د سولې نوبل جایزې ګټونکې ملالې یوسفزۍ د افغانستان د نوي ښوونیز کال د پیل په مناسبت افغان نجونو ته په یوه لیک کې ویلي، چې د نجونو پر زدهکړو بندیز نه یوازې بېعدالتي، بلکې یو جنایت دی.
ملالې ویلي، « فغان نجونې باید نن د ښوونځي په ټولګي کې ناستې وای، کتابونه یې پرانیستي وای او د خپل راتلونکي د جوړولو فرصت یې درلودای».
د ملالې بنسټ د یکشنبې په ورځ د وري پر۳مه د نوي ښوونیز کال د پیل په تړاو له شپږم ټولګي پورته نجونو پر زدهکړو د طالبانو بندیز ته په غبرګون کې ویلي، « تاسې باید نن د ښوونځي میزونو ته ناستې وای، کتابونه مو پرانېستي وای او د هغه راتلونکي په اړه مو فکر کولای چې زدهکړې یې درته راوړي».
په لیک کې راغلي چې افغان نجونې هر سهار له داسې نړۍ سره مخ کېږي چې د دوی راتلونکی یې ترې تروړلی.
ملالې یوسفزۍ ویلي چې طالبانو د څلورم کال لپاره د افغان نجونو د زدهکړو حق غصب کړی دی.
هغې ټینګار کړی، « دا یوازې ژوره بېعدالتي نه ده، بلکې یو جنایت دی، داسې جنایت چې زه یې هېڅکله نهمنم».
د ملالې بنسټ وايي چې د نړۍ له بېلابېلو برخو نجونو افغان نجونو ته د ملاتړ پیغامونه استولي او هغوی ته یې ویلي، « تاسې د جګړې یا طبیعي ناورین له امله له زدهکړو نه یئ محرومې شوې، بلکې یوازې د دې لپاره چې نجونې یئ، ښوونځي ته د تګ حق درڅخه اخیستل شوی».
په پیغام کې ویل شوي چې طالبان نه یوازې له زدهکړو د نجونو بې برخې کول غواړي، بلکې د ټولنې له ټولو برخو یې ایستلې دي.
د ملالې بنسټ په خپل پیغام کې لیکلي، « هغه نړۍ چې د جنسیتي اپارتاید اجازه ورکوي، له ځان سره خیانت کوي».
دا په داسې حال کې ده چې د طالبانو پوهنې وزارت په څلورم ځل د زدهکړو کال د نجونو له ګډون پرته پیل کړ. طالبانوله شپږم ټولګي پورته نجونې او ښځې د زدهکړو له هر ډول فرصت څخه منع کړې دي.
د طالبانو دا بندیزونه د نړیوالو سازمانونو او ډېری هېوادونو له پراخو غبرګونونو سره مخ شوي خو طالبان پر نجونو د زدهکړو بندیز «داخلي موضوع» ګڼي.
د عدالت لپاره انعام ادارې، چې د مطلوبو کسانو اړوند معلومات خپروي، تېره ورځ د طالبانو د کورنیو چارو وزیر سراج الدین حقاني، د هغه د ورور عزیزالدین حقاني او ددې ډلې د یوه بل غړي یحیی حقاني نومونه له خپلې وېبپاڼې لرې کړل.
تېره ورځ سراج الدین حقاني ته نږدې سرچینو وویل، چې د نوموړي پر سر اېښودل شوې جایزه لغو شوې، خو د طالبانو له اعلان نه ۲۴ ساعته اوړي، مګر لا هم د امریکا بهرنیو چارو وزارت او اف بي اي په ویبپاڼو کې د نوموړو نومونه ترسترګو کیږي.
د امریکا حکومت د افغان جمهوریت پر مهال د حقاني شبکې د مشر سراج الدین حقاني د نیولو پر سر لس میلیون ډالري جایزه اېښې وه.
د طالبانو د کورنیو چارو وزارت ویاند رسنیو ته وویل، چې پر سراج الدین حقاني سربېره د هغه ورور عزیزالدین حقاني او ترورزی یحیی حقاني هم چې د حقاني شبکې مهم غړي دي، د متحده ایالتونو د بندیزونو له نوملړه لرې شوې دي.
