د هسپانیې حکومت به طالبان په رسمیت ونه پېژني

د هسپانیې د بهرنیو چارو وزیر خوزه مانویل البارس له افغان فعالینو سره په ناسته کې وویل چې هېواد به یې طالبان په رسمیت ونه پېژني. ښاغلي البارس ټینګار وکړ چې د طالبانو رژیم مشروع نه دی.

د هسپانیې د بهرنیو چارو وزیر خوزه مانویل البارس له افغان فعالینو سره په ناسته کې وویل چې هېواد به یې طالبان په رسمیت ونه پېژني. ښاغلي البارس ټینګار وکړ چې د طالبانو رژیم مشروع نه دی.
د افغان مېرمنو دریم ځانګړی فورم، چې «زموږ غږ واورئ» تر سرلیک لاندې، د جمعې په ورځ، د لیندۍ ۲۱مه د هسپانیې په پلازمینه مادرید کې پیل شو.
د ملګرو ملتونو د بشري حقونو ځانګړي راپور ورکوونکي رېچارډ بېنټ د ویناوالو په ډله کې دی، چې د بشري حقونو یو شمیر فعالین هم پکې شامل دي.
د هسپانیې د بهرنیو چارو وزیر په خپلو پرانیستونکې وینا کې ټینګار وکړ، چې هر هغه راتلونکی چې د پرمختګ په اړه فکر کوي د مېرمنو شتون ته اړتیا لري او زیاته یې کړه چې مادرید د افغان مېرمنو د حقونو ملاتړ کوي.
خوزه مانویل البارس په تیرو څلورو کلونو کې د افغانستان وضعیت د ښځو لپاره وېجاړونکی وباله.
بهرنیو چارو وزیر دا هم وویل، چې په افغانستان کې د طالبانو د کړنو په اړه به څېړنه وشي او دا ډله باید مسووله وګڼل شي.

د ملګرو ملتونو د بشري حقونو پخوانۍ کمېشنره، میشیل باچلیټ، د جمعې په ورځ په مادرید کې د افغان فعالانو او مېرمنو په یوه ځانګړې غونډه کې ویلي چې د خپلو حقونو د ترلاسه کولو لپاره د افغان ښځو او نجونو مبارزه نوره یوازې یوه کورنۍ مسله نه ده، بلکې یوه «نړیواله مبارزه»ګرځېدلې ده.
هغې په غونډه کې حاضرو افغان فعالانو او ښځو ته په خطاب کې وویل: «تاسو پدې مبارزه کې یوازې نه یاست. موږ به ستاسو د حقونو د دفاع لپاره له هر پلیټ فارم او هر فرصت څخه کار واخلو.»
په افغانستان کې د ښځو او نجونو ناوړه وضعیت ته په اشارې سره، میرمن باچلیټ وویل: «افغانستان به د خپل نفوس د نیمایي برخې د فعال ګډون پرته پرمختګ ونشي کولی.»
میشیل باچلیټ زیاته کړه چې افغان ښځې سمبولیک پیوستون ته اړتیا نلري؛ دوی عملي او جدي اقدام ته اړتیا لري.
د ملګرو ملتونو د بشري حقونو دې پخوانۍ کمیشنرې د خبرو په پای کې وویل چې د افغان ښځو د حقونو دفاع یو اخلاقي اړتیا او د عادلانه ټولنو د جوړولو لپاره یو بنسټیز شرط دی.

طالبان وايي چې په هلمند او نمیروز ولایتونو کې د ډیورنډ کرښې په اوږدو کې یې د نویو امنیتي پوستو د جوړېدو چارې روانې کړې او نن د طالبانو د ۲۱۵ عزم قول اردو قومندان له دغه نویو جوړېدونکو پوستو څخه لیدنه کړې ده.
د طالبانو د ۲۱۵ عزم قول اردو نن جمعه، د لیندۍ ۲۱مه د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره په اېکس خواله رسنۍ کې لیکلي، چې د یادې قول اردو قومندان محمد ايوب خالد په هلمند او نيمروز ولايتونو کي د فرضي کرښي له يوشمير پوستو څخه ليدنه وکړه.
په خبرپاڼه کې راغلي، چې ایوب خالد د فرضي کرښي په اوږدو کي د شته طالب وسلوالو سره لیدلي او خبرې کړي او همداراز يي د نويو جوړيدونکو پوستو او ټوليو د کارونو له جريان څخه ليدنه او نظارت ترسره کړ.
دوی زیاتوي، چې فرضي کرښي په اوږدو کې یې د طالبانو وسلوالو ستونزي له نژدي واوريدلي او د شته ستونزو د حل په برخه کي د پوره همکارۍ ډاډ ورکړ او ترڅنګ يي د طالبانو د اکمال او تجهیز په برخه کی د لازمو اسانتياو د برابرولو ژمنه وکړه.
طالبانو په خبرپاڼه کې نویو امنیتي پوستو د جوړېدو د شمیر په اړه څه نه دي ویلي.
د طالبانو او پاکستان ترمنځ پر ډیورنډ کرښه روان کړکېج سره هم مهاله طالبانو هڅې پیل کړي ترڅو د ډیورنډ کرښې په اوږدو کې تازه امنیتي پوستې جوړه کړي.

