امریکا د افغانستان لپاره د پروګرامونو او پروژو تمویل ځنډولی
متحده ایالاتو په افغانستان کې د تعلیمي، خیریه او بشري حقونو پروګرامونو تمویل وځنډاوه. دا پروګرامونه د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د بهرنیو مرستو د ځنډولو له امر وروسته درول شوي دي.
متحده ایالاتو په افغانستان کې د تعلیمي، خیریه او بشري حقونو پروګرامونو تمویل وځنډاوه. دا پروګرامونه د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د بهرنیو مرستو د ځنډولو له امر وروسته درول شوي دي.
په یوه لیک کې، چې یوه کاپي یې افغانستان انټرنشنل ته رسېدلې ده، د خبریالانو د ملاتړ یوې موسسې خپلو همکارانو ته خبر ورکړی، چې د افغان خبریالانو په اړه پلان شوې غونډه د متحده ایالاتو د بهرنیو مرستو د ځنډیدو له امله تر نامعلومې مودې ځنډول شوې ده.
په لیک کې د غونډې د لغو کولو دلیل د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د بهرنیو مرستو د ځنډولو حکم بلل شوی.
په اعلامیه کې ویل شوي، چې د غونډې نوې نېټه به د نویو معلوماتو له ترلاسه کولو وروسته اعلان شي.
د افغانستان د بشري حقونو کمېسیون پخوانۍ مشرې شهرزاد اکبر هم په اېکس کې لیکلي چې د خیریه، بشري حقونو او رسنیو سازمانونو کارکوونکي د متحده ایالاتو د مالي مرستو ځنډېدو په پایله کې زیانمن شوي دي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت هم په دې وروستیو کې د هغو سازمانونو لپاره تمویل وځنډاوه چې د کډوالو له بیا میشتونې، کارموندنې او نورو اړتیاوو سره مرسته کوي.
دا اقدام به په متحده ایالاتو کې په لسګونو زره افغان کډوال هم اغیزمن کړي.
په ترکمنستان کې د افغانستان د سفارت پخواني سلاکار طارق نورزاده په خپله فیسبوک پاڼه کې لیکلي چې ولسمشر ټرمپ د ۲۰۲۵ کال د جنوري پر ۲۴مه یو اجرایوي فرمان لاسلیک کړ چې له مخې یې امریکا ته د کډوالو د تګ په لومړیو ۹۰ ورځو کې ټول خدمات ځنډول شوي.
د نورزاده په وینا، په دې خدماتو کې د کرایې ورکول، د قانوني اسنادو بشپړول، د دندې موندل او د دولتي مرستو ترلاسه کول شامل دي.
نورزاد وویل چې د دغه اجرایوي فرمان د لاسلیک په پایله کې د لسګونو زرو هغو کډوالو خدمات بند شوي دي چې دا خدمات یې ترلاسه کول.
شهرزاد اکبر دا هم لیکلي "زموږ هغه هېوادوال چې په دې وروستیو کې امریکا ته کډوال شوي دي اوس د خپل راتلونکي په اړه اندیښمن دي."
دا څرګنده نه ده چې دا پروګرامونه به کله بیا پیل شي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت مخکې اعلان وکړ، چې ټولې بهرنۍ مرستې او پروژې به وځنډول شي.
دا پریکړه د ډونالډ ټرمپ له پالیسیو سره د دغو پروګرامونو د مطابقت او بیاکتنې له مخې شوې، او دا بیاکتنه ممکن تر ۸۵ ورځو پورې وخت ونیسي.
امریکا له افغانستان څخه تر وتلو وروسته درې کاله کیږي چې لا هم د افغانستان د بشري مرستو ستر تمویلوونکی دی.
د سیګار د هغه راپور له مخې چې په تېر اکتوبر کې خپور شو، متحده ایالاتو په تېرو دریو کلونو کې افغانستان او افغان کډوالو ته په ټولیزه توګه ۲۱.۶ ملیارد ډالره مرسته کړې ده.
د سیګار په وینا، د دې پیسو ۳.۳۳ ملیارد ډالر د بشري او پرمختیایي مرستو په پلمه افغانستان ته لېږل شوي دي.
د طالبانو منتقدین وايي چې دا ډله د خپل حکومت د پیاوړتیا لپاره د امریکا نغدي مرستې کاروي.
په یوه قضیه کې، د افغانستان د بیارغونې لپاره د امریکا ځانګړي مفتش هم دا ومنله چې طالبانو احتمالاً د امریکا له مالي مرستو ګټه پورته کړې ده.
په هرات کې د طالبانو والي نور احمد اسلام جار د مرغومي پر ۷مه په یوه مکتوب کې سپارښتنه کړې، چې د طالبانو د امنیتي ادارو غړي دې نور خپل معاشونه په نظامي مراکزو او په ښار کې د اتومات ماشینونو له لارې ترلاسه کوي.
په مکتوب کې د هرات له امنیه قوماندانۍ، ۲۰۷ الفاروق قول اردو او د یاد ولایت د استخباراتو ریاست نه غوښتل شوي، چې خپل غړي له دې پرېکړې خبر کړي او دا پرېکړه پلې کړي.
طالبانو په دغه مکتوب کې نه ده په ډاکه کړې چې د کومو دلایلو له امله دا پرېکړه شوې ده.
په هرات کې د طالبانو امنیتي سرچینو ویلي چې دا پرېکړه د امنیتي ګواښونو له امله شوې ده.
د معلوماتو پر بنسټ، طالبانو په یو شمېر نورو ولایتونو کې هم پر خپلو وسله والو د احتمالي برید د مخنیوي لپاره ورته امنیتي تدابیر پلي کړي.
نوی کابل بانک د تېر افغان جمهوریت په څېر له طالبانو سره هم د تړون له مخې د دې ډلې د امنیتي ځواکونو معاشونه اجرا کوي.
په تېره روژه کې چې د کندهار ښار په لومړۍ حوزه کې د طالبانو د امنیتي ادارو غړي د معاشونو اخیستو لپاره راټول شوي وو، یوه ځانمرګي بریدګر بانک ته څېرمه ځان والوزاوه، چې په دغه برید کې ۴۳ تنه ووژل شول او شاوخوا ۴۵ نور ټپیان شول.
داعش وسله والې ډلې د دغه برید مسوولیت منلی و.
