پاکستان له سعودي عربستان سره د اقتصادي همکاريو پر ډېرېدو خبرې وکړې
د پاکستان د مالیې او فدرالي عوایدو وزیر محمد اورنګزیب په ریاض کې د سعودي عربستان د مالیې وزارت له مرستیال سره په لیدنه کې د دوه اړخیزو اقتصادي همکاریو پر زیاتېدو خبرې وکړې.
د پاکستان د مالیې او فدرالي عوایدو وزیر محمد اورنګزیب په ریاض کې د سعودي عربستان د مالیې وزارت له مرستیال سره په لیدنه کې د دوه اړخیزو اقتصادي همکاریو پر زیاتېدو خبرې وکړې.
د پاکستان مالیې وزارت د پنجشنبې په ورځ (د لیندۍ ۲۰مه) په یوې خبرپاڼه کې ویلي، محمد اورنګزیب په ریاض کې د سعودي عربستان د مالیې له مرستیال وزیر عبدالمحسن سره په لیدنه کې د ګډو ګټو پر ژمنتیا ټینګار کړی دی.
په خبرپاڼه کې ویل شوي:«دواړو لورو پرېکړه وکړه، چې د دواړو دوستو هېوادونو د مشرتابه او ولسونو د هیلو د پوره کېدو لپاره به په تاکتیکي او ستراتیژیکي کچو کې نږدې همغږي وساتي.»
پاکستان دا مهال له اقتصادي ستونزو سره مخ دی او همداراز دغه هېواد د ټیټ عاید لرونکو هېوادونو له ډلې دی او ډېره تکیه یې پر نړۍوالو مرستو او په ځانګړې توګه پر پورونو ده.
د راپورونو لهمخې، د پاکستان ټول پور به د ۲۰۲۵ کال تر پایه له ۱۳۴.۹ میلیارده ډالرو څخه هم زیات شي.
د امریکا د کار وزارت وايي، چې د مخکیني ولسمشر بایډن په څلور کلنه دوره کې بې کنټروله کډوالۍ د امریکا د خلکو د کار بازار ګډوډ کړی، تنخواوې یې ټيټې کړي او د اصلي امریکایانو دندو ته یې زیان رسولی دی. دغه وزارت په ډاګه کړې، چې د ټرمپ په هڅو دا زیان بیرته رغول کیږي.
د امریکا د کار وزارت د پنجشنبې په ورځ (د لیندۍ ۲۰مه) په خپله اېکس پاڼه لیکلي، چې د بایډن په څلور کلنه دوره کې بې کنټروله کډوالۍ د امریکایانو د ژوند لګښتونه لوړ کړي و.
دغه وزارت زیاته کړې، چې د ولسمشر ډونالډ ټرمپ په هڅو اوس انفلاسیون کمېږي، تنخواوې لوړېږي او ټولې شته او رامنځته کېدونکې دندې اصلي امریکایانو ته رسېږي.
د امریکا دغه وزارت ویلي، چې د پرمختګ لپاره لا هم اوږده لاره ده او په وینا یې، د امریکا د دفاع لپاره به خپلې مبارزې ته دوام ورکوي.
د یوه افغان لهخوا د امریکا د ملي ګارد پر دوو عسکرو له برید وروسته په دغه هېواد کې د کډوالو په خاص ډول د افغانانو پر وړاندې ستونزې زیاتې شوې.
تېره اونۍ نیویارک پوسټ د امریکا د کورني امنیت وزارت د معلوماتو پر بنسټ راپور ورکړی و، چې له ۲۰۲۱ کال راهیسې ۶۸۶۸ افغان کډوال امریکا ته له ننوتلو وروسته د احتمالي «امنیتي ګواښ» په توګه پېژندل شوي. له دې شمېر څخه تر ۵ زره زیات کسان د «ملي امنیت» له پلوه شکمن پېژندل شوي دي.
په واشنګټن کې تر یادې پېښې وروسته د دغه هېواد د استازو جرګې دننه د کډوالۍ پر تګلارو ناندرۍ او لانجې ډېرې شوې دي. د جمهوري پالو استازي غواړي، چې د امریکا د کډوالۍ نظام باید بیا له سره وڅېړل شي او پراخ بدلونونه پهکې رامنځته شي.
د ایران بهرنیو چارو وزارت وايي، چې په نږدې ورځو کې به تهران د افغانستان د وضعیت او سیمهییزو تحولاتو په اړه د یوې مهمې ناستې کوربه وي. د یاد وزارت ویاند ویلي، چې دا ناسته د سیمې د هېوادونو ترمنځ د همغږۍ د پیاوړتیا او د ګډو ننګونو د کمولو په موخه پلان شوې ده.
اسماعیل بقایي د پنجشنبې په ورځ (د لیندۍ ۲۰مه) د یوې اعلامیې په خپرولو سره زیاته کړه، چې ایران له خپلو ګاونډیو هېوادونو په ځانګړي ډول له پاکستان او افغانستان سره دوامداره اړیکې او سلا مشورې لري، څو په سیمه کې د سولې او ثبات د ټینګېدو لپاره ګډ کار وشي.
