د بلغاریا سرحدي ځواکونو په یوه بار وړونکي موټر کې ۲۴ افغانان نیولي
د بلغاریا په چاریوو سیمه کې ددغه هېواد سرحدي ځواکونو د یوه بار وړونکي موټر د پلټنې پر مهال ۲۴ افغانان نیولي دي. د نیول شویو کسانو عمرونه له۱۵ څخه تر ۵۷ کلونو پورې ښودل شوي.
د بلغاریا په چاریوو سیمه کې ددغه هېواد سرحدي ځواکونو د یوه بار وړونکي موټر د پلټنې پر مهال ۲۴ افغانان نیولي دي. د نیول شویو کسانو عمرونه له۱۵ څخه تر ۵۷ کلونو پورې ښودل شوي.
بلغاریايي رسنیو رپوټ ورکړی، چې دغه کسان دوه ورځې وړاندې نیول شوي او د پېژندنې لپاره یې د جواز لرونکو ژباړونکو مرسته اخېستل شوې ده.
دغه ډله د چاریوو د پولیسو ریاست ته انتقال شوې او د موقتي استوګنې ځای ورکړل شوی.
د بلغاریا د سرحدي ځواکونو عمومي رییس انټون زلاتانوف وویل چې د بلغاریا-ترکيې پولې په ختیزو سیمو کې فشار زیات دی او کډوال د سیندونو له لارې تېرېږي.
په همدې ورځو کې په لوزینیټس کې هم ۲۴ غیرقانوني افغان کډوال له یوه بس نهنیول شوي دي.
د طالبانو سرحدي ځواکونه وايي، د هلمند ولایت په بهرامچې ولسوالۍ کې یې د څه باندې ۳۰ زره لیټرو غیرقانوني تیلو د قاچاق مخنیوی کړی. د طالبانو په وینا، ددغه قاچاق په تور ۱۲ تنه هم نیول شوي چې څېړنې ترې روانې دي.
د طالبانو د سرحدي ځواکونو د خبرپاڼې له مخې، د هلمند ولایت په بهرامچې ولسوالۍ کې ۱۴ عرادي سيفا موټر چې په غیرقانوني ډول یې افغانستان ته د تیلو انتقالولو هڅه کوله، نیول شوي.
د کندهار ښار د امر بالمعروف محتسبانو هټیوالو او په ځانګړي توګه د سینګار توکو پلورونکو ته امر کړی، چې «له چادري پرته د تور حجاب استفاده کوونکې ښځې به هټیو ته نه پرېږدئ او سودا مه ورکوئ». هټیوالو ته طالبانو امر کړی، چې یوازې به د شنو چادریو والا ښځو ته سودا ورکوي.
له کندهار ښار څخه یو شمېر هټیوالو افغانستان انټرنشنل ته وویل، چې له تېرو دریو ورځو راهیسې د امر بالمعروف محتسبان د کندهار ښار هغه هټۍ څاري، چې د ښځو سینګار توکي پلوري.
دوی ته طالبانو امر کړی، چې یوازې به د شنو چادریو استفاده کوونکو ښځو ته سودا ورکوي.
د کندهار ښار په څلورمه حوزه کې د ښځو د سینګار توکو یو هټیوال چې نه غواړي نوم یې واخېستل شي، افغانستان انټرنشنل ته ویلي:« څو ورځې مخکې زموږ د دکانونو وکیل طالبانو غوښتی و، هغه ته یې ویلي و، چې دکانداران باید پوه کړي، چې له شنې چادري پرته نورې ښځې باید دوکان ته داخل پرینږدي او نه به هم سودا ورکوي».
نوموړی زیاتوي، « اوس خپله امر بالمعروف والا راځي او د دوکانونو مخ ته ګرځي، دوکاندارانو او تور حجاب والا ښځو ته ناسم او سپک الفاظ کاروي.»
هټیوال وايي، د طالبانو له دغو تازه محدودیتونو وروسته یې کاروبار کم رنګه شوی دی.
