سویډن د نړۍ لومړی له سګرټو څخه پاک هیواد شو

سویډن چې د اروپا پنځم لوی هېواد دی په نړۍ کې له سګرټو څخه پاک لومړی هیواد شو. سویډن په رسمي توګه د نومبر په ۱۳مه دغه ویاړ خپل کړ.

سویډن چې د اروپا پنځم لوی هېواد دی په نړۍ کې له سګرټو څخه پاک لومړی هیواد شو. سویډن په رسمي توګه د نومبر په ۱۳مه دغه ویاړ خپل کړ.
د سویډن د روغتیا وزارت د اوسنیو شمېرو له مخې، په دغه هېواد کې ۴،۵ سلنه خلک سګرټ کاروي، چې د نړۍوال معیار له ۵ سلنې څخه کم دی، مطلب دا چې له دې شمېر څخه کم سګرټ کاروونکي هېوادونه له سګرټو څخه پاک بلل کیږي.
په اروپا کې د سګرټ څکونکو شمېر ۲۴سلنه دی، چې د سویډن په پرتله ۵چنده زیات دی.
هغه رضاکاران چې د سګرټ کارولو د زیانونو د مخنیوي لپاره کار کوي وايي، چې په سویډن کې د دغه بریالیتوب راز له سګرټ څخه د خلکو د لرې ساتلو په برخه کې د حکومت ښه پالیسي ده.
له سګرټو څخه د سویډن د پاکولو یو لارښود ډیلن هیومن وایي، له سګرټو څخه د سویډن پاکول د عامې روغتیا په برخه کې یو ستر پرمختګ دی، چې په سویډن کې د تمباکو د کنټرول د پالیسیو مثبتې پایلې څرګندوي.
د هغه په وینا، په ۱۹۶۰ لسیزه کې، په سویډن کې تر نیمایي ډېرو نارینوو سګرټ کارول او حکومت د نیکوتین، ویپ او نورو تنباکو محصولاتو د کارولو مخنیوي او د خلکو د روغتیا ساتلو لپاره مقررات رامینځته کړل.
ډیلن هیومن وایي، سویډن له سګرټو څخه پاک د نړۍ لومړنی هېواد شو، دا د ټولې نړۍ لپاره هیله ده او دا یو اغیزمن ثبوت دی چې د عامې روغتیا په برخه کې عملي او روښانه فکر کولی شي ګټورې پایلې ولري او د خلکو ژوند وژغوري.