عزیزالدین حقاني د خپل ورور بدرالدین حقاني له وژل کېدو وروسته د بدري ۳۱۳ قطعې مسوولیت پرغاړه درلود، چې د متحده ایالتونو پر ځواکونو او افغان دولت د بریدونو مسوول ګڼل کیږي.
سرچینو افغانستان انټرنشنل ته وویل، چې نوموړی څه موده وړاندې کندهار ته د طالبانو مشر مولوي هبت الله اخوندزاده احضار کړی و او له هغه وروسته د بدري ۳۱۳ قطعې له مشرۍ لرې شوی، خو د طالبانو د کورنیو چارو وزارت د ځانګړو ځواکونو په روزنه کې د پردې ترشا رول لوبوي.
د امریکا له تور نوملړه د حقاني شبکې ددریو جګپوړو غړو د نومونو لرې کېدو په تړاو رپوټونه کابل ته د واشنکټن د جګپوړي پلاوي او یوه امریکايي زنداني ګلزمن له خلاصون سره هممهاله دي.
طالبانو ته نږدې سرچینې دا د امریکا او طالبانو په اړیکو کې مهم پرمختګ بولي.
دغو سرچینو د یکشنبې په ورځ، د وري پر درېیمه، افغانستان انټرنشنل ته وویل، چې محمود شاه حبیبي د کندهار ښار په عینو مېنه کې د کندهار د پخواني امنیه قوماندان جنرال رازق په میلمستون کې چې ملا هبت الله اخوندزاده غصب کړی، ساتل کیږي.
دغه میلمستون د عینو مېني په «ډبیلیو» سړک پروت دی.
د سرچینو د معلوماتو له مخې، ملا هبت الله اخوندزاده پخوا دغه میلمستون د خپلو ځینو لیدنو په موخه کاراوه، خو له ډیرې مودې راهیسې بیا دلته نه دی راغلی.
طالبانو د کندهار په دغه مجلل ښار ګوټي کې د میلمستون شاوخوا له څلور تر پنځه سړکونه د عامو خلکو د تګ راتګ پر مخ له ډیر پخوا راهیسې بند کړي.
دغو سرچینو افغانستان انټرنشنل ته وویل، چې څو ورځې وړاندې یاد میلمستون ته د ملا هبت الله اخوندزاده د ساتونکو له لوري دوه ډاکټران راوستل شول، خو دا نه شي تایید ولای چې یاد ډاکټران یې د چا د تداوي لپاره میلمستون ته بیولي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویاندې په یوې خبري غونډه کې وویل، چې حکومت یې د محمود شاه حبیبي روغتیایي حالت په اړه اندېښمن دی.
د ټامي بروس په وینا، حکومت هڅه کوي چې د دغه افغان امریکایي وګړي په ګډون نور امریکایان خپلو کورونو ته ستانه کړي.
څه باندې یوه میاشت وړاندې سرچینو افغانستان انټرنشنل ته ویلي و، چې محمود شاه حبیبي په کندهار ښار کې د عینو مېني د دروازې مخامخ د تېر جمهوري نظام پر مهال د کندهار ولایت د ملي امنیت د تحقیقاتو مرکز کې، چې اوس ملا هبت الله ورڅخه د شخصي زندان په توګه استفاده کوي، ساتل کیږي.
د محمود شاه حبیبي کورنۍ کندهار ته د هغه انتقال تایید کړی.
طالبانو د پنجشنبې په ورځ د بندیانو په چارو کې د امریکا د ولسمشر ځانګړي استازي اډم بوایلر او د افغانستان لپاره د امریکا پخواني ځانګړي استازي زلمی خلیلزاد ته د جورج ګلزمن په نوم امریکايي بندي وسپاره.
پر همدغه مهال محمود شاه حبیبي ته په اشاره د امریکا د بهرنیو چارو وزارت په یوه اعلامیه کې په افغانستان کې د بندې امریکایانو د وضعیت په اړه ژوره اندېښنه ښودلې ده.
د افغاني الاصله امریکایي محمود شاه حبیبي ورور افغانستان انټرنشنل ـ پښتو سره په خبرو کې ویلي و، چې د امریکايي پلاوي او طالبانو ترمنځ د پنجشنبې ورځې په ناسته کې د محمود شاه حبیبي په اړه هم خبرې شوې دي او د امریکا بهرنیو چارو وزارت یې د خوشې کېدو ژمنه کړې ده.
