اسراییل: موږ له حماس سره هوکړې ته د رسېدو او په غزه کې د جګړې پای ته رسولو په اړه جدي یو
د اسراییل د بهرنیو چارو وزیر ګیډون سعار اعلان کړی، چې هېواد یې له حماس ډلې سره د هوکړې د ترلاسه کولو په اړه جدي دی، څو په غزه کې جګړه پای ته ورسوي او یرغمل شوي کسان بېرته اسراییل ته راوستلی شي.
ګیډون سعار د استونیا د بهرنیو چارو وزیر مارګوس تساخکانا سره له لیدنې وروسته په یوه خبري غونډه کې وویل: «موږ د یرغمل شویو کسانو د خوشې کولو او اوربند لپاره یوې هوکړې ته رسېدو په اړه جدي یو. موږ د متحده ایالاتو د ځانګړي استازي سټیو ویټکاف وړاندیزونو ته مثبت ځواب ورکړی دی.»
هغه زیاته کړه: «مثبتې نښې شته، خو زه نه غواړم په دې وخت کې نور څه ووایم، مګر زموږ موخه دا ده چې سمدلاسه غېر مستقیمې خبرې پیل کړو.»
د اسراییل د بهرنیو چارو وزیر ټینګار وکړ: «دا باید روښانه شي چې حماس ډلې نه یوازې د ۲۰۲۳ کال د اکټوبر په ۷مه نېټه جګړه پیل کړه، بلکې د هغې د دوام مسوولیت هم لري. باید په حماس ډلې فشار راوړل شي چې د نړۍوالې ټولنې او متحده ایالاتو د نوښت ملاتړ وکړي او هر هغه وهم چې حماس یې لري، له منځه یوسي.»
بلخوا، حماس ډلې د چهارشنبې په ورځ وویل چې دوی د مصر او قطر منځګړو له خوا د اوربند نوي وړاندیزونه په پام کې نیسي او ټینګار کوي، چې د دوی موخه دا ده چې یوې داسې هوکړې ته ورسېږي چې جګړه پای ته ورسوي او له غزې څخه د اسراییل بشپړ وتلو ته لاره هواره کړي.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د سې شنبې په ورځ د جولای په لومړۍ نېټه پر اېکس خواله رسنۍ ولیکل، چې د هغه استازو د غزې د وضعیت په اړه د اسراییلي چارواکو سره اوږده او ګټوره غونډه درلوده.
هغه پرته له دې چې نومونه یې روښانه کړي وویل، چې اسراییل د ۶۰ ورځني اوربند د نهایی کولو لپاره اړینو شرایطو سره هوکړه کړې ده.
د راپورونو له مخې، د دې لیدنې لپاره د متحده ایالاتو ځانګړی استازی سټیو ویکټوف، د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو او د ولسمشر مرستیال جي ډي ونس ټاکل شوي و، څو د اسراییل له لومړي وزیر او د هغه له لوړپوړي سلاکار رون دیرمر سره وګوري.
ټرمپ اعلان وکړ، چې د قطر او مصر استازي به حماس ډلې ته دا وروستی وړاندیز وړاندې کړي او لیکلي یې دي: «زه هیله لرم چې حماس به دا تړون ومني، ځکه چې دا غوره او ممکنه ټاکنه ده، که یې ونه مني نو دوی به لا خراب شي.»
په غزه کې د خلکو غبرګونونه او د جګړې د پای ته رسېدو هیله
لکه څنګه چې د اسراییل بریدونه دوام لري، د غزې ځینو اوسېدونکو د اوربند د امکان په اړه هیله څرګنده کړې ده.
د غزې د ښار یو اوسېدونکی کمال وایي: « زه هیله لرم چې دا ځل به بریالی شي، حتی که دا اوربند دوو میاشتو لپاره هم وي، دا کولی شي د زرګونو بې ګناه خلکو ژوند وژغوري.»
خو ځینو نورو یې په خان یونس کې د سمیر المصري په ګډون وویل: «موږ په غزه کې د جګړې بشپړ پای غواړو، نه بل لنډمهاله تړون چې یوه یا دوه میاشتې دوام وکړي او بیا جګړه بیا پیل شي.»
پر لهپسې بریدونه او درانه تلفات
د غزې د روغتیا وزارت اعلان وکړ، چې په تېرو ۲۴ساعتونو کې د غزې په شمالي او جنوبي سیمو کې د اسراییل په بریدونو کې لږترلږه ۱۳۹ فلسطینیان وژل شوي دي.
یاد وزارت زیاته کړې، چې په دغه بریدونو کې مروان السلطان چې په غزه کې د اندونیزیا د روغتون مشر و، له خپلې مېرمنې او پنځو ماشومان سره په یوه هوايي برید کې وژل شوی دی.
له بمباریو وروسته د اسراییل پوځ وویل، چې دوی په برید کې یو مهم ترهګر په نښه کړی، مګر د هغه نوم یې نه دی اخیستی او ټینګار یې کړی، چې دوی د ملکي تلفاتو راپورونو پلټنه کوي.
د اسراییل پوځي برید د ۲۰۲۳کال د اکټوبر په ۷مه پر اسراییل د حماس ډلې له ناڅاپي برید وروسته پیل شو.
په هغه ورځ د حماس وسله والو د اسراییل په سوېل برید وکړ، چې ۱۲۰۰ کسان یې ووژل، چې ډېری یې ملکي وګړي و او ۲۵۱ کسان یې یرغمل کړل.
د غزې د روغتیا وزارت په وینا، د اسراییل بریدونو تر اوسه پورې له ۵۷۰۰۰ څخه ډېر کسان وژلي دي، چې ډېری یې ملکي وګړي دي.
د ملګرو ملتونو په وینا، د غزې د ۲.۳ میلیون خلکو څخه نږدې ټول بې ځایه شوي دي او دا سیمه له ۸۰سلنې څخه ډېره اوس د اسراییل د پوځي کنټرول او یا د تخلیې د امرونو لاندې ده.