په پروان کې په دوو ټرافیکي پېښو کې ۵ کسان مړه او ۴ نور ټپیان شوي

د پروان ولایت په سالنګ ولسوالۍ کې نن یکشنبه په دوو جلا ټرافیکي پېښو کې ۵ کسان مړه شوي او ۴ نور ټپیان دي. دغه پېښې د سالنګ په کوکلامي او اولنګ سیمو کې شوې دي.

د پروان ولایت په سالنګ ولسوالۍ کې نن یکشنبه په دوو جلا ټرافیکي پېښو کې ۵ کسان مړه شوي او ۴ نور ټپیان دي. دغه پېښې د سالنګ په کوکلامي او اولنګ سیمو کې شوې دي.
د طالبانو د پروان ولایت د امنیه قوماندانۍ مسوولین وايي، لومړۍ پېښه نن سهار شاوخوا ۷:۳۰ بجې د سالنګ ولسوالۍ د کوکلامي درې په سیمه کې هغه مهال رامنځته شوه، چې یو ډاټسن موټر د ولسوالۍ پر لارې له سړکه منحرف شو او سیند ته ولوېد. د دغې پېښې له امله یو تن مړ شو او ۳ نور ټپيان شول.
د سرچینې په وینا، دویمه پېښه هم نن یکشنبه مازدیګر مهال شاوخوا ۴ بجې د اولنګ په سیمه کې هغه مهال رامنځته شوې چې یو پاسو ډوله موټر له سویله شمال ته روان و او له مقابل لوري څخه د اوړو بار وړونکي موټر سره یې ټکر وکړ.
په دې پېښه ۴ کسان مړه شوي او یو بل ټپي دی.
په سالنګونو کې د موټر چلوونکو له لوري بې احتیاطي او د لارې خرابوالی د ټرافیکي پېښو رامنځته کېدو لاملونه ګڼل کېږي.

د اسراییل دفاع وزیر د رامون له هوايي نظامي اډې نه د لیدنې په ترڅ کې د ایران مذهبي مشر ایت الله علي خامنه يي ته خبرداری ورکړی چې د اسراییل له ګواښلو لاس واخلي ګنې دا ځل به پخپله دی په نښه کړي.
نوموړي زیاته کړې، "غواړم دیکتاتور خامنه يي ته روښانه پيغام ورسوم، چې که د اسراییل ګواښلو ته دوام ورکړئ، زموږ لاسونه به بیا تهران ته ورسېږي او په ډېر ځواک سره به نېغ په نېغه تا په نښه کړو. ګواښ مه کوئ، ګنې زیانمن به شئ."
د اسراییل دفاع وزیر تر دې مخکې له ایران سره ۱۲ ورځنۍ جګړې ته په اشارې سره ویلي وو چې د اسراییل هوايي ځواک باید لا نور غښتلی شي او همداراز یې د ایران د اټومي او توغندیزو پروژو له بیا رغونې د مخنیوي په موخه د اغېزناکو پروګرامونو پر جوړېدو ټینګار کړی و.
نوموړي له خپلو لوړ پوړو نظامي قوماندانانو سر په کتنه کې په ډاګه کړې چې له ایران سره د جګړې بیا پیل هم شونی دی.

د پاکستان په پلازمېنه او سند ایالت کې د دوو ټرافیکي پېښو له امله ۱۱ کسان مړه او ۳۹ نور ټپيان شوي دي. د ځايي پولیسو په وینا، دغه پېښې د چلوونکو د بې احتیاطۍ له امله رامنځته شوې او د یوې پېښې موټر چلوونکی په تېښته بریالی شوی او د نیونې په موخه یې هڅې روانې دي.
لومړۍ ټرافیکي پېښه د اسلاماباد او لاهور ترمنځ په چکوال سیمه کې د یوه مسافر وړونکي بس د چپه کېدو له امله رامنځته شوې او پکې ۹ کسان مړه او ۳۱ نور ټپيان شوي دي.
د ځايي پولیسو په وینا، دغه پېښه د بس چلوونکي د بې احتیاطۍ له امله شوې او بس چلوونکی له پېښې وروسته تښتېدلی دی.
دویمه پېښه د پاکستان د سند ایالت په جامشورو سیمه کې د مسافر وړونکي او باروړونکي موټرو د ټکر له امله رامنځته شوې او په پایله کې یې هم ۲ کسان مړه او د ښځو او ماشومانو په ګډون ۸ نور ټپيان شوي دي.
د پولیسو په وینا، په مړو شویو کسانو کې د باروړونکي موټر چلوونکی هم شامل دی.

