استانا ټایمز ورځپاڼې د پاکستان او قزاقستان تر منځ د «ټرانس افغان» پټلۍ د جوړېدو لپاره د لومړنۍ هوکړې خبر ورکړ. د دې ورځپاڼې په وینا په پام کې ده چې د ۴،۸ میلیارد ډالرو په لګښت له شمالي ترمذ تر کابل او بیا کوهاټ پورې ۵۷۳ کیلومتره پټلۍ جوړه شي.
د استانا ټایمز د راپور له مخې، د دې پلان اصلي موخه د افغانستان او پاکستان له لارې د خلیج په اوږدو کې د منځنۍ اسیا او عربي هېوادونو ترمنځ د اړيکو کرښې غځول دي.
د دې ورځپاڼې په وینا، دا لار د قزاقستان په شمال ختیځ کې له یوې سیمې پیلېږي او له افغانستان او پاکستان تر تېرېدو وروسته د سمندر له لارې د متحده عربي اماراتو جبل علي بندر ته رسېږي.
په دې لاره کې د ازبکستان له ترمذ د افغانستان له لارې د پاکستان د کوهاټ تر غرونو د اورګاډي پټلۍ نشته، خو په منځنۍ اسیا او پاکستان کې پاتې برخه یې پټلۍ لري.
له قزاقستان تر کراچۍ پورې د پټلۍ ټول اوږدوالی له ۴ زره ۹۰۰ کیلومترو ډیر اټکل شوی.
د دې راپور له مخې، له دې لارې د و بار وړلو اټکل شوی وخت له ۲۰ تر ۲۵ ورځو پورې دی.
راپور زیاتوي چې په دې وروستیو کې د سیمه ییز تولید د توکو دوه ۲۱ ټنه کارګو له پاولودر ځانګړي اقتصادي زون څخه بار شوې.
په دې امتحاني سفر کې په ۲۰ ورځو کې د کراچۍ بندر او په دریو ورځو کې جبل علي بندر ته لیږدول شوې دي.
استانا ټایمز په دې راپور کې په قزاقستان کې د یوه پاکستاني بانکدار محمد رفیق له قوله لیکلي، چې پاکستاني او قزاقستاني چارواکي په دې برخه کې د همغږۍ لپاره له ښکېلو خواوو سره خبرې کوي او ټولو د دغه پلان د عملي کولو پرېکړه کړې ده.
ورځپاڼې زیاته کړې، چې د پاکستان او قزاقستان حکومتونو د انرژۍ د سوداګرۍ، کارموندنې او اقتصادي ودې د زیاتولو لپاره د ټرانس-افغانستان د دهلیز د پراخولو لپاره پر یوه اداري چوکاټ موافقه کړې ده.
د استانا ټایمز د راپور له مخې، په پاکستان کې د قزاقستان سفیر یرزان کستافین د اپریل په نهمه د پاکستان د پټلۍ له وزیر مظهر علي شاه سره خبرې کړې.
له هغه وروسته، د بیلاروس، روسیې، قزاقستان، ازبکستان، پاکستان او افغانستان چارواکي د می په میاشت کې په ترمذ کې سره راټول شول.
له خیبرپښتونخوا څخه سرچینو افغانستان انټرنشنل پښتو ته نن چهارشنبه د (زمري ۲۴مه) ويلي، چې تېره شپه او نن سهار د خیبر درې په جمرود کې ځینو کلیوالو د یوې غونډې پر مهال د اګسټ ۱۴مه د پاکستان د خپلواکۍ ورځ د تورې ورځې په توګه نمانځلې او ویلي یې دي چې د پاکستان حکومت د دوی حقونه نه دي ورکړي او هره ورځ د نا امنۍ له امله وژل کیږي.
وزیرخان اپریدی چې په دغې غونډه او لاریون کې یې ګډون درلود، افغانستان انټرنشنل پښتو ته وويل، چې کومه خپلواکي ونمانځي چې حکومت یې امن لا نه شي ساتلی، هغه وايي: «حکومت مو حق نه راکوي، موږ د پوځي عملیاتو له وجې سلګونه کورنۍ چې دوولس کاله مخکې د تیرا سیمې له خپلې مېنې راکډه کړل شوي یو او تر اوسه پورې مو پوځ خپلې سیمې ته نه پرېږدي او نه دلته خیبر کې سم او معلوم ځای لرو. موږ غواړو بیرته خپلې سیمې ته ولاړ شو.»
تر دې وړاندې ټي ټي پي د یوې خبرپاڼې له لارې د پاکستان په ولسونو غږ کړی و چې دغه ورځې دې د خپلواکۍ په توګه نه بلکې د تورې ورځې په توګه ونمانځي.
بل خوا د شمالي وزیرستان د اسدخیلو کلي یو شمېر اوسېدونکو هم د یوه لاریون په ترڅ کې چې تور بیرغونه یې هم له ځان سره لرل، دغه ورځ د تورې ورځې په توګه ونمانځله.
په خیبرپښتونخوا کې خپلواک خبریال لال وزیر هم افغانستان انټرنشنل ته ويلي، چې د لوی وزیرستان د ځینو سیمو تر څنګ د انګور اډې پرلتوالو هم د پاکستان له حکومته د ناخوښۍ له امله د پاکستان د خپلواکۍ ورځ د تورې ورځې په توګه نمانځلې او پرلتوالو یې تور بیرغونه پورته کړي دي.
په سیمه کې د افغانستان انټرنشنل پښتو خبریال هم وايي، چې په جمرود کې د کوکي خيلو په نوم یوه قبېله چې دغه ورځ یې د تورې ورځې په توګه نمانځلې له ځان سره تور بیرغونه لیږدول.
د پاکستان حکومت تر اوسه پورې په دې اړه څه نه دي ویلي، او نه هم د دغه هیواد امنیتي کسانو د داسې خلکو په وړاندې چې دغه ورځ یې د تورې ورځې په توګه نمانځلې غبرګون ښودلی.
