په ایران کې د افغانستان پخوانی سفیر او د سیاسي چارو شنونکی عبدالغفور لېوال وايي، په اسلامي جغرافیا کې د بنسټپالو جهادي ډلو په اړه عام تصور بدلیږي. هغه وايي، له اسلامپالو ډلو د خلکو تمې ځکه پرې شوې چې د نورو نیابتي جګړې کوي.
په ایران کې د افغانستان پخواني سفیر او د سیاسي چارو شنونکی عبدالغفور لېوال نن دوشنبه د (لیندۍ ۱۹مه) په ایکس پاڼه په یوه یادښت کې لیکلي، په اسلامي جغرافیا کې د بنسټپالو جهادي ډلو په اړه عام تصور په بدلېدو دی او ورځ تر بلې یې د پخوا پرتله اغېز کمیږي.
ښاغلی لېوال زیاتوي چې، له اسلامپالو ډلو د خلکو تمې ځکه پرې شوې چې: «دغه ډلې اوس د امریکا، روسیې، چین، ایران او پاکیستان د ګټو په نیابتي سیالیو کې لیلام شوې، او د خلکو دغه هیله هم ولاړه.»
هغه وړاندې وايي، چې خلکو له دغو بنسټپالو او جهادي ډلو هیله لرله چې، «که یې دنیوي هوسا ژوند ته یې ونه رسوي، اخرت خو به یې ورښه کړي.»
عبدالغفور لېوال زیاتوي چې د بنسټپالو ډلو د کړنو له امله اوس د خلکو هیلې ملي ولسواکو دولتوته دي.
سیاسي شنونکي په داسې حال کې پر بنسټپالو ډلو نیوکې کوي چې پر طالبانو تور دی چې دوی په افغانستان کې واک ته له رسیدو وروسته په نړۍ د لویو ځواکمنو هیوادونو په مالي ملاتړ روان دي او په دې سره د هغوی تګلارې عملي کوي.
تازه په سوریه کې د تحریرالشام په نوم یوه جهادي ډله چې د دغه هیواد د مخکني ولسمشر بشارالاسد د حکومت په پرځېدو کې یې رول لاره، پرې نیوکې دي چې دغې ډلې د امریکا په ملاتړ د بشارالاسد حکومت چې د ایران او روسیې له لوري یې ملاتړ کېده نسکور کړ.
رینا امیري د قطر د بهرنیو چارو وزارت له ځانګړي استازي سره په لیدنه کې د دواړو هېوادونو ترمنځ د نږدې اړیکو او د هغوی د ملاتړ او پراختیا پر لارو چارو او دارنګه په افغانستان کې د ټیکاو د ټینګښت لپاره د نړۍوالو هڅو په اړه خبرې کړې دي.
دا په داسې حال کې ده د امریکا د نړۍوالې پراختیا ادارې او زده کړې د ټولو لپاره په نوم قطري بنسټ چارواکو ویلي، چې د یکشنبې په ورځ یې په افغانستان کې د هغو ماشومانو، نجونو او ځوانانو د زده کړې د ملاتړ لپاره د ۵۰ میلیونو یو تړون لاسلیک کړ چې په افغانستان کې له زده کړو پاتې دي.
دغو دوو بنسټونو د څه باندې سل زره هغو ماشومانو د ثبتولو لپاره چې له درسونو څخه پاتې شوي، په مساوي توګه ۵۰ میلیونه ډالر ځانګړي کړي او نږدې دوه زره ځوانانو ته یې تحصیلي بورسونه ورکړي دي.
ورته مهال په یوې بلې جلا ناسته کې اغلې امیري د قطر د پوهنې وزیرې سره د افغانستان په روان وضعیت خبرې کړې دي.
په دغه ناسته کې دواړو خواوو د افغانستان په ښوونیزو برخو کې د ګډو همکاریو پر اړخونو او په ځانګړې توګه د نجونو د زدهکړو او د هغوی له حقونو د ملاتړ او ودې پر لارو چارو خبرې اترې کړې دي.
