د پاکستان پوځ د «ټي ټي پي» د یوه مهم غړي حفیظ الله کوچوان له وژل کېدو خبر ورکړی

د پاکستان پوځ د رسنیو څانګې په یوې خبرپانه کې ویلي، چې د پښتونخوا ایالت د کوز دیر ولسوالۍ په تېمرګره سیمه کې یې د «ټي ټي پي» یوه مهم غړی حفیظ الله کوچوان وژلی دی.

د پاکستان پوځ د رسنیو څانګې په یوې خبرپانه کې ویلي، چې د پښتونخوا ایالت د کوز دیر ولسوالۍ په تېمرګره سیمه کې یې د «ټي ټي پي» یوه مهم غړی حفیظ الله کوچوان وژلی دی.
د پوځ په خبرپاڼه کې راغلي، چې دغه عملیات یې د یو لړ استخبارتي معلوماتو پر بنسټ کړي، چې د پاکستاني طالبانو د دغه مشهوري کس په ګډون یې د یادې وسله والې ډلې یو بل غړی هم وژلی دی.
ویل شوي، چې د «ټي ټي پي» دغو وسله والو له پاکستاني ځواکونو سره جګړه ییز مقاومت هم کړی و.
د پاکستان پوځ د حفیظ الله کوچوان پر سر د لس میلیونه پاکستاني کلدارو جایزه هم ټاکلې وه.
له دې سره سره هم په پښتونخوا کې د «ټي ټي پي» بریدونه تر بل هر وخت پراخ او چټک شوي دي.
باورونه دا دي، چې په افغانستان کې د دغې ډلې متحدینو افغان طالبانو واک ته له رسیدو وروسته «ټي ټي پي» هم سترګې کړي او د پخوا په پرتله یې د جګړې لپاره کافي وسلې او امکانات هم ترلاسه کړي دي.
د پاکستان حکومت طالبانو ته ګوته نېسي، چې تر خپل سیوري لاندې یې د «ټي ټي پي» په ګډون د دوی ضد وسله والو ته پناه ځایونه ورکړي او له هماغه ځایه پر دوی بریدونه پلانوي. خو افغان طالبانو دا ادعاوې رد کړې ده.
پر کابل د واکمنو طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد لا په وار وار پاکستان ته په ټینګار سره ویلي، چې پر دوی دې د تورونو تپل کیدو پر ځای په خپلو امنیتي ناکامیو غور وکړي.
په پښتونخوا کې مېشت سیاستوالو په دغه ایالت کې له روانې نا امنۍ څخه شکایتونه کړي او نیوکه یې کړې، چې د پاکستان مرکزي حکومت او پوځ په لوی لاس د پښتنو سیمه کې ناورین ته لاره اواره کړې ده.


الجزیرې ټلویزیوني شبکې ته روغتیايي سرچینو ویلي، چې د پنجشنبې له سهار راهیسې د اسراییل په تازه بمباریو کې د غزې په بېلابېلو سیمو کې لږ تر لږه ۳۰ فلسطینیان وژل شوي دي. راپورونه ښيي، چې بریدونه لا هم دوام لري او د د مرګ ژوبلې شمېر مخ پر زیاتېدو دی.
د پنجشنبې په ورځ د غزې په جنوب خان یونس کې لږ تر لږه ۱۰ کسان د اسراییل په هوايي برید کې وژل شوي او اوه ماشومان ټپیان دي.
په رفع کې هم د برید پر مهال یو فلسطیني وګړی وژل شوی او څلور نور ملکیان ټپیان دي. په مرکزي غزه کې د اسراییل بې پېلوټه الوتکې ملکي وګړي په نښه کړي، چې ګڼ شمېر ټپیان د الاقصی روغتون ته لېږدول شوي دي.
په شمالي غزې کې هم د دغو بریدونو له امله په العطاطره سیمه کې دوه کسان وژل شوي او ګڼ نور ژوبل شوي چې د ټپیانو وضعیت د اندېښنې وړ ښودل شوی دی.
د روغتیا نړۍوال سازمان مشر تدروس ادهانوم خبرداری ورکړی، چې د اسراییل لخوا د بشري مرستو د بندیدو له امله، د ناروغیو خپرېدا او د ملکي تلفاتو خطر زیات شوی.
هغه ویلي، چې له ۱۰ زرو زیات کسان بیړنۍ روغتیایي تخلیې ته اړتیا لري.
په ورته مهال، د ملګرو ملتونو د فلسطیني کډوالو لپاره د مرستو ادارې (UNRWA) خبرداری ورکړی، چې د جګړې له پیل راهیسې، دا د بشري مرستو تر ټولو اوږد بندیز دی، چې د غزې خلک یې زغمي.
دغه اداره په خواله رسنیو کې ویډوګانې خپرې کړي، او د اوربند د بیا تمدید غوښتنه یې په کې کړې.
په یوه ویډیو کې ام خالد چې د غزې ښار د شجاعیه له سیمې ده وایي: «زما کورنۍ پنځه ځله اړه شوې چې خپل کور پرېږدي، اوس مو ژوند ډېر سخت دی او د خوړو لپاره کافي څه نه لرو.»
د غزې د روغتیا وزارت ویلي، چې تر اوسه لږ تر لږه ۵۰،۸۸۶ کسان د اسراییل په بریدونو کې وژل شوي او ۱۱۵،۸۷۵ نور ټپیان شوي دي.
د غزې د حکومتي رسنیو دفتر بیا دا شمېر زیات ښیي او وایي چې له ۶۱،۷۰۰ زیات کسان وژل شوي او زرګونه نور لا هم د ویجاړو ودانیو لاندې بند پاتې دي او احتمال شته چې وژل شوي وي.
د غزې جګړه د ۲۰۲۳ کال د اکټوبر په اوومه د حماس د بریدونو سره پیل شوه.
له هغه وخت راهیسې ۱،۱۳۹ اسراییلیان وژل شوي او له ۲۰۰زیات کسان یرغمل نیول شوي دي.