د هغه په وینا، دایران لپاره د سیمې امنیت ځانګړی ارزښت لري او همدې موخې ته په کتو، تهران د هر هغه اقدام ملاتړ کوي، چې د هېوادونو ترمنځ کړکېچ کم او تفاهم زیات شي.
د ایران د بهرنیو چارو وزارت د معلوماتو لهمخې، دغه سیمهییزه ناسته د هغو سلا مشورو پایله ده، چې په بېلابېلو کچو د سیمې له هېوادونو او مهمو لورو سره شوې دي.
اسماعیل بقايي څرګنده کړې: «دا ابتکار به د سیمهییزې همکارۍ د پراختیا او د روانو ترینګلتیاوو د هوارېدو په برخه کې اغېزناک تمام شي.»
بقایي وایي، د افغانستان لپاره دا ناسته به د راتلونکې اونۍ په اوږدو کې په تهران کې د افغانستان لپاره د پاکستان، تاجکستان، ازبکستان، ترکمنستان، چین او روسیې د ځانګړو استازو په ګډون د ایران د بهرنیو چارو وزارت په کوربتوب ترسره شي.
دغه غونډه به په داسې حال کې جوړه شي، چې د افغان طالبانو او پاکستان تر منځ اړیکې ډېرې ترینګلې شوي دي.
له دې سربېره پرون په ملګرو ملتونو کې د ایران استازي وویل، تهران «په مستقیم او بېړني توګه» د افغانستان له تحولاتو اغېزمنېږي او څرګنده یې کړه، «د یوه ملي ټولګډوني حکومت له جوړېدو پرته به په افغانستان کې نښتې لاپسې تشدید شي.»
د ايران د بهرنيو چارو وزارت د ملګرو ملتونو د ایران استازولۍ پر وړاندې د امریکا حکومت د محدودیتونو زیاتوالی غندلی او د ملګرو ملتونو له سرمنشي څخه یې غوښتي، چې د ایران د قانوني حقونو د ضایع کېدو د مخنیوي لپاره جدي مداخله وکړي.
د ایران د بهرنیو چارو وزارت د پنجشنبې په ورځ (د لیندۍ ۲۰مه) د یوې اعلامیې په خپرولو سره ویلي، چې د ایراني ډېپلوماټانو د اوسېدو ځایونو، تګ راتګ، بانکي حسابونو او ان د ورځنیو چارو محدودول هغه فشارونه او ځورونې دي چې د ایران د ډیپلوماټانو د عادي او قانوني دندو بهیر د ګډوډولو په موخه ترسره شوي دي.
اعلامیه زیاتوي، د امریکا د بهرنیو چارو وزارت پرېکړه چې د ایران د درېیو ډېپلوماټانو د فعالیت مخه ونیسي، «د کوربه دولت د ژمنو ښکاره نقض» او «قانونماتونه» ده، چې د امریکا وړتیاوې د ملګرو ملتونو د کوربهتوب لپاره تر پوښتنې لاندې راولي.
د ایران د بهرنیو چارو وزارت دغه اقدام «د امریکا سیاسي چارواکو له لوري د ایران د ملت پر وړاندې د دښمنۍ بل څرګند مثال» او «د ملګرو ملتونو د منشور د اصولو ښکاره سرغړونه» بللې ده.
په اعلامیه کې ټینګار شوی، چې د امریکا وروستي اقدامات د ملګرو ملتونو د کوربهتوب تړون، په ځانګړې توګه د ۸مې مادې ښکاره نقض دی چې د سازمان د کار اغېزمنتیا زیانمنوي او د سرمنشي حیثیت ته تاوان رسوي.
ایران د ملګرو ملتونو له سرمنشي غوښتي، چې خپلې قانوني دندې ترسره کړي او د امریکا لهخوا د ایران د حقونو د ضایع کېدو مخه ونیسي.
تهران په دغې اعلامیې کې همداراز خبرداری ورکړی، که د ملګرو ملتونو غړي دولتونه د امریکا د اقداماتو پر وړاندې چوپ پاتې شي، د کوربه دولت لهخوا د ژمنو نقض کول به عادي حالت غوره کړي. د ایران د بهرنیو چارو وزارت ټینګار کړی چې تهران به د خپلو حاکمیتي حقونو د ترلاسه کولو لپاره خپلو هڅو ته دوام ورکړي.
د روسیې د بهرنیو چارو وزیر ویلي، چې د ولادیمیر پوتین او د امریکا ځانګړي استازي اسټیو ویټکوف تر لیدنې وروسته له امریکا سره د اوکراین په تړاو ټول «سوء تفاهمونه» لرې شوي دي. سرګې لاوروف زیاته کړې، چې په دغو خبرو کې د ډونالډ ټرمپ او ولادیمیر پوتین ترمنځ ګډ تفاهمونه هم تایید شوي دي.
