یو ۱۸ کلن فرانسوي بایسکلچلوونکی په ایران کې د یو نامعلوم جرم په تور نیول شوی
یو ۱۸ کلن ځوان، چې د فرانسې او جرمني دواړو تابعیت لري، له جون میاشتې راهیسې په ایران کې ورک و او اوس د ایران بهرنیو چارو وزارت ویلي چې نوموړی د یو جرم په تور نیول شوی دی.
یو ۱۸ کلن ځوان، چې د فرانسې او جرمني دواړو تابعیت لري، له جون میاشتې راهیسې په ایران کې ورک و او اوس د ایران بهرنیو چارو وزارت ویلي چې نوموړی د یو جرم په تور نیول شوی دی.
د ایران د بهرنیو چارو وزیر ویلي چې د نیول کېدو رسمي خبر یې د فرانسې سفارت ته استولی، خو د ځوان د تور په اړه یې نور جزییات نهدي وړاندې کړي.
یاد ځوان د ایران له لارې د سفر پر مهال ناڅاپه نادرک شوی و، چې وروسته یې د نیولو خبر ورکړل شو.
د فرانسې حکومت په دې اړه ویلي چې له ایراني چارواکو سره په تماس کې دی، خو له نورو څرګندونو یې ډډه کړې ده.
جرمني وايي، د طالبانو د واکمنۍ لاندې افغانستان کې د ښځو، نجونو او بشري حقونو وضعیت "په جدي توګه اندېښمنوونکی" دی، او ټینګار کوي چې له طالبانو سره یې اړیکې یوازې تخنیکي بڼه لري، نه سیاسي یا رسمي.
د جرمني د بهرنیو چارو وزیر، یوهان واډېفول، ویلي چې برلین له طالبانو سره یوازې تخنیکي اړیکې لري او له دې پرته هېڅ ډول تعامل نه لري. هغه زیاته کړې چې د افغانستان د بشري حقونو وضعیت به لا هم تر جدي څار لاندې وساتي.
واډېفول د اتریش په پلازمېنه وېنا کې وویل:"په افغانستان کې بشري وضعیت، د بشري حقونو حالت، او په ځانګړي ډول د ښځو او نجونو وضعیت د جدي اندېښنې وړ دی. موږ، د جرمني فدرالي حکومت په توګه، دا موضوعات به د طالبانو لهرژیم سره لا هم واضح کوو."
له دې وړاندې د جرمني د کورنیو چارو وزیر ویلي و چې غواړي له طالبانو سره د هغو افغان کډوالو د بېرته ستنولو په اړه مستقیم تړون وکړي چې له جرمني څخه ایستل کېږي.
د بشري دهلېزونو د نوښت په ترڅ کې، د افغان کډوالو یوه بله ډله چې ۱۱۹ کسان پکې شامل دي، د پاکستان له پلازمېنې اسلاماباده څخه ایټالیا ته ورسېدل. دغه ځانګړې الوتنه، د بشردوستانه مرستو په موخه، د «Solidaire» موسسې له لوري برابره شوې وه.
د واټیکان نیوز د راپور له مخې، یاد الوتکه نن د ایټالیا پلازمنې روم د فیومیچینو نړۍوال هوايي ډګر ته رسېدلې ده.
په راپور کې راغلي، یاد کسان چې پکې کورنۍ، مېرمنې، ماشومان او ځینې مجرد افراد شامل دي، په ۲۰۲۱ کال کې له افغانستان څخه، وروسته له هغه وتښتېدل چې طالبان بیا واک ته ورسېدل.
واټیکان نیوز زیاتوي، دوی د کابل له سقوط وروسته پاکستان ته پناه یووړه، خو هلته یې هم ژوند له ستونزو خالي نه و. له تېرو نږدې څلورو کلونو راهیسې دوی په اسلاماباد کې په لنډمهالي کمپونو، غیررسمي مېشتځایونو او خیمو کې ژوند کاوه، چیرې چې نه د مناسبې روغتیايي پاملرنې امکانات وو، نه هم د زدهکړې یا کار زمینه.
