د افغانسان د وروستي جمهوري دولت ولسمشر محمداشرف غني په افغانستان کې د سړکونو په تړاو خپل دغه پوډکاسټ کې زیاتوي، چې د طالبانو له لومړۍ دورې وروسته جمهوري دوره کې د هېوادونو له لورې د سړکونو جوړولو په برخه کې د ټولو تجربې خرابې وې.
ښاغلي غني ویلي:« بدترینه امریکا وه او اساس یې د کابل ـ کندهار سړک کېښودل شو. د دغه پروژې ښه والی په دې کې و، چې ولسمشر بوش توجه درلوده او پوښتنه یې کوله. بدې یې دا شوله چې مخکې له هغه د دوشي ـ مزار شریف سرک په ډیر ښه کیفیت موږ یو کیلومتر په ۱۴۰ زره ډالرو جوړاوه خو دا قیمت لوړ شو ۴۵۰زره ډالرو ته ورسید.»
د هغه په خبره، چې د حامد کرزي د حکومت په دوهمه دوره کې افغانستان ته د سړکونو جوړولو لپاره ډیرې پیسي راغلې؛ خو دا پېسې برباد لاړې «سلهاو کیلومټره سړکونه په ځينې ولایوتونو کې جوړ شول، پرته له دې چې دا وټاکل شي، دایې لومړی ضرورت دی؟»
ښاغلي غني ویلي، چې د سړک جوړول د امنیت سره تړل شوې و او دغې مسلې فساد ته لاره جوړه کړه: «یوه فلسفه راغله چې چېرې چې سړک دی، هلته به امنیت راځي او یوه مسله جوړه شوله چې څنگه د سړکونو امنیت وساتي او دا یې یوه بله د فساد موضوع جوړه کړله.»
د ښاغلي غني په خبره، چې د سړکونو د امنیت ساتلو په موضوع کې زيات مصارف او بېلابېل قومندانان او جنګ سالاران داخل شو؛ خو دوی نه غوښتل چې پروژې په سم ډول پلي شي.
محمد اشرف غني زیاتوي د هغه مفکورې له عام کېدو وروسته چې باید د سړکونو جوړولو پروژې خصوصي سکټور ته ورکول شي، د سړکونو جوړولو کیفیټ ټیټ او فساد ډیر شو.
هغه ویلي: « ملګرو ملتونو سکتور، خارجي سکتور د کوریایانو غوندې، چې واقعا هغه وخت امنیت و په انتقالي دورې کې، ډېر سم کار کاوه، له میدان نه ووتل او نور قراردادیان په عظیم فساد کې وو او یو مثال یې دا دی چې حلقوي سړک کې دوی کار نه کاوه، اما پيسې یې غوښتې، او قیمت یې د دې یو کیلومټر یو میلیون ډالر او حتی ځینو ځایونو کې تر دوو میلیونو ډالرو و.»
په تېرو شلو کلونو کې د افغانستان د سړکونو جوړول او د امنیت ټېنګښت د حکومت، نړیوالو مرستندویانو او قراردادي شرکتونو لپاره تر ټولو لویې ننګونې وې.
د اوږدې جګړې، ناامنیو، اداري فساد او سیاسي بېثباتۍ له امله دا چارې ډېر وخت یا نیمګړې پاتې شوې، یا هم په ټيټ کیفیت بشپړې شوې، چې وروسته بیا تخریب شوي.