د سر درد په ځانګړې توګه نیم سري یا هم میګرېن یوه ډېره عامه مساله ده. سر دردي زموږ پر ورځینیو چارو منفي اغېزې کوي او د میګرېن لپاره لا هم درملنه نه شته. له دغه درد سره د هر کار ترسره کول خورا ستونزمن کېږي او په دې هېڅوک نه پوهیږي چې کله به ورسره مخ شي.
که څه هم تاسو نه شئ کولئ له دې درده ځان په کامل ډول وژغورئ، خو د ځینو لارو چارو له لارې کولی شی په کافي اندازه له دې درده ځان وساتئ.
لمرینې عینکې وکاروئ
تېزه روښنایي هر چېرته وي او ډېری خلک له دې امله له میګرېن یا نیم سري سره مخامخ کېږي.
که تاسو له روښنایي سره حساسیت لری، نو له طبیعي او مصنوعي روښنایي سره تاسو سر درد کیدلی شئ.
د دې خطر د مخنیوي لپاره تاسو کولی شئ لمرینې عینکې وکاروئ.
دغه عینکې د تیزې رڼا تر څنګ د لمر د نیلي شعاع مخه هم نیسي.
په ځان فشار مه راوړئ
تاسو شاید پوه نه شئ، مګر د ۷۰ سلنې څخه ډېر د میګرېن یا نیم سري قضیې د فشار له امله رامنځته کېږي.
که څه هم له فشار څخه د ځان ساتل امکان نه لري، خو تاسو کولی شئ تر ډېره یې کنټرول کړئ.
ژوره ساه اخیستل، په تازه هوا کې ګرځېدل او نورې ډېرې لارې چارې د فشار د شدت په کمولو کې مرسته کولی شي.
د خپلو کارونو لپاره مهال وېش جوړ کړئ
د هغو خلکو لپاره چې نیم سري لري اړینه ده، چې د خپلو کارونو لپاره منظم مهال وېش ولري.
که چېرې منظم مهال وېش ونه لري نیم سري یې ډېریږي.
د همدې لپاره ورځینۍ چارې باید په منظم ډول ترسره شي.
په یوه مشخص وخت باید ویده شئ او همدارنګه په یوه وخت باید له خوبه ویښ شئ.
د دې ترڅنګ د ورزش او د خوړو وخت هم باید منظم واوسي.
له تېزو بویونو څخه ځان وساتئ
د ځینو خوراکي توکو یا هم عطرونو تېز بوی هم د سر دردۍ لامل کېدلی شي.
که څه هم له ښه بوی څخه ځان ساتنه اسانه نه ده، خو تاسو باید خپل ماحول د خپل ځان د صحت لپاره منظم برابر کړئ.
که امکان یې وي د کافي دانې له ځان سره وساتئ.
د کافي بوی سره د نورو بویونو اغېزه کمېږي.
یعنې د کافي په بویولو سره له نیم سري څخه تر ډېره ځان ساتلی شئ.
سپورټ وکړئ
سپورټ د خپلو ورځینیو چارو یوه برخه وګرځوئ.
سپورټ کولو سره ستاسو بدن څخه یوه کیمیاوي ماده اخراج کېږي، چې له نیم سري سره مبارزه کولی شي.
سپورټ ستاسو د بدن فشار هم کموي، خوب مو ښه کوي چې له دې سره له میګرېن څخه ساتل کیږئ.
خپل د خوب خیال وساتئ
هغه خلک چې لږ خوب کوي ژر په میګرېن اخته کېږي، ښه خوب کول له میګرېن سره ښه مبارزه ده.
د همدې لپاره هره شپه باید له ۷ څخه تر اتو ساعتونو پورې خوب وکړئ.

که تاسو د شین چای مینه وال یاست او تل شین چای څښئ، ستاسو لپاره ښه خبر دا دی، چې شین چای کولی شي د غوړو خواړو منفي اغېزې له منځه یوسي. د برېتانیا د برمنګهم پوهنتون یوې طبي څېړنې ښودلې، چې ډېری غوړ خواړه د بدن د غړو فعالیت او مغزو ته د اکسیجن په رسولو کې منفي اغېزې لري.
مګر په چاکلیټ یا شین چای کې موجود فلیونویډونه د ورځینیو فشارونو پر مهال د بدن د غړو فعالیت ښه ساتي.
دغه څېړنه په سالمو ځوانان ترسره شوې او دوی ته یې د سهارنۍ لپاره بېلابېل غوړ خواړه ورکړل شوي او بیا ورپسې د فلیونونډونو څخه بډایه څښاک هم ورکړل شوي دي.
له دې اته دقیقې وروسته د یادو ځوانانو د مغزو ازموینه شوې او بیا د اتو دقیقو لپاره ارام ورکړل شوی.
د مغزو له ازموینې وروسته د ارام پر مهال د دوی د وینې جریان، د عضلاتو او مغزو د فعالیت هم معاینه شوې ده.
د څېړنې پایلې ښودلې، چې د ازموینې په بهیر کې د دې اشخاصو د زړه درزا او د وینې فشار په هغه ډول لوړ شوی په کوم ډول چې د ورځینیو فشارونو پر مهال وي.
پایلو دا هم ښودلې، چې د ازموینې په جریان کې د دې اشخاصو د زړه ضربان او د وینې فشار په ورته ډول لوړ شوی، لکه څنګه چې موږ د ورځبني فشار پرمهال تجربه کوو.
د څېړنې له مخې، د فشار پر مهال د ډېرو غوړو خوړو خوړل د عضلاتو پر فعالیت منفي اغېزې کوي او دا اغېز تر یو نیم ساعت پورې دوام کوي.
مګر شین چای او چاکلیټ د عضلاتو په فعالیت باندې د منفي اغېزو په مخنیوي کې مرسته کوي.
تر دې مخکې د ۲۰۲۳ کال د جولای په میاشت کې د امریکا د اوهایو ایالت پوهنتون له خوا په ترسره شوې یوې څېړنه کې ویل شوي وو، چې د شین چای څښل که خپل ورځینی عادت کړو، د وینې د شکرې ناروغۍ کچه راټیټوي او د شکرې دویم ټایپ خطر کموي.
همدا راز د شین چای څښل د معدې د روغتیا لپاره هم ښه دی.
په څیړنه کې شاملو اشخاصو د یوې میاشتې لپاره شین چای وڅښل اږ په پایله کې د دوی د وینې د شکر کچه راټیټه شوه او د معدې په پړسوب کې هم کمښت راغلی وو.
که څه هم په موږ کې زیاتره د شین چای مینه وال یو، خو وروسته له دې چې په دې ګټو پوه شو، شین چای به نور هم په مینه او لېوالتیا څښوو.