د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف ويلي، له افغانستان نه د ترهګرۍ نوی ګواښ راټوکېدلی او نړۍواله ټولنه باید پر طالبانو فشار راوړي چې په دې برخه کې خپل نړۍوال او امنیتي مسوولیتونه ادا کړي.
شهباز شریف نن جمعه (د لېندۍ ۲۱مه) د ترکمنستان په پلازمېنه عشقاباد کې د سولې نړۍوال کنفراس ته په وینا کې ټینګار کړی، چې د سیمې او نړۍ ټیکاو د ګډو هڅو غوښتنه کوي او د افغانستان اوسنی وضعیت د ټولو لپاره د اندېښنې وړ دی.
د سولې او باور په اړه نړۍواله ناسته د جمعې په ورځ (د لېندۍ ۲۱مه) د ترکمنستان په پلازمېنه عشقاباد کې جوړه شوه. په دغه ناسته کې د روسیې، ترکیې، تاجکستان، ازبکستان، ترکمنستان، ایران، پاکستان، قزاقستان، قرغزستان او نورو هېوادونو مشرانو ګډون کړی.
دغه څرګندونې داسې مهال کېږي، چې له تېرو دوو میاشتو راهیسې د طالبانو او پاکستان ترمنځ اړیکې خورا ترینګلې شوې دي. د طالبانو او پاکستان ترمنځ اړیکې هغه مهال ترینګلې شوې، چې پر کابل د پاکستان د هوايي بریدونو په غبرګون د طالبانو او پاکستاني ځواکونو ترمنځ پر ډیورنډ کرښه نښتې وشوې.
د طالبانو او پاکستان ترمنځ د دغه کړکېچ د حل لپاره تر دې دمه د قطر، ترکیې او سعودي عربستان هېوادونو منځګړیتوب کړی؛ خو د دواړو خواوو ترمنځ مذاکرات په وار، وار بېپایلې پای ته رسېدلي دي.

د طالبانو د امربالمعروف، نهې عن المنکر او شکایتونو اورېدو وزارت خبر ورکړی، چې د دوی محتسبانو په تېره یوه اونۍ کې د افغانستان په بېلابېلو ولایتونو کې ۱۲ کوډګر نیولي دي. د یاد وزارت په خبرپاڼه کې راغلي، چې نیول شوي کوډګر عدلي او قضایي ارګانونو ته ور پېژندل شوي دي.
د طالبانو د امر بالمعروف وزارت هره پنجشنبه په خپل اوونیز راپور کې د کوډګرو د نیولو ادعا کوي. د طالبانو دغه وزارت تر دې پخوا هم په کابل او یوشمېر نورو ولایتونو کې د کوډګرو د نیولو خبر ورکړی و.
د طالبانو لهخوا د پنجشنبې په ورځ (د لېندۍ ۲۰مه) په خپور شوي اوونیز راپور کې راغلي، چې تېره اونۍ یې د مېرمنو د حقونو اړوند ۶۶ قضیې هم حل کړې دي. دا په داسې حال کې ده، چې د ملګرو ملتونو امنیت شورا په وروستۍ ناسته کې د ښځو پر وړاندې د طالبانو ځپونکي اقدامات غندل شوي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندویه ماموریت (یوناما) د بشري حقونو نړۍوالې ورځې په مناسبت په افغانستان کې د ټولو خلکو لپاره د بنسټیزو حقونو د ټینګښټ غوښتنه کړې او ټینګار یې کړی، چې د ښځو او نجونو حقونه د هېواد پرمختګ، سولې او بیارغونې لپاره حیاتي دي.
د طالبانو د امر بالمعروف په اوونیز راپور کې دا هم راغلي، چې تېره اونۍ یې ۲۲۷ رواني ناروغان د درملنې لپاره راټول کړي دي.

د ایران د بهرنیو چارو وزارت مرستیال محمدرضا بهرامي ویلي، چې په تهران کې د افغانستان په اړه د سیمهییزې ناستې موخه د دغه هېواد په اړه د هېوادونو د ځانګړو استازو د نظرونو تبادله ده.
هغه د پاکستان او طالبانو ترمنځ کړکېچ ته په اشارې سره ویلي، چې د منځګړیتوب موضوع د یادې ناستې د اجنډا برخه نهده.
دا په داسې حال کې ده، چې د ایران د بهرنیو چارو وزارت تېره ورځ ویلي و چې په نږدې ورځو کې به تهران د افغانستان د وضعیت او سیمهییزو تحولاتو په اړه د یوې مهمې ناستې کوربه وي. د یاد وزارت ویاند اسماعیل بقایي ویلي و، چې دغه ناسته د سیمې هېوادونو ترمنځ د همغږۍ پیاوړتیا او د ګډو ننګونو د کمولو په موخه پلان شوې ده.
اسماعیل بقایي د پنجشنبې په ورځ (د لېندۍ ۲۰مه) د یوې اعلامیې په خپرولو سره دا هم ویلي و، چې ایران له خپلو ګاونډیو هېوادونو او په ځانګړي ډول له پاکستان او افغانستان سره دوامداره اړیکې او سلا مشورې لري؛ څو په سیمه کې د سولې او ټیکاو د ټینګېدو لپاره ګډ کار وشي.
دغه ناسته داسې مهال جوړېږي، چې د افغان طالبانو او پاکستان ترمنځ اړیکې خورا ترینګلې شوې دي.
