د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنرۍ اعلان کړی چې د طالبانو له خوا یې پر ښځینه کارکوونکو د بندیز له امله په افغانستان کې د راستنېدونکو افغان کډوالو د ملاتړ اته مرکزونه تړلي دي. د افغانستان لپاره د دغه سازمان استازي ویلي، چې دغه مرکزونه د سپټمبر په ۹مه بند شوي دي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنرۍ استازي عرفات جمال د جمعې په ورځ په جنیوا کې د یوه خبري کنفرانس پر مهال ویلي، په تړل شویو مرکزونو کې هره ورځ له ۷ زرو ډېرو راستنېدونکو کډوالو ته خدمات وړاند کېدل.
نوموړي ویلي، چې په یادو مرکزونو کې د راستنېدونکو سره د مرکې، بایمیټریک او ثبت پروسه باید یوازې د ښځو له لوري ترسره شي.
عرفات جمال وايي:«دا پرېکړه یو عملیاتي اقدام و، نه کوم سیاسي یا تنبیهي کار. خو واقعیت دادی چې پرته له ښځینه کارکوونکو موږ په ډېرو برخو کې د خدماتو وړاندې کولو توان نه لرو.»
یادې ادارې ویلي، چې پاکستان په جبري ډول افغان کډوال ستنوي او د شاوخوا یو مېلیون کسانو ژوند له ګواښ سره مخ دی.
عرفات جمال ویلي، ډېرو تازه راستانه کړل شویو کسانو په وروستۍ مرګونې زلزله کې خپل کورونه له لاسه ورکړې دي.
ملګرو ملتونو له طالبانو غوښتي، چې د ښځینه کارکوونکو پر کار لګېدلي محدودیتونه لرې کړي، که نه د زلزله ځپلو او نورو زیانمنو افغانانو لپاره د مرستو لړۍ به له جدي خطر سره مخ شي.
عرفات جمال زیاتوي:« یاد محدودیتونه له کلونو راهېسي شتون لري خو اوس په ډېر شدت عملي کېږي او طالبان ان د ملګرو ملتونو د دفتر د دروازو مخې ته امنیتي کسان ځای پر ځای کړې دي تر څو د دوی له امر څخه سرغړونه ونه شي.»
نوموړي هیله ښودلې، چې د طالبانو سره د خبرو په دوام به دا مرکزونه بېرته پرانېستل شي.
تر دې مخکې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو ځانګړي راپور ورکوونکي ریچارډ بېنېټ د طالبانو له لوري د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو سیاسي استازولۍ (یوناما) پر ښځینه کارکوونکو محدودیتونو په تړاو ویلي و، چې طالبانو له دې کار سره یو ځل بیا ثابته کړه چې دوی د عادي کېدو وړ نه دي.
د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو سیاسي استازولۍ (یوناما) د پنجشنبې په ورځ (د وږي ۲۰مه) د یوې اعلامیې په خپرولو سره ویلي و، چې طالبانو د سپټمبر په ۷مه نېټه د ملګرو ملتونو ښځینه کارکوونکو او قراردادیانو ته یاد دفتر ته د داخلېدو اجازه نه وه ورکړې.
د کډوالو د عالي کمېشنرۍ د معلوماتو له مخې یوازې د سپټمبر میاشت په لومړۍ اوونۍ کې نږدې سل زره افغانان راستانه شوې دي او له ګاونډیو هېوادونو څخه د بېرته راستانه شویو کډالو د اړتیاوو د پوره کولو لپاره مالي سرچینې د ختمېدو په حال کې دي.
د ملګرو ملتونو د کډالو عالي کمېشنرۍ د افغان راستنو شویو کډوالو لپاره د اړینو مرستو چمتو کولو په موخه د ۲۵۶ مېلیونه ډالرو غوښتنه کړې ده.