د پاکستان انساني قاچاق ضد څانګې په تورخم کې د دقیقو معلوماتو له مخې هغه څلور پاکستانیان نیولي، چې د افغانستان له لارې يې اروپا ته د غیري قانوني تګ هڅه کوله. نیول شوي کسان د پېښور، باجوړ او مردان اوسېدونکي دي.
سرچینو د افغانستان انټرنشنل ـ پښتو خبریال جواد شينواري ته د شنبه په ورځ (د چنګاښ ۲۱مه) ویلي، چې نیول شویو ۴ کسانو پر دوو پاسپورټونو د تاجکستان وېزې قصدا پاکې کړي؛ څو د امېګرېشن چارواکي تېروتنه وکړي او د افغانستان له لارې غيرې قانوني اروپا ته ولاړ شي.
سرچینو زياته کړې، چې د نیول شویو کسانو څخه تر پلټنو وروسته د انساني قاچاق هغه دوه رهبري کوونکي هم نیول شوي، چې له دې کسانو يې پيسې اخیستې وې.
د معلوماتو له مخي، چې د انساني قاچاق د دوو رهبري کوونکو کسانو سره ۱ لک ۵۴ زره کالدارۍ، په ټلیفون کې پيغامونه او د غير قانوني امېګرېشن د هڅو اسناد هم نیول شوي دي.
د پاکستان انساني قاچاق ضد ادارې ویلي، چې د نیول شویو کسانو د سفر مخه یې نیولې او اړوندو ادارو ته یې سپارلي دي.
دغه ادارې ډاډ وړاندې کړی، چې د دې کسانو د اصلي شبکې د پيدا کېدو هڅې يې شروع کړي.
ډېری کسان وايي، چې د افغانستان د جمهوریت تر سقوط وروسته ډېرو پاکستانیانو د افغانانو په نوم اروپا او نورو هېوادونو ته تللي او یا یې د تګ هڅې کړي.
عبیدي دا څرګندونې د جرمني د لایپزیګ پوهنتون په کوربتوب د افغان جلا وطنه څېړونکو او خبریالانو څېړنیز کنفرانس کې کړي.
نوموړي د جلا وطنه خبریالانو د کار د شرایطو په اړه د خپلې څېړنې په شریکولو سره ویلي: «له افغانستان څخه بهر میشتو ۱۴۷ افغان خبریالانو سره د مرکې پر بنسټ، ۹۵ سلنه خبریالان د واتساپ، ټلګرام او سیګنال په څېر کوډ شویو اپلیکیشنونه کاروي. څېړنه ښيي، چې ۷۱ سلنه خبریالان د امنیتي اندېښنو له امله ځان سانسور کوي، ۹۷ سلنه خپلې سرچینې پټې ساتي او ۹۰ سلنه بیا د سرچینو د خوندیتوب لپاره ځینې خبرونه نه خپروي.»
عبیدي زیاته کړه: «سره له دې چې دغه خبریالان له ګڼو خطرونو سره مخ دي، خو هڅه کوي، چې د افغانستان غږ د نړۍ غوږونو ته ورسوي. موږ باید دوی ته دوامدار ملاتړ چمتو کړو.»
د جرمني د لایپزیګ پوهنتون په کوربتوب د افغان جلا وطنه څېړونکو او خبریالانو څېړنیز کنفرانس پرون (جمعه د جولای ۱۱مه) جوړ شوی و، چې پکې د دیني زده کړو، کډوالۍ، رسنیو او علمي برخو اړوند نوې څېړنې وړاندې شوې.
په کنفرانس کې د پوهنتون استاد ډاکټر حضرت بهار هم د جلا وطنۍ په شرایطو کې د خبریالانو پر کار څېړنه کړې وه. هغه ټینګار وکړ، چې کوربه هېوادونه باید د افغان خبریالانو او څېړونکو له ظرفیتونو اغېزمنه استفاده وکړي: «ډېر افغان پوهان چې جرمني ته راغلي، لا هم د علمي فضا برخه نه دي ګرځېدلي.»
په دې کنفرانس کې څېړونکي ډاکټر کفایت حمیدي وویل: «هغه کسان چې له افغانستان سره د ژوند تجربه لري، باید یوازې د څېړنې موضوع نه، بلکې د علمي تولید اصلي محور باید وګرځي.»
د غونډې یو بل ګډونوال ابو مسلم خراساني، د افغانستان د دیني مدرسو پر تحولاتو څېړنه کړې وه. نوموړي وویل، چې اوس دیني مدرسې د ټولنیزو شبکو له لارې زرګونه بهر مېشتو افغان کډوالو ماشومانو ته انلاین زده کړې ورکوي: «دا یو مهم تحول دی، چې د دیني نظام د نوي جوړښت نښه ده.»
د خراساني د څېړنې پر بنسټ، د ۵ تر ۱۷ کلونو ترمنځ زرګونه ماشومان، چې په اروپا او امریکا کې ژوند کوي، له افغانستان څخه انلاین دیني زده کړې ترلاسه کوي او د دوی په منځ کې د نجونو شمېر هم د پام وړ دی.
په دغه علمي ناسته کې د افغان څېړونکو او خبریالانو لپاره د فعالیت دوامداره فرصتونو رامنځته کولو، د تبعید په حال کې د علمي تولید پېژندلو، د پالیسۍ جوړونې او د علم پر بنسټ د کډوالو اړتیاوو د ارزونې پر اړتیا ټینګار وشو.
