تاج محمد منګل په خپل فیسبوک کې لیکلي «دا څومره دردونکې ده، چې ستا مشر په فرمان خلک باور لري، عادي ژوند کوي، یوې ګولۍ ډوډۍ ته حیران په کور ناست دي او بیا د کور مخې ته پرې برید کوې»
واک ته له بیا رسیدو مخکې د طالبانو مشر ملا هبت الله، د پخواني حکومت ټولو ملکي او پوځي کارکوونکو ته عمومي بښنه وکړه، خو په ډیرو مواردو کې طالبانو دغه بښنه پلې نه کړه او ډیر شمیر پخواني پوځیان د طالبانو له خوا شکنجه، ووژل شول او یا هم تري تم شول، یو شمیر نور بیا د طالبانو له ویرې لا هم په پټه ژوند کوي.
په هرات کې د طالبانو د ټرافیکو مشر ویلي، «په پخواني سره رنګ کې» به هغه درې ټایریزه رېکشاوې راټولې کړي چې دا مهال د ښار په واټونو تګ راتګ کوي.
د طالبانو تر واک لاندې باختر خبري اژانس د ذبیح الله اکبري له قوله لیکلي، چې دغه رېکشاوې «خوندي نه دي او د ښار د ککړتیا لامل» کېږي.
خو نوموړي دا نه دي ویلي، چې ولې یوازې په «سره رنگ» کې پخوانۍ رېکشاوې ټولیږي او که دغه پخوانۍ رېکشاوې په بل رنګ کې وي هغه به هم ټولې شي که څنګه.
دغه طالب چارواکي ویلي، چې دغه رېکشاوې د ښار د ننه د تګ راتګ اجازه نه لري؛ خو له ښاره د باندې کولای شي چې له یوې سیمې نه بلې ته تګ راتګ وکړي.
اکبري دا رنګه ویلي، چې په تېرو دوو اونیو کې ۷۰۰ موټر سایکلونه او ۳۰۰ رېکشاوې د ګرځېدو جواز د نشتوالی او د ټرافیکي قوانینو څخه د سرغړونو له امله درول شوې دي.
خو هغه دا نه دي ویلي، چې د دغو رېکشاو په راټولو سره به د رېکشاو خاوندانو ته خساره ورکړي او که نه.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر ویلي، چې په اروپا کې مېشتو افغانانو په فرانکفورت، لندن او بروکسل کې د پاکستان د ډیپلوماټیکو ماموریتونو پر ضد "تاوتریخوالی او لاریونونه" کړي دي.
د کډوالو په چارو کې ملګرو ملتونو عالي کمیشنرۍ سره په اړیکه کې هغه ویلي، چې په پاکستان کې د افغان کډوالو ستونزې د دایمي حل لپاره کار کوي.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت وايي، چې د پاکستان مرستیال لومړي وزیر او د بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار د پنجشنبې په ورځ د کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو عالي کمېشنر فیلیپو ګرانډي سره ټیلیفوني خبرې کړي دي.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې دواړو لورو د پاکستان او د کډوالو په چارو د ملګرو ملتونو د عالي کمیشنرۍ ترمنځ د همکارۍ پر اړه خبرې کړي دي.
ډار وویل، چې نوموړي د ګرانډي سره "په فرانکفورت، لندن او بروکسل کې (په بهر کې د میشتو افغانانو له خوا) د پاکستان د ډیپلوماتیکو ماموریتونو په وړاندې د وروستیو بریدونو او تاوتریخوالي هم خبرې کړي دي.
د چنګاښ په ۳۰ مه د قهرجنو لاریونکوونکو یوې ډله په فرانکفورت کې د پاکستان قونسلګرۍ ته ننوتل او د پاکستان بیرغ یې ښکته کړ. د راپورونو له مخې دا پېښه د پښتون ژغورنې غورځنګ په ملاتړ او د دغه غورځنګ د یو غړي ګیلهمن وزیر د وژنې په اعتراض کې د یو لاریون پر مهال شوې ده.
په دغه برید کې پاکستاني وګړو هم برخه لروده. د پاکستان د اطلاعاتو وزیر د چنګاښ په ۳۱ مه ویلي، چې د جرمني په فرانکفورت کې د پاکستان پر کونسلګرۍ په برید کې د ښکېلو پاکستاني وګړو شناختي کارډونه او پاسپورټونه به بند شي.
له برید وروسته، پاکستان د جرمني سفیر احضار کړ. د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت یو ویاند نن وویل، چې برلین د برید عاملینو ته د سزا ورکولو ژمنه کړې ده.
تر دې وړاندې د ګیلهمن وزیر له وژل کېدو وروسته د پښتون ژغورنې غورځنګ یو شمېر پلویانو په لندن کې د پاکستان پر سفارت هم برید کړی و.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت وايي، چې د کډوالو عالي کمېشنرۍ د پاکستان د حکومت د وروستۍ پرېکړې ستاینه کړې چې د کډوالو د ثبت کارتونو د اعتبار موده یې غځولې ده.
دواړو لورو موافقه کړې چې د پاکستان او د کډوالو عالي کمېشنرۍ ترمنځ د همکارۍ د پراختیا او د افغان کډوالو موضوع ته د دایمې حل لارې موندلو لپاره ګډ کار ته دوام ورکړي.
د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنر د روانې میاشتې په پیل کې د افغان کډوالو د وضعیت د ارزونې په موخه پاکستان ته سفر کړی و. نوموړي له پاکستاني چارواکو سره تر خبرو وروسته د افغان کډوالو د استوګنې د کارتونو د غځولو په اړه د شوې موافقې خبر ورکړی و.
