د اسراییل او ایران تر منځ له جګړې وروسته د ایران دولت له لوري په ډله ییزه توګه د افغان کډوالو د اېستنې په تړاو د غبرګونونو پر دوام د مدني ټولنې ګډې کاري ډلې هم په خپل غبرګون کې د ایران له دولته غوښتي، چې نور دې د افغانانو ډله ییزه او جبري اېستنه ودروي.
د مدني ټولنې ګډې کاري ډلې په همدې تړاو په یوې اعلامیه کې ویلي، ایران افغان کډوال چې ډېری یې ښځې، ماشومان، سپين سرې او سپین ږيري او ناروغان دي په ډېر بد وضعیت کې افغان خاورې ته را لېږدوي.
اعلامیه کاږي، د ایران دولت له لوري د افغان کډوالو دغه ډله ییزه اېستنه په داسې حال کې ده، چې ډېریو افغانانو ته دومره وخت نه دی ورکړل شوی، چې خپل مالي حسابونه تصفیه کړي.
په اعلامیه کې راغلي: «دغه ډله ییزه اېستنه په داسې حال کې ده چې ډېری کډوالو ته دومره فرصت نه دی ورکړل شوی چې خپل مال حسابونه تصفیه کړي، د خپلو کاریګریو مزد واخلي او له بانکونو خپلې پیسې وباسي. له دې سربېره د امنیتي ځواکونو له سپکاوي او تاوتریخجن او غېر انساني چلند سره مخ شوي دي.»
د مدني ټولنې ګډې کاري ډلې له افغان کډوالو سره د ایران دغه چلند د بشري حقونو له اصولو او انساني کرامته ښکاره سرغړونه بللې او همداراز یې ویلي، چې ایران په دې چارې سره د پناه غوښتونکو کنوانسیون چې له مخې یې هېڅ هېواد باید په جبري توګه پناه غوښتونکي ونه باسي نقض کړی او ورسره زرګونه انسانان یې له لوږې، بې سرپناهۍ او امنیتي ګواښونو سره مخ کړي دي.
دغې مدني ډلې د ایران له اسلامي جمهوري دولته غوښتي، چې په بېړه د افغانانو د ډله ییزې او جبرې اېستنې بهیر ودروي، د کډوالو او پناه غوښتونکو حقونو ته درناوي وکړي، را اېستل کېدونکو افغانانو ته دومره فرصت ورکړي، چې خپل مالي حسابونه تصفیه کړي او له افغان کډوالو سره هر ډول تاوتریخجن او له سپکاوي ډک چلند وڅاري او له فاعلینو سره یې جدي او قانوني چلند وکړي.
د مدني ټولنې ګډې کاري ډلې همداراز له ملګرو ملتونو، د پناه غوښتونکو له عالي کمېشنرۍ، نورو نړۍوالو بنسټونو او مرستندویه هېوادونو غوښتي، چې له ایرانه د راستنېدونکو افغان کډوالو د لاسنیوي لپاره لاس په کار شي او د بېړني سرپناه او د خوراکي توکو له برابرولو سربېره هغوی ته روغتیايي او رواني خدمات هم برابر کړي.
دغې مدني ډلې له نړۍوالو بشري سازمانونو غوښتي، چې د ایران دولت د پناه غوښتونکو او کډوالو د حقونو د رعایتولو په موخه تر فشار لاندې راولي.
د مدني ټولنې ګډې کاري ډلې همداراز له هېوادوالو هم غوښتي، چې تر خپلې وسې په دې سختو شرایطو کې د راستنېدونکو افغانانو لاسنیوی وکړي.
د ایران له لوري په ډله ییزه او جبري توګه د افغان کډوالو د اېستنې بهیر ګڼې اندېښنې راولاړې کړي؛ ځکه د نړۍوالو بنسټونو په وینا، افغانستان په یو دمي توګه د دومره زیاتو کډوالو د سمبالولو ظرفیت نه لري.