د پاکستان جیونیوز ټلويزیون ته د دغه هیواد استخباراتي سرچینو ویلي، چې د پاکستان استخباراتو د کراچۍ پر سټراټېژیکه پوځي هوايي اډه «مسرور» باندې د یوه لوی وسلهوال برید پلان شنډ کړی دی.
د پاکستان امنیتي چارواکي وايي، د دغه برید اصلي طراح د «ټي ټي پي» وسله والې ډلې یو مهم قوماندان دی، چې دا مهال په افغانستان کې مېشت او د دغې ډلې د ځانمرګو بریدګرو مشري کوي.
د راپور له مخې د برید په دغه پلان کې ۹ کسان شامل وو، چې پنځه یې «افغانان دي» او مشري یې د پاکستاني طالبانو یوه لوړ پوړي وسله وال کوله.
جیونیوز زیاتوي، دغه کسان په وروستیو کې په ناقانونه توګه له افغانستان څخه پاکستان ته تللي وو.
خبر زیاتوي، دغو وسله والو پلان درلود چې د «مسرور» اډې دننه شي، کنټرول یې ترلاسه کړي، الوتکو او تاسیساتو ته زیان ورسوي او هلته اوږدمهاله وسله وال مقاومت وکړي.
د جیونیوز د خبر له مخې، دغو وسله والو غوښتل چې تر مرګه جګړه وکړي او تر ډېره ممکنه تاوانونه ورسوي.
خبر کې وړاندې راغلي، چې دغه برید د «ټي ټي پي» مشرانو تر مستقیم څار او شاوخوا ۱۳ میاشتو دقیق پلان جوړونې وروسته عملي کېده.
د دغې ډلې غړي د اډې نږدې سیمو کې مېشت شوي وو او د موقعیت پراخ استخباراتي سروې یې هم کړې وه. خو د پاکستان استخباراتو د دوی ټول خوځښتونه څارلي دي.
د جیوزنیوز د راپور پر بنسټ کله چې دغه وسله وال د برید وروستۍ مرحلې ته نږدې شول، د هېواد په کچه یو پټ، چټک او همغږی عملیات پیل شول او مشکوک کسان د پاکستان له بېلابېلو سیمو ونیول شول.
یادو عملیاتو نه یوازې د هوايي اډې له برید مخنېوی کړی بلکې دا ادعا شوې، چې د پاکستاني طالبانو یوه داسې مهمه شبکه یې هم له منځه وړې، چې په پخوانیو بریدونو کې هم ښکېل وو.
په دغو بریدونو کې یو یې د ۲۰۲۴ نومبر هغه برید یاد شوی، چې د کراچۍ «سایټ» صنعتي سیمه کې د چینايي انجېنرانو پر موټر ترسره شوی و.
تر اوسه پورې خپله تحریک طالبانو پاکستان په دې اړه څه نه دي ویلي.
جیونیوز د پاکستاني استخباراتي سرچینو په حواله ویلي، د «ټي ټي پي» نیول شوی قوماندان د کراچۍ د همدې پلان اصلي طراح ګڼل کېږي.
امنیتي سرچینې وايي، نوموړی د چاودېدونکو توکو (IED) جوړولو کې خورا مهارت لري.
هغه په دې برخه کې یې روزنه د افغانستان دننه ترلاسه کړې او پخوا یې له افغان طالبانو سره اوږه په اوږده د ناټو له ځواکونو سره جګړې کړې دي.
د یادې پاکستاني رسنۍ راپور زیاتوي، لومړنۍ پلټنې ښيي، چې د دغه برید تر شا د یو شمېر بهرنيو استخباراتي ادارو لاس هم و، چې د مالي او لوژستیکي مرستو له لارې یې دغې ترهګریزې شبکې ملاتړ کاوه، څو پاکستان بې ثباته کړي.
د پاکستان امنیتي چارواکو یادونه کړې، چې ورته یو بل برید هم تېر کال د اکټوبر په میاشت کې شنډ شوی و، چې موخه یې په اسلام اباد کې د یوه مهم نړۍوال کنفرانس ګډوډول و.

