د کابل له شهزاده سرای څخه یو شمیر سرچینو افغانستان انټرنشنل ته ویلي، چې طالبان په ازاد ډول د ډالرو پېر او پلور ته اجازه نه ور کوي او د صرافۍ په دغه مرکز کې د طالبانو له ډاره د ډالرو پېر او پلور په پټه کیږي.
سرچینې وايي، چې له تېرو دوو ورځو راهیسې طالبان په شهزاده سرای کې د اسعارو د تبادلې د هټیو او شرکتونو ورځني یادښتونه څاري او د ډالرو د پېر او پلور په اړه معلومات ترې اخلي.
د سرچینو په خبره، طالبانو د دوی له لوري له ټاکل شوې بیې څخه په ازاد ډول د ډالرو پېر او پلور بند کړی دی.
له شهزاده سرای څخه یوه صرف د نوم نه ښودلو په شرط افغانستان انټرنشنل ته وویل:« مازدیګر مهال طالبان پر اکثره صرافیو ګرځي او د یادښتونو کتابچې ګوري او بیا پوښتنه کوي، چې دا ډالر تاسې له کومه کړي دي، ولې مو په لوړ قیمت رانیولي او یا مو خرڅ کړي دي.»
سرچینې وایي، طالبانو له شهزاده سرای څخه بهر او د کابل ښار په ځینو سیمو کې د لاسي صرافۍ کوچنيو کاروباریانو باندې هم د ډالرو د پېر او پلور بندیز لګولی او ګواښ یې کړی چې که له چا څخه له ټاکلې بیې لوړ یا تیټ ډالر ونیول شول، بندي به شي.
بل خوا د صرافانو اتحادیې ویاند فیضي ځدراڼ وايي، په شهزاده سرای کې د ډالرو ازاده بولۍ ترسره کیږي.
نوموړی زیاتوي:« شاید هغو کسانو ته چې دهیڅ سوداګریزې مرجع هويت پاڼه له ځان سره ونه لري او کاري هويت یې ثابت نه وي په بولۍ کې ګډون ستونزمن وي، نور دغه اوازې یوازې افواهات دي، حالت نارمل دی.»
د امریکا له لوري افغانستان ته د مرستو د لیږد په ځنډیدو سره د افغانیو ارزښت د ډالرو په وړاندې په بیساري توګه راټیټ شو.
طالبانو د ډالرو په وړاندې د افغانۍ د ارزښت ساتلو په موخه په تېرو ۱۳ ورځو کې نږدې ۱۰۰ میلیونه ډالر لیلام کړي خو لاهم نه دي توانیدلي، چې د ډالر په وړاندې د افغانۍ ارزښت په سمه توګه کنټرول کړي.
دغه رسنۍ د سې شنبې په ماښام د سلواغې پر۱۶مه په لندن کې په یوه پرانیستغونډه کې رسما اعلان شوه.
په مراسمو کې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو ځانګړي راپور ورکوونکي ریچارد بېنت، د بریتانیا د بهرنیو چارو وزارت مرستیال همېش فلکنر او یو شمېر افغان، ایراني او بریتانیايي فعالانو ګډون کړی و.
یاده رسنۍ دوو مېرمنو، حوریه مصدق، چې پخوا د بښنې نړیوال سازمان کې د افغانستان د برخې مسووله وه، او ناهید باقي، چې د لندن په سفارت کې د افغانستان پخوانۍ دیپلوماته وه، رامنځته کړې ده. دواړو کلونه کلونه د بشري حقونو او ژورنالېزم په برخه کې کار کړی دی.
ناهید باقي د پرانیستغونډې پر مهال وویل چې « ار ام میډیا» به یوازې د بشري حقونو تر موضوعاتو نه محدودېږي، بلکې غواړي د افغانستان د خلکو د ژوند او فرهنګ بیلابیل اړخونه انځور کړي او د هغوی غږ، په ځانګړي ډول د ښځو غږ نړیوالو ته ورسوي.
حوریه مصدق هم وویل چې دا رسنۍ به د رضاکارو ژورنالېستانو په مرسته کار کوي او «تحقیقي ژورنالېزم»به یې مهمه برخه وي.
د افغانستان د پارلمان پخوانۍ غړې فوزیه کوفي وویل چې له طالبانو وروسته سلګونه رسنۍ د مالي ستونزو او محدودیتونو له امله تړل شوې دي او زرګونه خبریالان له دندو پاتې دي.
د افغانستان د بشري حقونو د کمېسیون پخوانۍ غړې بنفشه یعقوبي وویل چې «هره نوې رسنۍ، چې د افغانستان لپاره جوړه شي، یوه نوې ډېوه ده او د یوه داسې ملت نوی غږ دی چې د خاموشۍ له خطر سره مخ دی».
د بریتانیا د بهرنیو چارو مرستیال فلنکر وویل چې د بریتانیا حکومت به د افغانستان وضعیت هېڅکله هېر نه کړي.
د ملګرو ملتونو د بشري حقونو راپور ورکوونکي ریچارد بېنیټ هیله وښوده چې دا رسنۍ وکولی شي د افغانستان د خلکو په ځانګړي ډول د ښځو غږ نړیوالو ته ورسوي او د واکمنو د حسابورکولو لپاره کار وکړي.
ارام میډیا خپل کار په فارسي، پښتو، او انګلیسي ژبو په یوه څورسنیز ویبسایټ (ملټيمیډیا) کې پیل کړی.
دا رسنۍ په ټولنیزو شبکو کې هم فعاله ده او یوه انلاین راډیو لري چې د بشري حقونو، کلتوري او ټولنیزو موضوعاتو اړوند پادکاسټونه خپروي.