د افغانستان انټرنشنل-پښتو په یوه انلاین سروې کې له ۵۲سلنه ډېرو ګډونوالو ویلي چې بې کاره دي، خو ۳۶سلنه نور وايي، کار لري.
دا سروې، چې په فیسبوک کې ۸،۷۰۵ کسانو او په ټویټر کې۲۵۴ کسانو پکې برخه اخیستې، ښيي چې د بېکارۍ نرخ د طالبانو د کار او ټولنیزو چارو وزارت تر اعلان کړې شمېرې ۲۲سلنه لوړ دی.
طالبانو، چې له ۲۰۲۱ کال راهیسې د واک تر بیا نیولو وروسته د اقتصاد او کار په تړاو اړتیا وړ معلومات نه خپروي، د بیکارۍ بحران په رسمي ډول منلی، خو دا کچه یې ۳۰سلنه ښودلې، چې د اقتصادي کارپوهانو په باور، خورا محافظه کارانه ده.
د افغانستان انټرنشنل پښتو پر ټویټر او فیسبوک د نارسمي سروې د شمیرو د کچې له مخې، ټولیزه پایله ښيي چې شاوخوا ۵۲،۱ سلنه ګډونوال بېکاره دي. دا نتیجه د طالبانو د ۳۰سلنه بېکارۍ له رسمي ادعا شاوخوا ۲۲سلنه لوړه ده.
د افغانستان انټرنشنل پښتو په فېسبوک کې خپره شوې سروې، چې ۸،۷۰۵ کسانو پکې برخه اخیستې، ښيي چې۵۲ سلنه بې کاره، ۳۶سلنه کارلرونکي، ۷ سلنه کله ناکله کارلرونکي دي او ۵ سلنه نورو کسانو ویلي، چې په دې اړه نظر نه لري.

په ورته وخت کې پر اېکس په ورته سروې کې ۲۵۴ کسانو برخه اخیستې، چې ۵۵،۱ سلنه کسان وايي، کار نه لري، خو ۳۶،۶ سلنه نورو ویلي، چې کار لري. دغه راز ۳،۱ سلنه کسانو ویلي چې کلهناکله کار لري او ۵،۱ سلنه نورو ویلي، چې نظر نه لري.
که څه هم دا سروې انلاین ترسره شوې، خو تر عددونو ډېر، د خلکو تبصرې د ستونزو، بېباورۍ او اقتصادي فشار ښکارندويي کوي.
سره له دې چې طالبان وایي ۳۰سلنه خلک بېکاره دي، ډېری تبصرې ښيي چې ریښتینې کچه ښایي ۸۰ سلنه یا تر هغې هم لوړه وي.
د مالک جواد په نامه یو تن ویلي، چې «۹۵خلک بېکاره دي، نیمايي خلکو رواني تکلیفونه پیدا کړي او ان ځینې له فقره ځانونه وژني. غټو خېټو والا مزې کوي».
ځینو خلکو بیکاري د الهی ازموینې یا قسمت په توګه تعبیر کړې.

د الهام جان په نامه یو تن ویلي، « رزق د الله ج له خوا دی. شکر ادا کوه، نهیلی کېږه مه».
خو یو بل تن تبصره کوونکي ابو طلحه التوحیدي د طنز له لارې خپل حالت تشریح کړی او وايي، « یوه چا ته یې ویلي وو چې څه کار کوې؟ هغه ورته ویلي و چې له ماما سره ګرځم».
د عجب ګل شیرزي په نامه یو تن پر انلاین سروې نیوکه کړې او ویلي یې دي، چې « داسې سروې غلطه ده. څوک چې بېکاره وي، هغوی انټرنېټ ته هم لاسرسی نه لري».

د طالبانو د چاپېریال ساتنې ملي ادارې د خپل کلني راپور په ترڅ کې ویلي چې د اقلیم بدلون او چاپېریال ساتنې په برخو کې یې له نړۍوالو سرچینو د ۴۰ اعشاریه ۴ میلیونه ډالرو په ارزښت یو شمېر مهمې پروژې ترلاسه کړې دي.
د دغې ادارې د پالیسۍ او مسلکي چارو مرستیال زین العابدین عابد د یکشنبې په ورځ، د زمري پرپنځمه، په کابل کې په یوه خبري ناسته کې وویل، چې له اقلیم سره د سازګاره اوبو او ابریزو پروژه د GEF له صندوق څخه د ۲۰ میلیونه ډالرو په ارزښت، د کم کاربن خپروونکو لارو چارو پروژه د GEF له خوا د ۱۰ میلیونه ډالرو په ارزښت، له اقلیم بدلون سره د مبارزې ټولنمحوره پروژه د GEF/LDCF له لارې د نږدې د ۹،۹ میلیونه ډالرو په ارزښت او د مونتریال پروتوکول اړوند د Multilateral Fund له لوري څلور پروژې منظورې شوې دي.
نوموړي زیاته کړه، چې د HCFC ملي موجودي پروژه د ۹۰ زره ډالرو په ارزښت، د اوزون واحد او بنسټونو د تقویت پروژه د ۱۹۲ زره ډالرو په ارزښت او د HCFC مدیریت دوه پروژې په ترتیب سره د ۲۸ زره او ۱۸۰,۹۰۸ډالرو په ارزښت تايید او ترلاسه شوې چې په مجموع کې ټول ارزښت یې ۴۰،۴میلیونه ډالرو ته رسېږي.
زین العابدین عابد د حکومت د اطلاعاتو او رسنیو په مرکز کې د راپور ورکولو په ترڅ کې زیاته کړه چې د افغانستان د ملي ستراتیژۍ او د NDC سندونو بیا کتنه بشپړه شوې او په نږدې راتلونکي کې به د ملګرو ملتونو د اقلیم بدلون برخي ته وړاندې شي.
د عابد په وینا، په تېر کال کې د چاپېریالي معیارونو د ټینګښت لپاره نهه مهمې لارښوونې نافذې شوې چې د تصفیهخانو، لوړپوړو ودانیو، فابریکو، طبي لابراتوارونو، د موټرو ترمیمځایونو او یو شمیر نورو فعالیتونو لپاره پکې مشخص چاپېریالي اصول وضع شوي دي.
د دغې ادارې په وینا، د نړیوالو کنوانسیونونو مطابق د ژویو نړۍوالې سوداګرۍ لپاره ۱۶۶ جوازونه صادر شوي او همداراز د مرغانو او نورو څارویو د ښکار، قاچاق او غیرقانوني پلور ضد اقداماتو له لارې ۱۵۷۵۵ حیوانات او مرغان له نیول کېدو وروسته بېرته په طبیعت کې ازاد شوي او عاملین یې هم د قانون منګولو ته سپارل شوي دي.