ويټامين ډي زموږ بدن او ژوند سره ډېر نږدې تړاو لري، د دې ویټامین کمښت د ډېرو ناروغیو سبب ګرځي.
یوه طبي مجله چې د Journal of the Endocrine Society په نوم یادیږي په یوې څېړنه کې دا څرګنده شوې، چې ویټامین ډي د وینې د فشار په کنټرولولو کې مرسته کوي.
دغې څیړنې ښودلې که ویټامین ډي له کلسیم سره یوځای وخوړل شي، کولې شي په چاغو او زړو خلکو کې د وینې لوړ فشار کنټرول کړي.
ویل شوي چې په دغې څیړنه کې ۲۲۱ کسانو برخه اخیستې وه، چې عمرونه یې له ۶۵ څخه پورته و او له ډېر وزن څخه یې هم شکایت درلود. دغه کسان په دوو برخو وویشل شول چې د ویټامین ډي کچه یې له ۱۰ څخه تر ۳۰ ملي لیټر پورې وه.
د دغو کسانو یوې ډلې ته د ویټامین ډي ټیټ دوز او بلې ډلې ته د ویټامین ډي لوړ دوز ورکړل شو، کوم چې ګډونوالو د یو کال لپاره وکاروه. د څېړنې پایلې وښودله چې په دواړو ډلو کې د لوړ فشار کچه ټیټه شوې ده.
څېړنې دا هم ښودلې چې هغه خلک چې ویټامین ډي خوري د هډوکو روغتیا یې وده مومي او همدا راز د هډوکو د ماتیدو خطر پکې کمیږي.
د څیړونکو په وینا، ویټامین ډي د لمر له وړانګو ترلاسه کیدی شي، خو د سالمون کب، مرخیړیو او هګیو په ګډون ځینې نور خواړه هم د ویټامین ډي د کمښت د پوره کولو لپاره ګته لري.

