د خبریالانو ملاتړ سازمان د ښځو کمېټې له محرم پرته د ښځینه خبریالانو پر تګ راتګ بندیز غندلی

د افغانستان د خبریالانو د ملاتړ سازمان د ښځو کمېټې د طالبانو له هغې پرېکړې ژوره اندېښنه ښودلې، چې له مخې یې په ننګرهار ولایت کې ښځینه خبریالانو ته له شرعي محرم پرته د کار ځای ته د تګ اجازه نه ورکول کېږي.

دغه سازمان د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې دا ډول بندیزونه د ښځو پر اساسي حقونو ښکاره تېری دی او دا پرېکړه نه یوازې د بیان پر ازادۍ منفي اغېزې لري، بلکې د خبریالۍ په ډګر کې د ښځو حضور محدودوي.

د دې سازمان د ښځو کمېټې په دې خبرپاڼه کې همداراز ټینګار کړی، چې ښځینه خبریالانو له ټولو امنیتي ګواښونو، ټولنیزو فشارونو او محدودیتونو سره-سره، د ښځو او نورو زیان‌منو قشرونو د غږ انعکاس ته ژمن پاتې شوي، خو دا ډول پالیسۍ به ورو ورو هغوی له رسنیز فعالیت څخه وشړي.

د خبرپاڼې له مخې: «موږ له طالبانو غواړو چې د تبعیضي او استبدادي محدودیتونو پر ځای، د ښځو د برابر ګډون او درناوي فرهنګ ته زمینه برابره کړي؛ ځکه دا لړۍ نه یوازې د ښځو پر ژوند او ازادۍ ناوړه اغېز کوي، بلکې افغانستان نوره هم د نړۍوالې ټولنې له سترګو غورځوي.»

یاد سازمان د نړۍوالو بشري حقونو له بنسټونو، د بیان ازادۍ له ملاتړو سازمانونو، نړۍوالې ټولنې او په افغانستان کې د ملګرو ملتونو له دفترونو غوښتنه کړې، چې د دا ډول "ښځینه ځپونکو" پالیسیو پر وړاندې چوپ پاتې نه شي او د ښځو لپاره په رسنیزه برخه کې د ازاد، خوندي او اغېزمن حضور ملاتړ وکړي.

د افغانستان د خبریالانو د ملاتړ سازمان د ښځو کمېټې تر هغه وروسته په دې تړاو اندېښنه څرګنده کړې، چې په ننګرهار کې د طالبانو د اطلاعاتو او کلتور ریاست او په دغه ولایت کې د خبریالانو د خوندیتوب کمیټې مسوول د رسنیو مسوولانو ته ویلي، چې ښځینه خبریالانې نه شي کولی چې له محرم پرته دندو ته ولاړې شي.

د رسنیو ځینې مسوولان دا محدودیتونه له دندې د ښځینه خبریالانو د منع کولو هڅه بولي.

طالبان له ۲۰۲۱ کال راهیسې چې یو ځل بیا په افغانستان کې واک ته رسېدلي، پر ښځو یې یو لړ پراخ محدودیتونه لګولي دي.

د دغو بندیزونو په ترڅ کې ښځینه خبریالانې، ښوونکې، محصلینې، د دولت پخوانۍ کارکوونکې او نورې فعالې ښځې له خپل مسلکي او ټولنیز ژوند څخه منزوي شوې دي.

طالب چارواکو له عمومي کارونو، اوږدو سفرونو، زده کړو او ان د پارکونو او حمامونو له تګ څخه د ښځو مخه نیولې او دا ټول د "شرعي محرم" او "اسلامي ارزښتونو" تر عنوان لاندې توجیه کوي.

د رسنیو برخه هم له سختو محدودیتونو سره مخ شوې او له ښځینه خبریالانو سره ځانګړې سختۍ کېږي.

دا محدودیتونه نه یوازې د ښځو پر اساسي حقونو ژور اغېز کوي، بلکې د بیان پر ازادۍ، معلوماتو ته د خلکو پر لاسرسي او د ټولنې پر شفافیت هم منفي سیوری غوړولی دی.

د نړۍوالو سازمانونو په باور، دا ډول اقدامات د ښځو د ټولنیز حضور سیستماتیک حذف ته زمینه برابروي او افغانستان نور هم له نړۍوالې ټولنې څخه منزوي کوي.