الجزیرې نن جمعه د وري ۲۲مه نیټه راپور ورکړی، چې امریکا په تېرو څو ساعتونو کې په یمن کې د حوثيانو تر واک لاندې په بیلابېلو سیمو بریدونه کړي. دغه بریدونه په صنعا او شاوخوا سیمو کې شوي. او تر اوسه پورې د دغو بریدونو د احتمالي زیانونو راپور نه دی ورکړل شوی.
په وروستیو ورځو کې، د امریکا پوځ په یمن کې د حوثیانو پر وړاندې خپل عملیات زیات کړي دي.
د حماس او اسراییل تر منځ د شخړې له پیل څه وخت وروسته، حوثیانو د فلسطین په ملاتړ په سره سمندرګي، باب المندب تنګي او د عدن خلیج کې پر نړیوالو کښتیو بریدونه پیل کړل، چې په سیمه کې یې سمندري امنیت له ګواښ سره مخ کړ.
د دغو بریدونو پراخوالی ان د هند سمندر ته هم غځېدلی و.

د پاکستان د کورنیو چارو وزارت خبرداری ورکړی، چې زرګونه هغه افغانان، چې لوېدیځو هېوادونو ته یې د پناه اخیستو غوښتنلیکونه ورکړي، وايي که د اپرېل تر پایه (د غوايي تر ۱۰مې) له پاکستان څخه ونه وځي ښایي له دغه هېواده و ايستل شي.
د پاکستان د کورنیو چارو وزارت مرستیال طلال چوهدري د پنجشنبې په ورځ دغه څرګندونې کړي دي.
که څه هم نوموړي د کوم ځانګړي هېواد نوم وانخیست خو ویل کېږي، چې د امریکا لهخوا د افغان کډوالو د لېږد پروګرام د ځنډ له امله تر ۲۵ زره ډېر افغانان په پاکستان کې له نامعلوم برخلیک سره مخ دي.
سربېره پر امریکا ګڼ شمېر نور افغانان بیا د برېټانیا، جرمني، کاناډا او فرانسې په ګډون لوېدیځو هېوادونو ته د لېږد په تمه د اسلام اباد تر څنګ د دغه هېواد په بېلابېلو ښارونو کې مېشت دي.
د پاکستان ډان نیوز د راپور له مخې طلال چوهدري ویلي، چې د اپرېل ۳۰مه یعنې شاوخوا ۲۰ ورځې وروسته، د دغو کډوالو لپاره وروستۍ نېټه ټاکل شوې ده.
هغه ټینګار وکړ هر بهرنی، چې په ناقانونه توګه په پاکستان کې ژوند کوي، بې له ځنډه به و ایستل شي.
نوموړي زیاته کړه، هغه افغانان چې د ملګرو ملتونو د کډوالۍ ادارې (UNHCR) رسمي اسناد لري، کولای شي تر جون میاشتې پورې په پاکستان کې پاتې شي.
که څه هم یاد افغانان اکثره لوېدیځو هېوادونو ته د لېږد لپاره په شرایطو برابر دي، خو د ځینو هېوادونو سیاسي فضا بدله شوې او د افغان کډوالو د لېږد بهیر یې نور هم ستونزمن کړی دی.
د ټرمپ تر واکمنیدو وروسته امریکا ته د دغه هېواد د پخوانیو افغان متحدینو د لېږد چارټر الوتنې هم ودرېدې. د نوي حکومت چارواکو ویلي، د بایډن ادارې پر مهال د دغو افغانانو د امنیتي ارزونو بهیر په سمه توګه نه و تر سره شوی.
د ټرمپ حکومت پلان لري، چې امریکا ته د افغانانو او ایرانیانو پر ننوتلو بندیز ولګوي. همداراز په جرمني کې هم د فریدریش مرتس په مشرۍ محافظهکار ګوندونه هڅه کوي، چې د افغانانو او نورو مسلمانو هېوادونو د کډوالو د ورتګ مخه ونیسي.
په داسې حال کې چې د پاکستان حکومت د ایستل کیدو وخت ټاکلی، خو د امریکا او نورو لوېدیځو هېوادونو لهخوا د افغان کډوالو د لېږد چټکتیا نه تر سترګو کېږي.
لا هم د هغو افغانانو برخلیک چې امریکا ته د لېږد لپاره یې نومونه ثبت کړي، ناسم او مبهم پاتې دی.
د طالبانو تر بیا واکمنیدو وروسته د لوېدیځو هېوادونو او په ځانګړې توګه د امریکا هغه افغان متحدین چې د دغو هېوادونو له پوځي او ادارو سره یې په افغانستان کې دندې ترسره کړې وې د طالبانو د ګواښونو له کبله پاکستان ته کډه شول.
اوس دپاکستان دغه تازه پرېکړې یې ژوند له نورو کړاوونو سره هم مخ کړی او وېره شته که لوېدیځ هېوادونه د دغو افغانانو د لېږد په برخه کې کوټلي ګامونه پورته نه کړي، نو هېواد ته تر ایستل کیدو وروسته به له مرګوني پېښو سره مخ شي.
پاکستان کې د درېیمو هېوادونو په تمه مېشتو افغانانو کې د پخواني جمهوري نظام سرتېري، د بهرنیو ځواکونو ژباړونکي، خبریالان، د بشري حقونو فعالان، ښځینه فعالانې او د نجونو د زده کړو د فعالانو تر څنګ د ټولنې بېلابېل قشرونه شامل دي.
طلال چوهدري دا هم وویل، یوازې په تېره یوه اوونۍ کې زرګونه افغان کډوال بېرته افغانستان ته استول شوي دي.
د تېر اکټوبر له پیل راهیسې تر اوسه پورې شاوخوا ۸۵۰ زره افغانان له پاکستانه ایستل شوي دي.
نوموړي وویل، دا مهال شاوخوا ۸۰۰ زره افغان کډوال پرته له قانوني اسنادو په پاکستان کې اوسېږي او ۱.۴ میلیونه نور بیا د ملګرو ملتونو د کډوالۍ ځانګړي اسناد لري، خو هغو ته هم یوازې د جون میاشتې د پاتې کیدو اجازه ورکړل شوې او له یادې نېټې وروسته به خپل هېواد ته ایستل کېږي.