مصنوعي ځیرکتیا (Artificial Intelligence - AI) هغه ټېکنالوژي ده چې په مرسته یې کمپیوټرونه او ماشینونه کولای شي انسانانو ته ورته هوښمن فعالیتونه ترسره کړي.
مصنوعي ځیرکتیا د کمپیوټر ساینس یو پرمختللی څانګه ده چې موخه یې د داسې سیستمونو جوړول دي چې کولای شي زده کړه وکړي، فکر وکړي، پرېکړې وکړي او حتا په راتلونکو حالاتو کې سم غبرګون وښيي. د دې ټېکنالوژۍ پرمختګ په بېلابېلو برخو لکه صنعت، روغتیا، پوهنه، اقتصاد او ټولنیز ژوند کې لوی بدلونونه رامنځته کړي دي.
مصنوعي ځیرکتیا څه شی ده؟
مصنوعي ځیرکتیا یا AI په ساده توګه هغه ټېکنالوژي ده چې کمپیوټرونه یا ماشینونه پکې د انسانانو د هوښیارو فعالیتونو تقلید کوي.
د مصنوعي ځیرکتیا سیسټمونه کولای شي زده کړه وکړي، فکر وکړي، پېژندنه وکړي او پرېکړې وکړي. دا سیستمونه د انسانانو له خوا د لویو ډیټاګانو پر بنسټ جوړیږي او ترتیبیږي او په دې توګه د خپلو کړنو دقیقیت او سرعت لوړوي.
د مصنوعي ځیرکتیا سیسټمونه په بېلابېلو کچو ویشل شوي. لکه؛ ضعیف AI، عمومي AI او سوپرAI .
مثلاً د سیري یا الیکسا په څېر غږ پېژندونکي سیستمونه چې یوازې د غږونو پېژندلو او ځواب ورکولو وړتیا لري.

مصنوعي ځیرکتیا څنګه کار کوي؟
مصنوعي ځیرکتیا په عمومي ډول د ډیټا پر بنسټ کار کوي. په دې پروسه کې ماشینونه د لویې کچې ډیټا تحلیلوي او د دې ډیټا پر بنسټ زده کړه کوي، معلومات وړاندې کوي او د پوښتنې ځواب وايي. د ماشین زده کړه (Machine Learning) او ژوره زده کړه (Deep Learning) د مصنوعي ځیرکتیا مهمې برخې دي.
په ماشیني زده کړه کې ماشینونه د ډیټا پر بنسټ بېلابېلې بڼې او الګوګانې زده کوي. په ژوره زده کړه کې بیا نیورل شبکه (Neural Network) کارول کېږي چې د انسان دماغ ته ورته فعالیت کوي او د ډېرو پیچلو معلوماتو تحلیل کولای شي.
د مصنوعي ځیرکتیا ګټې
۱. چټک او دقیقې پرېکړې: مصنوعي ځیرکتیا کولای شي په ډېر لږ وخت کې لویې ډیټاګانې تحلیل کړي او دقیقې پرېکړې وکړي. دا ځانګړنه په ځانګړي ډول په صنعت، اقتصاد، روغتیا کې ډېره ګټوره ده.
۲. د کار ساده کول: مصنوعي ځیرکتیا په صنعتونو کې د تولید پروسې اسانه او چټکې کړې دي. په بېلابېلو برخو کې د روبوټونو کارول د انسانانو د کار بار راکم کړی او وخت یې سپمولی دی.
۳. د خلکو په ژوند کې اسانتیا: د سیري، ګوګل اسسټنټ او الیکسا په څېر مصنوعي ځیرکتیا لرونکي اسسټنټونه د خلکو په ورځني ژوند کې اسانتیاوې راولي. خلک کولای شي په ساده توګه خپل کارونه تنظیم کړي او معلومات ترلاسه کړي.
۴. روغتیايي څېړنې او تشخیص: مصنوعي ځیرکتیا د ناروغیو په تشخیص او درملنه کې هم لوی بدلونونه راوستي. د مصنوعي ځیرکتیا لرونکي سیسټمونه کولای شي د ناروغیو تشخیص په چټک او دقیق ډول ترسره کړي، چې په پایله کې د ناروغانو لپاره د درملنې بهیر اسانه او اغېزناک کېږي.
د مصنوعي ځیرکتیا ننګونې
۱. د کار د فرصتونو له منځه تلل: د AI پرمختګ سره ځینې دندې او مسلکونه چې د ماشینونو له لوري ترسره کېدای شي، له منځه ځي او خلک بېکاره کېږي.
۲. د شخصي محرمیت خطر: مصنوعي ځیرکتیا کولای شي په لویه کچه معلومات راټول کړي، چې په دې کې د خلکو شخصي معلومات هم شامل دي. دا مساله د محرمیت او شخصي حریم ساتنې په برخه کې جدي اندېښنې راولاړوي.
۳. امنیتي خطرونه: د AI سیستمونه که په ناسم ډول وکارول شي، د امنیتي خطرونو لامل ګرځي. په ځانګړي ډول که وسله وال سیستمونه د AI پر بنسټ جوړ شي، دا کولای شي په جګړو کې د نویو ستونزو او اخلاقي مسایلو لامل شي.
۴. اخلاقي ستونزې: د AI پرمختګ ځینې اخلاقي او قانوني مسایل هم رامنځته کړي دي، لکه د انسانانو او ماشینونو ترمنځ د اړیکو مساله، د پریکړو اخیستلو واک او د مصنوعي ځیرکتیا لرونکو سیسټمونو د ناوړه کارونې احتمال.
پایله
مصنوعي ځیرکتیا هغه ټېکنالوژي ده چې د انسانانو ژوند او ټولنه کې یې لوی بدلونونه رامنځته کړي دي. که څه هم AI ډېرې ګټې لري خو ځینې ننګونې او خطرونه هم له ځان سره لري.
د دې لپاره چې AI د انسانانو د ژوند د ښه کولو لپاره وکارول شي، اړینه ده چې د دې ټېکنالوژۍ کارونې لپاره مناسب قوانین او اخلاق وضع شي.
مصنوعي ځیرکتیا په راتلونکې کې نور هم پرمختګ کوي او کولای شي د نړۍ د راتلونکو مسایلو د حل لپاره یوه مهمه وسیله شي.

