د افغانستان په چارو کې د روسیې ځانګړي استازي اعلان وکړ، چې مسکو غواړي د ۲۰۲۵ کال په پسرلي کې د روسیې او طالبانو دوه اړخیزه کاري ډله جوړه کړي. د تاس اژانس د رپوټ له مخې، ضمیر کابلوف وویل، چې دغه کاري ډله به د اقتصادي همکاریو د بین الحکومتي کمیسیون ځای ونیسي.
دغه کاري ډله د سوداګریزو او اقتصادي اړیکو پر بنسټ جوړیږي.
د افغانستان لپاره د روسیې ځانګړي استازي ضمیر کابلوف په «سولوویوف» ژوندۍ خپرونه کې وویل، چې دغه فورم به د بین الحکومتي کمېسیون په توګه د لنډمهالي بدیل په توګه کار وکړي.
کابلوف وویل: « دنوي کال په پسرلي کې به د سوداګریزو او اقتصادي اړیکو لپاره دوه اړخیزه کاري ډله جوړه شي، چې د رژیم د نه رسمیت په دې شرایطو کې به د اقتصادي، سوداګریزو او نورو همکاریو لپاره د بین الحکومتي کمېسیون د ځای ناستې په توګه کار وکړي».
د روسیې سترې محکمې د ۲۰۰۳ کال د فبرورۍ پر ۱۴مه د طالبانو ډله د یوه ترهګریز سازمان په توګه په رسمیت وپېژندله او په روسیه کې یې د دې ډلې پر فعالیتونو بندیز ولګاوه.
روسیه دا مهال له طالبانو سره نږدې ډېپلوماتیکې اړیکې لري او مسکو ویلي، چې د ترهګرو ډلو له نوملړه د طالبانو د نوم د ایستلو په اړه غور کوي.
د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین په دې وروستیو کې یو قانون لاسلیک کړ، چې له مخې یې په روسیه کې د ترهګرو سازمانونو د لنډمهالي تعلیق اجازه ورکړل شوې ده.
د دغه قانون له مخې، د روسیې قضايي ارګانونه په لنډمهالي او مشروط ډول د ترهګرو ډلو له نوملړه د طالبانو نوم اېستلای شي.
د طالبانو د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت له خوا د منع شویو کتابونو یو نوملړ خپور شوی، چې په کې لیدل کېږي یادې ډلې د ملنګ جان د کتاب پېر او پلور منع کړی او د هغه کتابونه یې د ملي ګټو خلاف بللي دي.
له دغه وزارت څخه یوې باوري سرچینې له افغانستان انټرنشنل - پښتو سره په خبرو کې دغه نوملړ تایید کړی دی.
د سرچینې په خبره، د منع شویو کتابونو نوملړ تر پخوا اوږد شوی او په وروستیو میاشتو کې بیا په ډېر شمېر نورو کتابونو هم بندیزونه لګېدلي دي.
د راپورونو له مخې، طالبانو په هر ولایت کې په دې اړوند کمېټې جوړې کړي، چې یادې کمېټې د حاکم نظام د خوښې خلاف کتابونه راټولوي او تر ثبت کېدو وروسته یې ممنوع اعلانوي.
سرچینې افغانستان انټرنشنل - پښتو ته دغه راز په خپلو خبرو کې ویلي، چې، په دغه نوملړ کې ډېری د پاکستان ضد کتابونه شامل دي.
پاکستان د ګړنګ پر غاړه، د افغانستان په خونړۍ تراژیدي کې د پاکستان رول، له مسعود وروسته د افغانستان د جګړو ریښې، زما د دښمن ـ دښمن هند، پاکستان محور شرارت، مرګوني غېږ، دوه مخی کرنل امام او یو شمېر نور هغه کتابونه دي، چې د افغانستان د ملي ګټو خلاف یاد شوي دي.
دا په داسې حال کې ده، چې د ملنګ جان کتابونه او شعري ټولګې تر دې وړاندې په پاکستان کې هم منع شوي وو.
د طالبانو دغه اقدام په ټولنیزو رسنیو کې د یو شمېر پخوانیو چارواکو او لیکوالانو غبرګونونه راپارولي دي.
د افغانستان د پخواني نظام د چارو ادارې مشر فضل محمود فضلي د ملنګ جان پر کتابونو د طالبانو بندیز غندي او وایي: «د حاکمې او استبدادي ډلې له خوا په هر ډول کتاب بنديز د غندلو وړ دی او دا له پوهې او عقل سره د دوښمنۍ څرګنده بېلګه ده.»
نوموړي یاد نامتو شاعر ولسي او وطنپال شاعر بللی او زیاته کړې یې ده، چې د نوموړي په کتاب بنديز ښيي، چې طالبانو له وطن او خلکو سره مینه هم ګناه بولي.
د افغانستان د پخواني نظام د چارو ادارې یاد مشر همداراز وویل: «د ملنګ جان “خوږې نغمې” شعري ټولګه په اویایمو او اتیایمو کلونو کې د استعمار د لاسپوڅي پاکستاني پوځ له خوا په کوزه پښتونخوا کې ممنوع شوې وه او اوس هماغه استعمار ته ژمنې، افراطي او استبدادي حاکمې ډلې په افغانستان کې د ملنګ جان په کتاب بندیز لګولی.»
د یادولو ده، چې ملنګ جان په ١٢٩٣ لمريز کال د ننګرهار د بهسودو په چميار کلي کې زېږېدلی و او په ١٣٣٦ لمريز کال د يوې ترافيکي پېښې له امله مړ شو.
د افغانستان د سټراټیژیکو څېړنو د نړۍوال مرکز مشر هاتف مختار هم د طالبانو له خوا د ملنګ جان د کتابونو د بندیزونو په غبرګون ویلي: «دا د ادب او کلتور سره ښکاره دوښمني او شرمونکی عمل دی.»
نوموړي په خپل اېکس کې له طالبانو پوښتنه کړې: «تاسو به وکړای شي چې د ټولو کتابونو د لیکونکو فکر بدل کړی؟»
دا په داسې حال کې ده، چې د طالبانو د اطلاعاتو او کلتور وزارت د لېندۍ په میاشت کې اعلان کړی و، چې له کتاب پلورنځیو یې هغه لسګونه کتابونه ټول کړي، چې «د اسلامي ارزښتونو او د دوی د پاليسۍ خلاف» وو.
د روان کال د لړم مياشتي په دویمه بیا دغه وزارت په کابل کې ۴۰۰ عنوانه کتابونه منع اعلان کړل او په ټول هېواد کې يې د دغو کتابونو د ټولولو کمپاين پیل کړ.
د طالبانو د اطلاعاتو او کلتور وزارت ویاند ویلي و، چې دغه وزارت «د اسلامي ارزښتونو، د اسلامي امارت د پاليسي خلاف» د کتابونو د ټولو لپاره کمېسیون جوړ کړی او په کار يې پيل کړی.
نوموړي ویلي، چې دغه کمېسیون د کمپاين پر مهال لسګونه عنوانه بېلابيل کتابونه ټول کړي دي.
یو شمېر لیکوالانو او هېوادوالو په وار - وار د طالبانو په ورته کړنو نیوکې کړي او ویلي یې دي؛ که څه هم پر افغانستان د طالبانو له واکمنۍ وروسته د کتاب لوستلو دود کمرنګه شوی دی، خو د طالبانو په دغو بندیزونو سره به په هېواد کې د کتاب لوستلو فرهنګ په بشپړه توګه له منځه ولاړ شي.