سرچینو ویلي، چې طالبان د کندهار ښار په بېلابېلو څلورو لارو کې د ښاري ټکسیو څارنه هم کوي او تور حجاب لرونکو ښځو ته د ښار له یوې تر بلې سیمي په ټکسي کې د سفر کولو اجازه نه ورکوي.
د سرچینو د معلوماتو له مخې، د امر بالمعروف محتسبان د تور حجاب استفاده کوونکو ښځو د انتقال له امله ټکسي چلوونکو ته ګواښونه هم کوي.
دا په داسې حال کې ده، چې څو ورځې وړاندې په کندهار کې د امر بالمعروف محتسبانو دولتي کلینیکونو او روغتیايي مرکزونو ته له شنو چادریو پرته د تور حجاب استفاده کوونکو ښځو پر ورتګ بندیز ولګاوه.
ځايي خلکو ویلي، چې د امر بالمعروف محتسبانو د هر کلینیک په دروازه کې امنیتي کسان ځای پر ځای کړي دي او هغو ښځو ته کلینیک ته د ورتګ اجازه نه ورکوي چې تور حجاب یې اغوستی وي.
د طالبانو تر واک لاندې د افغانستان بانک مشرتابه له عزیزي بنسټ سره په لیدنه کې ټینګار کړی، چې اسلامي بانکونه باید د خلکو باور او د بانکي خدمتونو د ښه والي لپاره عملي تغییرات راولي. طالب چارواکو د اسلامي بانکدارۍ د بشپړې پلي کېدا غوښتنه کړې ده.
د افغانستان بانک له خوا په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي چې ددغه بانک رییس نور احمد اغا، او لومړي مرستیال د عزیزي بنسټ له بنسټګر میرویس عزیزي سره په کتنه کې د بانکي سکتور د پرمختګ او د اسلامي بانکدارۍ د بشپړې پلي کېدا په اړه هر اړخیز بحث کړی دی.
خپرپاڼه زیاتوي، په دې لیدنه کې د عزیزي او اسلامي بانکونو د فعالیتونو د پرمختګ او بهبود څرنګوالی وڅېړل شو او د افغانستان بانک د مشرتابه پلاوي اړینې سپارښتنې وړاندې شوې، څو د بانکي خدمتونو د لا ښه والي لپاره ګټور ګامونه پورته شي.
د خپرپاڼې له مخې میرویس عزیزي د افغانستان بانک د مشرتابه هڅې وستایلې او ډاډ یې ورکړ چې په یادو بانکونو کې به اسلامي بانکداري په بشپړ ډول عملي شي، ترڅنګ به یې د خلکو باور پیاوړی شي او د بانکونو په فعالیت کې به مثبت بدلونونه راشي.
د ملګرو ملتونو د سرمنشي ځانګړې استازې روزا اوتنباییوا د طالبانو اطلاعاتو او فرهنګ وزیر سره په لیدنه کې د افغانستان د فرهنګي میراثونو د ساتنې ډاډ ورکړی. طالبان وايي، نوموړې د کابل د کتاب فسټیوال ستاینه کړې او دا یې د عامه پوهاوي، په ځانګړي ډول د ځوانانو لپاره مهم وباله.
د طالبانو اطلاعاتو او فرهنګ وزارت له خوا نن چهار شنبه د (وږي ۵مه) په ایکس خپره کړې خبرپاڼه کې راغلي چې، اوتنباییوا د اطلاعاتو او فرهنګ له وزیر ملا خیرالله خیرخواه سره په لیدنه کې د فرهنګي میراثونو ترڅنګ د کابل د کتاب فسټیوال ستاینه وکړه او دا یې د عامه پوهاوي، په ځانګړي ډول د ځوانانو لپاره مهم وباله.