په جرمني کې د څلورو افغان کډوالو د کلیسايي پناه قضیې د برلین او هامبورګ ښارونو ترمنځ ناندرۍ رامنځته کړې دي. دغه افغانان د دوبلین قانون له مخې باید سویډن ته انتقال شوي وای، خو د کلیسايي پناه له امله دغه مهلت پای ته رسېدلی او اوس د دوی د پناه غوښتنې مسوولیت د جرمني غاړې ته لوېدلی.
د جرمني د پلازمینې برلین او هامبورګ ښارونو ترمنځ د څلورو افغان کډوالو د کلیسايي پناه قضیه، چې ویل کیږي عیسیوي مذهب یې منلی، ناندریزه شوې ده.
دغه افغان کډوال چې مخکې یې په سویډن کې ژوند کاوه، د ډوبلن مقرراتو له مخې باید سویډن ته لېږدول شوي وای، خو د کلیسايي پناه په نوم د لنډمهالي خوندي ځای ترلاسه کولو له امله د دوی انتقال ځنډېدلی دی.
د ډوبلن قانون له مخې، کله چې یو پناه غوښتونکی په لومړي اروپایي هېواد کې خپل غوښتنلیک ثبت کړي، یاد هېواد د هغه د کډوالۍ د پروسې مسوولیت لري، خو د یادو څلورو افغانانو قضیه له دې امله لانجمنه شوې، چې هغوی ته د برلین یوې کلیسا پناه ور کړې وه او د دوو تنو د انتقال قانوني مهلت پای ته رسېدلی. اوس د هغوی د پناه غوښتنې مسوولیت جرمني ته انتقالیږي.
د جرمني د مسیحي ډیموکرات او مسیحي سوسیال اتحادګوندونو دپارلماني ډلې مرستیال ګونتر کرینګ ویلي دي چې کلیسايي پناه باید یوازې د استثنایي او سختو مواردو لپاره وکارول شي، نه دا چې د ډوبلن قانون له مخې د پناه غوښتونکو دانتقال د ځنډولو وسیله شي.
هغه ټینګار کړی چې که کلیساوې د دې خلکو د انتقال مخه نیسي، نو باید د دوی اوږدمهاله مالي او ټولنیز مسوولیت هم پر غاړه واخلي.
د هامبورګ ښاروال برلین تورن کړی چې د دغو افغانانو د اخراج مخنیوی یې کړی.
هغه د برلین ښاروال ته په لیک کې ویلي، چې له کلیسايي پناه ناوړه ګټه اخیستل شوې او د قانوني پریکړو د پلي کېدو مخه نیول شوې ده، خو د برلین اداره وايي، دا اخراج یوازې د هامبورګ مسوولیت و.
د هامبورګ ښاروال پیټر چینشر زیاته کړې، چې د کلیسايي پناه له سیستم نه ناوړه ګټه اخیستل کیږي او دا وضعیت باید پای ته ورسیږي، ځکه پناه غوښتونکي د قانوني انتقال پر مهال په کلیساوو کې ساتل کېږي.
برلین هامبورګ ته وړاندیز کړی و چې د دغو افغانانو د نیولو لپاره خپل پولیس وکاروي او هغوی د عملیاتو لپاره چمتووالی هم نیولی و، خو د مهلت له پای ته رسیدو څو شیبې وړاندې د هامبورګ د کورنیو چارو وزارت د مداخلې له امله پولیس له عملیاتو لاس پر سر شول.
په دې شخړه کې شامل افغان کډوال ویریږي، چې که بیرته افغانستان ته واستول شي د خپلې مسیحي عقیدې له کبله به له خطر سره مخ شي. دغو افغان کډوالو د برلین د پروتستانو په یوه ایوانجیلي لوتراني کلیساکې پناه اخېستې ده.
د کلیسا پادري ګوتفریډ مارټینز ویلټ تلویزیون ته په مرکه کې ددغو افغان پناه غوښتونکو دفاع وکړه او ویې ویل، چې د هامبورک ښاروال غواړي په افغانستان کې مسیحیان ووژل شي.