د الجزیزې خبري اژانس د یوه راپور له مخې، روسیې له اوکراین سره په روانه جګړه کې د خپلو سرتېرو شمېر ډېر کړی، خو یوې نوې څېړنې ښودلې چې د جګړې په لومړۍ کرښه کې یې پرمختګ خورا ورو شوی دی.
د برېټانیا د دفاع وزارت او په امریکا کې د «جګړې مطالعاتو انسټېټیوټ» په نوم د یوه څېړنیز مرکز د راپور پر بنسټ، روسیې دتېرو درېیو میاشتو پرمهال په اوکراین کې د پخوا پرتله ډېرې کمې سیمې نیولې دي.
د بېلګې په ډول روسیې د روان کال د جنورۍ میاشتې په اوږدو کې د اوکراین۳۲۶ کیلومټره مربع خاوره نیولې وه، خو په مارچ کې یې بیا یوازې ۱۴۳ کیلومټره مربع خاوره نیولې وه.
د څېړنې له مخې، روسیې د جګړې په پیل کې شاوخوا ۱۵۰ زره سرتېري لرل، خو اوس ویل کېږي چې د اوکراین په خاوره کې له ۶۲۰ څخه ډېر سرتېري لري، خودغه لوی شمېر سرتېرو له روسیې سره د پخوا په څېر د پرمختګ په برخه کې مرسته نه ده کړې.
دې سره جوخت، د اوکراین د وسلهوالو ځواکونو لوی قوماندان الکساندر ادعا کړې چې روسیه هر کال له ۱۲۰ څخه تر ۱۳۰ پورې نوي سرتېري جګړې ته لېږي، خو بیا هم د دغو سرتېرو په روزنه او تجهیز کې له ستونزو سره مخ دي.
د اوکراین د ادعا پر بنسټ، روسیې تر اوسه پورې له دغه هېواد سره په جګړه کې له ۴۳۰ څخه ډېر سرتېري له لاسه ورکړي چې دا د جګړې په لومړیو دوو کلونو کې د روسیې د زیانونو څخه ډېر دي. دا ښيي چې هر کوچنی پرمختګ د روسیې لپاره په ډېره ګرانه بیه تمامېږي.