د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سرګي لاوروف د پنجشنبې په ورځ (د لیندۍ ۲۰مه) د اوکراین د سولې خبرو د پرمختګ په اړه رسنیو ته وویل: «زه شخصا باور لرم چې اوس له امریکایانو سره د اوکراین د قضیې په اړه د نظر اختلاف او سوءتفاهمونه لهمنځه تللي دي.»
د روسیې د بهرنیو چارو وزیر زیاته کړه، چې مسکو غواړي د یو اوږد مهاله او دوامدار سولې د هوکړې د ملاتړ لپاره د داسې اسنادو یوه مجموعه برابره شي، چې ټولو لورو ته امنیتي تضمینونه ورکړي.
کرملین د ولسمشر پوتین د سټیو ویټکوف او د ټرمپ د زوم جیریډ کوشنر سره د تړونونو د «جوړوونکو» په توګه د لیدنې ستاینه کړې ده.
لاوروف وویل: «موږ خپلو امریکایي شریکانو ته د ګډو امنیتي تضمینونو په اړه اضافي وړاندیزونه سپارلي دي.» هغه زیاته کړه: «موږ پوهېږو چې کله د امنیتي تضمینونو خبرې کوو، نشو کولی ځان یوازې اوکراین ته محدود کړو.»
دغه روسي چارواکي ټينګار وکړ، چې روسیه په ناټو کې د اوکراین غړیتوب نهمني او مسکو غواړي په اوکراین کې د روسي ژبو خبرې کوونکي خلک خوندي وساتي.
د اوکراین لپاره د امریکا ځانګړي استازي کیت ګېلاک د لیندۍ په ۱۶مه ویلي و، چې په اوکراین کې د سولې هوکړې ته د رسیدو فرصت «واقعاً نږدې» دی.
د هغه په وینا، د دې هوکړې وروستۍ بڼه د دوو اساسي مسایلو په حل پورې تړلې ده.
د ټرمپ استازي ویلي و، چې په ختیځ اوکراین کې د دونباس سیمه په بشپړ ډول روسیې ته سپارل او همدارنګه د زاپوریژیا د اټومي بټۍ راتلونکې هغه دوه ناسم حل شوي موضوعات دي، چې لا نهدي حل شوي.
د افغانستان لپاره د پاکستان ځانګړي استازي محمد صادق ویلي، چې د افغانستان لپاره د چین له ځانګړي استازي یوی شیاویونګ سره یې په اسلاماباد کې د سیمې پر امنیتي وضعیت او د افغانستان له خاورې د راولاړېدونکو ګواښونو په اړه خبرې کړې دي.
محمد صادق د پنجشنبې په ورځ (د لیندۍ ۲۰مه) په خپله اېکسپاڼه لیکلي، په دې لیدنه کې یې له شیاویونګ سره د هغو ترهګرو ډلو په اړه بحث کړی چې ګواکې په افغانستان کې فعالیت کوي او د سیمې پر امنیت منفي اغېز لري. د ده په وینا، د دغو ډلو موجودیت او فعالیتونه د پاکستان، چین او ټولې سیمې لپاره ګډې امنیتي اندېښنې رامنځته کړي دي.
د صادق په وینا، د سفیر یوی شیاویونګ وروستی سفر د پاکستان او چین د منظمو سلا مشورو برخه ده، چې موخه یې د ترهګرۍ ضد همکاریو پیاوړي کول او د سیمهییز ثبات لپاره د ګډو ګامونو پورته کول دي.
صادق ټینګار کړی، چې اسلاماباد او بېجېنګ دواړه د ترهګرۍ پر ضد ګډ دریځ لري او د سیمې امنیت د ګډو هڅو له لارې خوندي کېدای شي.
دا په داسې حال کې ده چې پرون په ملګرو ملتونو کې د پاکستان استازي د افغانستان په اړه د ملګرو ملتونو د امنیت شورا په غونډه کې یوځل بیا ادعا وکړه، چې افغانستان د ترهګرو پر امن پټنځای بدل شوی او د افغانستان له خاورې فعالیت کوونکي ترهګر د پاکستان د ملي امنیت لپاره ګواښ دي.
نوموړي ادعا کړې، چې داعش، القاعده، ټيټي پي، پيټيایاېن او بلوڅ وسلهوالې ډلې په افغانستان کې پټنځایونه او لسګونه ترهګریز کمپونه لري او یادې ډلې د پاکستان پر ضد فعالیت کوي.
د پاکستان استازي وویل، که د طالبانو حکومت د افغانستان له خاورې په پاکستان کې د بریدونو مخه ونهنیسي، نو هېواد به یې د خپلو اتباعو او حاکمیت د ساتنې لپاره ټول اړین دفاعي ګامونه ترسره کړي.
دا په داسې حال کې ده، چې طالبان په وار وار ویلي، په پاکستان کې امنیتي ستونزې دوی پورې هېڅ تړاو نهلري او ډاډ یې ورکړی، هېڅ ډلې ته به د دې اجازه ورنهکړي چې افغان خاوره د نورو هېوادونو پر ضد وکاروي.