د طالبانو د لوړو زده کړو وزارت د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې ندا محمد ندیم په کابل کې له یوې دیني مدرسې څخه د ۷۱ تنو طالبانو فراغت غونډي ته په خپله وینا کې ویلي چې په اداري بستونو پسې به نه ګرځي.
د طالبانو د لوړو زده کړو وزارت په خبرپاڼه کې ویل شوي، چې د کابل د یوې دیني مدرسې «له افتاء او قضاء څانګې» ۷۱ تنه طالبان فارغ شول.
د طالبانو د لوړو زده کړو وزیر مولوي ندامحمد ندیم چې له مدرسې د طالبانو په فراغت غونډه کې یې ګډون کړی و، فارغو شویو طالبانو ته سپارښته کړې، چې د مسلک اړوند قضايي برخه کې به دنده ترسره کوي او په اداري بستونو پسې دې سر نه ګرځوي.
نوموړي ویلي، «په اداري بستونو پسې به نه ګرځئ، په داسې یوه علمي ځای کې به خدمت کوئ، چې خیر مو اسلام، اسلامي نظام او مسلمانانو ته ورسیږي».
په خبرپاڼه کې ویل شوي، چې په کابل کې د دې دیني مدرسې له« افتاء او قضاء څانګې» فارغ شوي طالبان د تخصص په کچه زده کړې هم ترلاسه کولی شي.
ندا محمد ندیم ویلي، چې یاده ډله د افتاء او قضاء په برخه کې دا ډول متخصصو «مفتیانو او قاضیانو» ته ډېره اړتیا لري.
پر افغانستان د طالبانو له واکمنېدو وروسته د پوهنتون او ښوونځیو د فراغت غونډو ځای له مدرسو څخه د طالبانو فراغت غونډو نیولی او نږدې هره اونۍ د افغانستان په بېلا بېلو ولایتونو کې له مدرسو د طالبانو د فراغت غونډې نیول کیږي.
د ناروې د کډوالو شورا سرمنشي جان اګلېند خبرداری ورکړی چې د نړیوالو مرستو د کمېدو له امله د افغان ښځو ژوند او راتلونکی له لویو ګواښونو سره مخ دی.
هغه اسوشیټیډ اژانس ته په یوه ټیلیفوني مرکه کې وویل، « په تېرو دوو کلونو کې موږ ګورو چې یو په بل پسې مرستندوی سازمانونه خپل پروګرامونه او پرسونل کموي. د افغان ښځو راتلونکي ته تر ټولو ستر ګواښ د زده کړو نشتوالی دی».
هغه ټینګار وکړ چې د ښځو د ملاتړ پروګرامونو لپاره د بودجې کمېدل جدي ستونزه ده.
طالبانو پر ښځو او نجونو ګڼ محدودیتونه وضع کړي، چې روغتیايي خدماتو او زدهکړې ته یې لاسرسی خورا محدود کړی.
په ورته وخت کې، د ښځینه روغتیايي کارکوونکو کمښت، چې د طالبانو د فرمانونو له امله لا زیات شوی، ستونزه نوره هم جدي کړې ده.
اګلند وویل چې افغان ښځو او نجونو د نړۍ د مشرانو هغه ژمنې نه دي هېرې کړې چې ویل یې د دوی « لومړیتوب تعلیم او بشري حقونه» دي. هغه زیاته کړه: « اوس موږ نه شو کولی د کونډو او یتیمانو لپاره د ژوند چلونې پروګرامونه تمویل کړو».
اګلند له طالب چارواکو سره د خپلې وروستۍ لیدنې په اړه وویل چې خبرې اترې یې زیاتره د ښځو او نجونو لپاره د زدهکړې د بیا پیل پر اړتیا متمرکزې وې. هغه زیاته کړه: « دوی لا هم وايي چې دا به وشي، خو شرایط مناسب نه دي».
هغه د اسلامي هیوادونو لکه قطر او سعودي عربستان سفارتونو سره هم لیدنې کړې، چې لا هم په افغانستان کې ډیپلوماتیک حضور لري او پر طالبانو یې د ښځو پر تعلیم او کار د بندیزونو له امله نیوکې کړې دي.
اګلینډ دغه راز نن یکشنبه «د مرغومي ۳۰مه» پر خپله ایکسپاڼه ولیکل چې نوموړي د ایران او افغانستان ګډې پولې ته څېرمه د هرات اسلام کلا ته سفر کړی دی.
جان اګلېنډ وايي چې د هرات په اسلام کلا کې یې له ګڼو هغه افغانانو سره لیدلي، چې له ایران څخه بېرته افغانستان ته په جبري ډول شړل شوي دي.
جان اګلېنډ وايي، «نن له دریو زرو زیات شړل شوي افغانان له ایران څخه د اسلام کلا په سرحدي لاره باندې بیرته رااوښتي دي».
د ناروې د کډوالو شورا سرمنشي زیاتوي چې په اسلام کلا کې یې له یو شمېر شړل شویو افغانانو سره له نږدې لیدلي دي.
جان اګلېنډ له ایران څخه د یو شړل شوي افغان له قوله لیکلي چې « ما خپله ټوله سپما پر افغان پاسپورټ او د ایران په ویزه ولګوله. ما یوازې غوښتل چې کار وکړم او د خپلې کورنۍ لپاره یو څه برابر کړم. اوس زه بېرته شړل شوی یم او هیڅ نه لرم او نه پوهیږم څه وکړم یا چیرې لاړ شم.»
هغه پر اېکسپاڼه لیکلي: « زه افغانستان ته راغلی یم، چېرې چې پاکستان ۸۰۰ زره افغانان بېرته دغه هېواد ته را ستانه کړي او ایران هم پلان لري، چې دوه مېلیونه افغان کډوال بېرته خپل هېواد ته واستوي.»
نوموړي لیکلي، په هرات ولایت کې یې له هغو مېرمنو سره لیدلي چې له خپلو مېړونو پرته بېرته افغانستان ته راستنې کړای شوې وې او له سختې بې وزلۍ او ناهیلۍ سره مخ وې.
هغه زیاته کړې، دا یو داسې ناورین دی چې نړۍ له پامه غورځولی دی.