د موسم په بدلېدو سره د ټوخي او د ستوڼي له درد څخه شکایتونه زیاتېږي، چې د هر عمر انسان ترې رنځ وړي. په ټوله نړۍ کې موسم د بدلون په حال کې دی او ژمني حساسیتونه هم ورسره پیلېږي. د موسم دغه بدلون د وچ ټوخي، تبې او د ستوڼي د درد لامل کیږي.
په هر حال، په دې اړه باید هېڅ اندېښنه ونه کړئ، ځکه دا ستونزې په کورنۍ درملنې سره حل کېږي.
ګبین او لیمو
ګبین او لیمو دواړه مو د وچ ټوخي لپاره خورا ګټور دي او له دې ناروغۍ څخه مو ژغورلی شي.
ګبین په طبیعي ډول د باکتریاو ضد ځانګړتیاوې لري، چې ستوڼي درد ارامه کوي.
په لیمو کې ویټامین سي شته، چې ستاسو د معافیت سیسټم پیاوړی کوي او د ناروغیو په وړاندې له تاسو ساتنه کوي.
د یادولو ده، چې په شین چای کې د ګبین او لیمو کارول دواړه ډېر ګټور دي.

د ادرک چای
ادرک د التهاب ضد او د انټي اکسیډنټ د ځانګړټیاو له امله پېژندل کېږي.
زنجبیل د ټوخي او زکام لپاره غوره درمل دی او د ستوڼي پاکولو او ارامولو کې هم مرسته کوي.

کورکمن او شېدې
کورکمن یو پیاوړی د درد او د اېجنټ مایکروبیل ضد دی، چې د معافیت د پیاوړتیا او التهاب سره مبارزه کې مرسته کولی شي.
د بند معافیت پیاوړی کوي او له انتاناتو سره مبارزه کې مرسته کوي.

د بخار کارول
د پوزې د بندېدو اړ یا هم د سینې د ډپ کېدو لپاره ډاکټر د بخار اخېستلو سپارښتنه کوي، ځکه چې دا کار بنده پوزه خلاصوي او سینه له بلغم څخه پاکوي.

د مالګې او اوبو غرغره
د مالګې اوبه د ستوڼي د درد او د ټوخي د کمولو لپاره یوه اغېزمنه لار ګڼل کېږي.
مالګه بیا د پړسوب د کمولو او د باکتریاوو د له منځه وړلو په برخه کې مرسته کوي.

