۲۰۲۴ کال مخ پر پای ته رسېدو دی، خو د پاسپورټ په نړیواله درجه بندۍ کې افغانستان لاهم په پای کې دی. که د الجولاني حکومت له لویدیز او اروپايي هېوادونو سره د طالبانو د حکومت برعکس اړیکې ورغوي او د خپل هېواد یو ښه نړیوال انځور وړاندې کړای شي، ښايي افغانستان د درجه بندۍ پای ته ټېل وهي.
د افغانستان پاسپورټ د نړیوالې درجه بندۍ په ۱۹۸ ځای کې دی، چې یوازې له سوریې یوګام مخکې دی.
افغانان یوازې ۲۶ هېوادونو ته له ویزې پرته یا له رسېدو وروسته په ویزه تلای شي.
دا محدود لاسرسی د افغانستان د سیاسي بېثباتۍ، کمزورو ډیپلوماتیکو اړیکو، بندیزونو، د طالبانو د خپلسریو او اوږدمهاله جګړو پایله ده. د افغانانو لپاره نړیوال سفرونه لا هم یوه ستونزمنه چاره ده، چې د ویزې اوږده پروسه، لوړ لګښتونه او ډېر ځله رد کېدل پکې شامل دي.
متحده عربي امارات د څلورم ځل لپاره په پرلهپسې ډول د نړۍ تر ټولو ځواکمن پاسپورټ لري. ددغه هېواد پاسپورټ لرونکي۱۸۰ هېوادونو ته سفر کولای شي، چې په دې کې ۱۳۳ هېوادونو ته له ویزې پرته او ۴۷ هېوادونو ته په ویزه تلای شي.
د ارټون کیپټل د ۲۰۲۴ کال پاسپورټونو درجهبندي ښيي چې پاسپورټونه یوازې د سفر لاسوندونه نه دي، بلکې د یوه هېواد نړیوال حیثیت څرګندوي. دمتحده عربي اماراتوپه څېر هېوادونو لپاره دا د ډیپلوماتیکو بریاوو تصدیق دی، خو د افغانستان په څېر هېوادونو لپاره دا د اصلاحاتو او نړیوالې همکارۍ ترلاسه کولو اړتیا څرګندوي.
دا درجهبندي یو ځل بیا د ټولو هېوادونو لپاره د بېدارۍ زنګ دی، چې خپلې نړیوالې تګلارې له سره وڅېړي او باوري کړي چې وګړي یې په دې نړۍ کې نه منزوي کیږي.
ارټون کیپټل وايي، چې په سیمه کې شخړو د هېوادونو د حرکت نومرې نورې هم ټیټې کړې دي، ځکه حکومتونه د سفر او ویزې ورکولو په برخه کې سختي کوي.
د عامو افغانانو لپاره دا ټیټه درجهبندي پدې مانا ده چې بهر ته د زدهکړې، کار یا له کورنۍ سره د یوځای کېدو په برخه کې لاهم له خنډونو سره مخ دي.
په ډېرو هېوادونو کې د افغانستان محدود ډیپلوماتیک حضور دا ستونزې لا ډېرې کړې دي.
کارپوهان وړاندیز کوي چې د سیاسي ثبات او ډیپلوماتیکو اړیکو په پیاوړتیا سره د افغانستان درجهبندي ښه کېدای شي.
د سیمهییزې همکارۍ هڅې او له ګاونډیو هېوادونو سره د سوداګرۍ او سفر تړونونه کولای شي د افغانانو د تګ او راتګ پر وړاندې خنډونه کم کړي.
اروپا په ۱۰ غوره کې
اروپایي هېوادونه په درجهبندۍ کې مخکښ دي. هسپانیا په دویم ځای کې ده، چې جرمنی یې (پنځم ځای) ته ټېل وهلی دی.
فنلنډ په درېیم، فرانسه څلورم، بیلجیم شپږم، ایټالیا اووم، ډنمارک اتم، نیدرلېنډ نهم او لوکزامبورګ په لسم ځای کې ولاړ دي.
بریټانیا او امریکا، چې یو وخت د نړیوال حرکت سمبولونه ګڼل کېدل، په درجهبندۍ کې نور هم راښکته شوي دي.
بریټانیا اوس په ۳۲ ځای کې ده، چې د تېر کال له ۲۲ ځای څخه ښکته شوې ده. د دغه هېواد پاسپورټ لرونکي ۱۲۵ هېوادونو ته له ویزې پرته تلای شي. په ورته وخت کې، د امریکا پاسپورټ له۲۷ ځای څخه ۳۸ ځای ته رالوېدلی، چې څښتنان یې۱۲۳ هېوادونو ته له ویزې پرته او ۵۰ هېوادونو ته په ویزو تلای شي.
د سیمې پراخ انځور
د افغانستان ګاونډي هېوادونه لږ څه ښه وضعیت لري، خو لا هم له ګڼو ستونزو سره مخ دي.
پاکستان په ۱۹۵ ځای کې دی، چې ۳۵ هېوادونو ته لاسرسی لري، په داسې حال کې چې هند په ۱۴۲ ځای کې دی او خپلو وګړو ته ۶۰ هېوادونو ته له ویزې پرته سفر حق ورکوي.
په مقابل کې، قزاقستان او ازبکستان د خپلو سیمهییزو همکاریو او سوداګریزو تړونونو له امله په۱۱۴ او۱۴۰ ځای د پرمختګ په حال کې دي.
