د ملګرو ملتونو د اټومي انرژۍ نړۍوالې ادارې مشر رافایل ګروسي ویلي، چې له ایران سره د اټومي وسلو د شتون په اړه کوم کره ثبوت شتون نه لري، خو د دغه هېواد له خوا اټومي انرژۍ اژانس سره د همکارۍ کمښت، نړۍوال امنیت ته د ګواښ اشاره کوي.
هغه له یوې لهستانۍ ورځپاڼې ژچپوسپولیتا سره په خبرو کې زیاته کړې: « هېڅ داسې ثبوت نشته چې وښيي ایران اټومي وسله لري، خو ګواښونه ورځ تر بلې ډېرېږي.»
د ګروسي په وینا، د ایران له خوا د اژانس له پلټونکو سره د همکارۍ کمښت، د شک او اندېښنو لامل شوی او خبرداری یې ورکړی: «هر څومره چې زموږ لاسرسی کمېږي، همغومره ګواښونه ډېرېږي».
بلخوا، د فرانسې د بهرني امنیت مشر نیکولا لیرنر هم ویلي، چې د ایران د اټومي پروګرام د موادو برابرولو، بدلون ورکولو، د هستې جوړولو او د توغندیزو سیستمونو ټول پړاوونه له جدي ځنډ او تخریب سره مخ دي، خو هغه ټینګار کړی چې لا هم د ایران د غنيشوي یورانیم د ځای په اړه څرګند معلومات نشته.
د والستریت ژورنال ورځپاڼې د راپور له مخې، د IAEA یو شمېر پلټونکي چې د ایران او اسراییل ترمنځ د وروستي کړکېچ پر مهال په تهران کې و، د امنیتي اندېښنو له امله له ایرانه وتلي دي.
وروسته له هغه چې د ایران پارلمان د اژانس سره د همکارۍ د ځنډ قانون تصویب کړ، امریکا دا اقدام نه منل کېدونکی وباله.
اسراییل له برجام لاسلیک کوونکو هېوادونو وغوښتل، چې د بندیزونو د بېرته فعالولو لپاره د "ماشه" میکانیزم وکاروي. د جرمني حکومت ویاند وویل، چې ایران یوه خطرناک پیغام نړۍ ته لېږي.
رافایل ګروسي ټینګار کړی، چې د ایران د اټومي پروګرام پر وړاندې پوځي برید د حل لاره نه ده. نوموړي وویل: «پوځي بریدونه نه شي کولای د ایران علمي پوهه او صنعتي بنسټونه له منځه یوسي، یوازینۍ حل لاره روښانه او اوږدمهاله هوکړه ده چې سخت او پلټونکی سیسټم ولري.»
د یادولو وړ ده، چې د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سرګي لاوروف ویلي چې مسکو چمتو دی له ایران سره د اټومي شخړې په هواري کې مرسته وکړي.
هغه وړاندیز کړی، چې روسیه کولی شي د ایران له خوا غني شوي یورانیم ترلاسه کړي او له پروسس وروسته یې بېرته تهران ته وسپاري.
ولسمشر مکرون د بریتانیا دواړو مجلسونو ته په وینا کې، د پاریس او لندن ترمنځ د اړیکو بېرته نږدې کېدل وستایل او ویې ویل، دواړه هېوادونه باید یو ځای پر امریکا او چین “زیاتو اقتصادي تکیو” ته د پای ټکی کېږدي.
نوموړي دا درې ورځنی سفر د پاچا چارلز درېیم په بلنه کړې.
ولیعهد شهزاده ویلیام او د هغه مېرمن شهزادګۍ کاترین د مکرون تود هرکلی کړی.
مکرون د بریتانیا پارلمان ته په وینا کې وویل، چې دواړه هېوادونه باید د اروپا د پیاوړتیا لپاره یو موټی شي په ځانګړي ډول په دفاع، کډوالۍ، اقلیم او سوداګرۍ برخو کې.
فرانسوي ولسمشر په انګلیسي ژبه وویل: «بریتانیا او فرانسه باید یو ځل بیا نړۍ ته وښيي چې زموږ ایتلاف څومره مهم بدلون راوستلی شي. د وخت له ننګونو سره د مقابلې یوازینۍ لار دا ده چې یو ځای، لاس په لاس او اوږه په اوږه حرکت وکړو.»
مکرون ژمنه وکړه چې اروپايي هېوادونه به هېڅکله اوکراین د روسیې پر ضد جګړه کې یوازې نه پرېږدي او په ورته وخت کې یې په غزه کې د بېقید او شرط اوربند غوښتنه وکړه.
نوموړي پر بریتانیا غږ وکړ چې له فرانسې سره یو ځای د فلسطین د دولت په رسمیت پېژندلو کار وکړي او دا یې «د سولې یوازینۍ لار» وبلله.