بشري دهلېزونه (Humanitarian Corridors) یو ځانګړی نوښت دی چې د سنټ ایدیجیو ټولنې، ایټالوي حکومت، کلیسايي بنسټونو او نورو خیریه ادارو په همکارۍ رامنځته شوی.
دا پروګرام د کډوالو او بېځایه شویو کسانو لپاره د خوندي، قانوني او باعزته لېږد زمینه برابروي، چې د خطرناکو لارو لکه د قاچاقبرانو او سمندري سفرونو پر ځای، د هوايي دهلېز له لارې کډوال د مستقیمو او قانوني پروسو له لارې لېږدول کېږي.
سنټ ایدیجیو ټولنه به له دغو تازه راغلو کډوالو سره د استوګنې، ژبې زدهکړې، کار پیدا کولو، ښوونیزو فرصتونو او ټولنیز ادغام په برخو کې مرسته کوي.
د دغه ټولنې ویاند زیاته کړه: « موږ نه یوازې هغوی ته پناه ورکوو، بلکې د نوي ژوند د پیل زمینه هم برابروو. دا خلک کلونه کلونه بې برخلیکه وو، او اوس موږ هڅه کوو چې هغوی ته یو باعزته راتلونکی ورکړو.»
د کابل له سقوط وروسته، زرګونه افغانان ګاونډیو هېوادونو ته وتښتېدل، خو ډېری یې لا هم د بیا میشتېدو په تمه دي. نړیواله ټولنه، چې په لومړیو میاشتو کې یې پراخ غبرګون درلود، اوس د دې خلکو له برخلیک څخه مخ اړولی ښکاري. دا نوښتونه، لکه بشري دهلېزونه، د هغو څو محدودو هڅو څخه دي چې لا هم دوام لري او اغېزناک تمام شوي دي.
د یادولو وړ ده، چې تر دې دمه، د بشري دهلېزونو له لارې له ۸،۵۰۰ زیات کډوال خوندي اروپا ته رسېدلي دي. دا پروژه دولتي بودیجه نه لري، بلکې د خیریه بنسټونو، مدني ټولنو او مذهبي سازمانونو له خوا تمویلېږي. دا ښيي چې د انسانیت او خواخوږۍ احساس لا هم ژوندی دی.
د اسراییل امنیتي ادارې وايي، چې د لویدیزې غاړې ګوش عتصیون څلورلارې ته څېرمه یو ۲۲ کلن امنیتي ساتونکی د دوو فلسطینیانو د چړې په برید کې وژل شوی. بریدګرو د ساتونکي وسله اخيستې او له یوه سرتېري او یوه وسلهوال ملکي کس سره یې نښته کړې.
اسراییلي ځواکونه وايي، دواړه بریدکوونکي هم وژل شوي.
اسراییل ټایمز د پنجشنبې په ورځ رپوټ ورکړ، چې دوه فلسطیني بریدکوونکي د غلا شوي موټر په وسیله سوداګریز مرکز ته ورغلي او د یوه پلورنځي مخې ته یې یو امنیتي ساتونکی په چړو وهلی.
وروسته بریدګرو د ساتونکي وسله اخيستې او له یو سرتېري او یوه وسلهوال ملکي کس سره یې نښته کړې او په پایله کې دواړه بریدګر هم وژل شوي دي.
د اسرائیلي دفاعي ځواکونوله قوله، دا یو ګډ برید و چې چاقو هم پکې کارول شوی او ډزې هم شوې دي.