خبرپاڼه زیاتوي، اوتنباییوا زیاته کړه چې د افغانستان ملي موزیم او ملي ارشیف د افغانستان د تاریخ او فرهنګ سترې پانګې دي او نړیوال بنسټونه، په ځانګړي ډول یونسکو به یې د ساتنې او خوندیتوب په برخه کې له افغانستان سره همکارۍ ته دوام ورکړي.
یاده دې وي چې طالبانو په ۲۰۰۱ کال کې د بامیان د بودا تاریخي مجسمې ونړولې او ګڼ شمېر لرغوني اثار یې زیانمن کړل، خو په ۲۰۲۱ کال کې له بیا واکمنېدو وروسته دغې ډلې ژمنه کړې چې د افغانستان فرهنګي میراثونه به خوندي کړي او د غیرقانوني کیندنو مخه به نیسي.
د طالبانو مشر ملا هبت الله اخوندزاه د اګسټ ۱۵ مې په مناسبت په خپل یو پیغام کې له خپلې ډلې غوښتي و، چې طالب وزیرانو او کابینې ته دې د سرپرست ټکی نه کاروي، خو لا هم د طالبانو ویاندویان په خپلو خبرپاڼو او اعلامیو کې وزیرانو، د مستقلو ادارو رییسانو او سفیرانو ته «سرپرست» کاروي.
په داسې حال کې، چې د طالبانو د مشر مولوي هبت الله له خوا ۱۲ ورځې وړاندې د سرپرست اصطلاح پر نه کارولو امر ټینګار شوی، لا هم د طالبانو د یو شمېر وزارتونو، مستقلو ادارو او سفارتونو په اعلامیو کې طالب چارواکو ته د سرپرست او چارسمبالي اصطلاح کاریږي.
د طالبانو تر واک لاندې له پېښو سره د مبارزې چمتووالي ملي ادارې تازه د چار شنبې په ورځ د یادې ادارې د اونیزي اداري غونډي په اړه د یادې ادارې رییس ته د سرپرست اصطلاح کارولې ده او لیکلي یې دي:«له پېښو سره د مبارزې امادګۍ ملي ادارې اونیزه اداري غونډه د دې ادارې د سرپرست ملا نورالدین ترابي په مشرۍ ترسره شوه.»
شنونکي وايي، دا تضاد یوازې ژبنۍ تېروتنه نه بلکې د طالبانو ترمنځ ژوره نا همغږي ده.
پر همدغه مهال په ترکمنستان کې د طالبانو سفارت د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره په دغه هېواد کې طالب استازي ته د دې ډلې د مشر ملا هبت الله اخوندزاده د پیغام برعکس د چارسمبالي اصطلاح کارولې ده.
د طالبانو د کورنیو چارو وزارت لا هم د دې ډلې د کورنیو چارو وزیر سراج الدین حقاني ته په خپرو شویو خبرپاڼو کې د سرپرست اصطلاح کاروي.
د دې ډلې د کورنیو چارو وزارت تېره ورځ د حقاني په مشرۍ د طالبانو د کورنیو چارو وزارت امنیتي غونډي په اړه خپره کړې خپرپاڼه کې حقاني سرپرست وزیر بللی دی.
دغه وزارت تېره ورځ لیکلي:«سې شنبه له غرمې وړاندې د کورنیو چارو سرپرست وزیر الحاج خلیفه صاحب سراج الدین حثاني په مشرۍ امنیتي غونډه د کورنیو چارو وزارت په مقام کې ترسره شوه.»
د طالب ویاندویانو رسمي اعلامیې او خبرپاڼې ښيي چې د هبت الله له خوا د سرپرست اصطلاح نه کارولو پیغام یوازې په تبلیغاتي او شعاري کچه پاتې دی.
پر همدغه مهال د طالبانو تر واک لاندې کابل کې طالبانو ته نږدې رسنۍ هم طالب وزیرانو ته د سرپرست او وزیر دواړه اصطلاحات کاروي.
د شنونکو په باور، د طالبانو په منځ کې دا تضاد په دې ډله کې د خپلمنځي نه همغږۍ ښکارندويي کوي.