د افغانستان د تېرو حکومتونو ځینو جنرالانو د طالبانو تر حاکمیت لاندې په کابل کې د یوې ناستې پرمهال د دې ډلې په ملاتړ وویل چې ګاونډي هېوادونه دې نظامي تجهیزات امریکا ته نه سپاري. دوی زیاتوي:«امريکا چې له موږ وسلې غواړي، نو زموږ وسلې به څوک راکوي؟َ»
له طالبانو د امریکايي تجهیزاتو اخیستو په تړاو د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ له مکررو غوښتنو وروسته نن یکشنبه د کب ۱۹مه ځینو پخوانيو جنرالانو په یوه خبري ناسته کې د طالبانو په ملاتړ له ګاونډيو هېوادونو وغوښتل، چې نړیوالو اصولو، قوانینو او ښه ګاونډیتوب ته په کتو ټولې هغه جنګي او ترانسپورټي الوتکې او تجهیزات، چې د افغانستان د ملت او خلکو ملکیت و، بېرته افغانستان ته وسپاري.
په دې خبري ناسته کې د کوم ګاونډي هېواد نوم نه دی اخیستل شوی او یوازې د امریکا له خوا د افغانستان نظامي تجهیزاتو د له منځه وړو په برخه کې څرګندونې شوې دي.
یادو جنرالانو په دې خبري ناسته کې ویلي، چې امریکا د افغانستان وسلې او پوځي تجهیزات لوټ او له منځه یووړل.
دوی زیاتوي چې دغهراز امریکا د «اشغال» پر مهال خپل زاړه او له کاره لوېدلي پوځي تجهیزات پر افغانستان وپلورل.
پخواني جنرال کامران امان ویلي چې امریکا د ویتنام او عراق له جګړو پاتې شوي ټانکونه او وسلې رنک کړې او د افغانستان پر پوځ یې وپلورلې.
پخواني جنرال شعور ګل پښتون دې ناستې ته په خبرو کې وویل، چې امريکا په تېرو شلو کلونو کې د افغانستان ثقيله وسلې او ډيسي توپونه د مرستې په نامه د ډاياک او ډي ډي ار پروګرامونو له لارې له منځه يووړل.
د مخکیني جمهوریت پرمهال د دفاع وزارت سلاکار او د ګارنیزیون پخواني قوماندان جنرال افضل یادې ناستې ته وویل، چې له افغانستان څخه بهر ته وړل شوې وسلې د افغان ملت حق دي. جنرال افضل امان وايي، «موږ له خپل حق څخه دفاع کوو او هېچاته یې نه ورپرېږدو.»
نوموړي زیاته کړې، چې بهر ته وړل شوي تجهیزات او وسايط د ملت دي او هېڅوک حق نه لري ووایي، چې بايد امريکا ته وسپارل شي.
نوموړي زیاته کړې: « ټرمپ وايي چې د بګرام نيول او وسلې اخيستل غواړو، موږ پخواني جنرالان پر طالبانو غږ کوو، چې څه ډول مو خپل هېواد له اشغاله خلاص کړ، هېچا ته اجازه ورنه کړئ چې خپل جنګونه له افغانستان څخه وکړي او دا خاوره د خپلو سیالانو سره د سيالۍ او د جګړې ډګر وګرځوي».
پخوانی جنرال عبدالستار خټګر وايي، « امريکا چې د وسلو دعوه کوي، موږ هم د هغو وسلو تاوان غواړو چې دوی له منځه وړې او موږ ته يې په مقابل کې کمزورې وسلې او مهمات راکړي دي.»
امریکايي چارواکو په دې وروستیو کې تایید کړې، چې په ازبکستان کې د افغانستان د هوايي ځواک اووه چورلکې بېرته دوی ته سپارل شوې دي.
د چارواکو په وینا، د پنتاګون له خوا ارزول شوې او د بیا کارولو وړ ګڼل شوې اووه بلک هاواک چورلکې واشنګټن ته سپارل شوې دي.
دغه چورلکې د ۲۰۲۱ کال په اګسټ میاشت کې افغان پيلوټانو له طالبانو نه د تښتیدو پر مهال ازبکستان ته ولېږدولې.
د امریکا غږ د رپوټ له مخې، د افغانستان د پوځ ۲۲ الوتکې او ۲۴چورلکې چې بلک هاوک ، MD-530، او Mi-17 پکې شاملې وې، ازبکستان ته انتقال شوې وې.
طالبانو له ازبکستان نه څو ځله ددې الوتکو د ورسپارنې غوښتنه کړې، خو رپوټونه ښیي چې تاشکند او واشنگټن په دې اړه هوکړه کړې چې ۴۶ پوځي الوتکې به په ازبکستان کې پاتې شي.
په ازبکستان کې د امریکا سفیر جاناتن هینیک ددې الوتکو په اړه ویلي و، چې واشنگټن او تاشکند د افغان پوځي الوتکو او هلیکوپټرو په اړه هوکړه کړې ده چې افغان پيلوټانو په ۲۰۲۱ کې ازبکستان ته راوړل، او دا الوتکې به په ازبکستان کې پاتې شي.
هغه زیاته کړه، « دغه پوځي الوتکې هیڅکله د افغانانو نه وې، بلکې د امریکا وې، خو افغان پوځ کارولې».