اسراییلي امنیتي چارواکو د بریدګرو هویت نهدی افشا کړی.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ له خوا د لایبریا د ولسمشر جوزف بوکای د ښې انګلیسي ویلو ستاینه د لایبریا د خلکو له غبرګون سره مخ شوې ده. سپینه ماڼۍ کې د لایبریا ولسمشر تر لنډې وینا وروسته، ټرمپ د هغه پر «ښکلې انګریزي» ویلو حیران شو او ویې پوښتل:«تا دا انګلیسي چیرته زده کړې؟»
د ټرمپ دې خبرې ته د لایبریا خلکو په حیرانتیا غبرګون ښودلی، ځکه د دغه هېواد رسمي ژبه انګلیسي ده.
د ښځو د حقونو فعالې فاتوماطا بنتا سال رویټرز ته ویلي:« دا ډول پوښتنې ما ډیری وخت له امریکایانو اورېدلې، چې وايي، تا چیرته بهر زده کړې کړې یا دا انګلیسي دې څنګه زده کړې؟»
نوموړې ویلي، چې د امریکایانو له خوا له دې ډول غبرګون څخه ښکاري، چې لایبریا د امریکایانو په ذهن کې ځای نه لري.
پر همدغه مهال د لایبریا د پخواني ولسمشر وییلیام ټبمن لمسي درېیم ویلیام ټبمن د ټرمپ دا څرګندونې د بې احترامۍ نښه بللې او وايي:«کله چې یو افریقايي ولسمشر د انګلیسي ویلو لپاره ستايي، دا ستاینه نه ده، بلکې دا ښییي چې نوې نړۍ لا هم د استعماري فکر له عینکو ګوري. د ټرمپ خبرې ناپوهي نه وه، دا بې احترامي او بر لاسي وه، چې د ستاینې په بڼه وړاندې شوې.»
خو یو شمېر نور کسان بیا د ټرمپ دا څرګندونې له مثب اړخه ګوري.
ځینو خبریالانو ویلي، چې د سینیګال، ګینيي بیساو، ګابن او موریتانیا د مشرانو په حضور کې بوکای یوازینی انګلیسي ژبی مشر و، چې د ټرمپ پام یې ځان ته اړولی و.
د اګسټس کاین په نوم یو خبریال ویلي:«د هغه له ګرامر او خبرو څرګندېده، چې بوکای په لایبریا کې ښه تعلمي بنسټ لري. موږ په لایبریا کې داسې خلک لرو چې قوي تعلیمي شالید لري.»
په ورته مهال د انالېسټ ورځپانې پر لومړي مخ لیکل شوي، چې بوکای “ په خبرو کې د لایبریا مهمې ګټې بیان او د کوربه ټرمپ ستاینه یې جلب کړه”
په سپینه ماڼۍ کې د ځینو هېوادونو له مشرانو سره د ټرمپ اکثره لېدنې او د ټرمپ الفاظ کله ناکله د خبرونو سرلیکونه جوړوي.
نوموړي څه موده وړاندې د کانګو او روانډا ترمنځ د سولې هوکړې د لاسلیک مراسمو پرمهال یوې خبریالې ته ویلي و «ته ښکلې یې».
په روم کې له اوکراین سره د اروپايي ټولنې د لس میلیارد یورويي مرستو له کنفرانس او د امریکا او روسیې د بهرنیو چارو وزیرانو له مخامخ خبرو اترو سره هممهاله روسیې د پنجشنبې په ورځ پر اوکراین سخت هوایي بریدونه وکړل.
واشنګټن د جګړې په تړاو د مسکو پر چلند خواشیني ښودلې.
په کییف کې لږ تر لږه دوه تنه وژل شوي او ۲۳نور ټپیان شوي دي.
د اوکراین ولسمشر زیلینسکي د روسیې بریدونه "بشپړه ترهګري" بللې او وايي، شاوخوا ۴۰۰ډرون او ۱۸توغندي یې پر پلازمینه او نورو سیمو ویشتل شوي دي.
د روسیې دفاع وزارت ادعا وکړه چې "پوځي-صنعتي اهداف" یې په نښه کړي دي.
