سعودي عربستان او روسیه د تېلو د تولید او صادراتو د کموالي موده غځوي

سعودي عربستان او روسیې اعلان کړی دی، چې دوی به د روان کال تر پایه پورې د تېلو په تولید کې کموالی وغځوي او زیاته کړې یې ده، چې دا چاره د دوی خپل منځي پرېکړه ده.

سعودي عربستان او روسیې اعلان کړی دی، چې دوی به د روان کال تر پایه پورې د تېلو په تولید کې کموالی وغځوي او زیاته کړې یې ده، چې دا چاره د دوی خپل منځي پرېکړه ده.
روسي رسنۍ د دغه هېواد د چارواکو په حواله خبر ورکوي، چې یاد هېواد به د روان کال تر پایه هره ورځ درې سوه زره بيلره تیل بېرون ته کم صادروي.
دوی زیاته کړې، چې ښايي د تېلو په تولید کې هم کموالی رامنځته شي.
په ورته وخت کې د سعودي عربستان د انرژۍ وزارت هم پر خپلې ویب پاڼې لیکلي، چې دوی به د روان کال د وروستۍ میاشتې تر پایه یو میلیون بیلره تېل کم صادر کړي.
دغه وزارت زیاتوي، چې د دوی د تېلو د تولید او صادراتو دغه کمښت به د روان کال تر پایه وي او له هغې وروسته ښايي په دغه تصمیم کې بدلون راشي.
د تېلو د برخې یو شمېر کارپوهان بیا په دې اند دي، چې د سعودي عربستان او روسیې د تېلو د کمو صادراتو دوام به د تېلو پر نړۍوال بازار منفي اغېز وښیندي او ښايي د تېلو قیمتونه لا پسې لوړ شي.

د کلسټر(خوشه يي) مهماتو د تولید او کارونې د مخنیوي نړۍوال ایتلاف په یوې اعلامیې کې ویلي دي، چې تېرکال د روسیې کلسټر مهماتو په اوکراین کې ۹۱۶ تنه وژلي او ۵۹۶ ټپیان شوي دي.
خوشه یي ماینونه یو له هغو خطرناکو مهماتو دي، چې د نړۍ ګڼ شمېر هېوادونو پرې بندیز لګولی دی.
دغه ایتلاف نن سې شنبه(د وږي ۱۴مه) په خپرې کړې خبرپاڼې کې ویلي، چې په ۲۰۲۲ کال کې په ټولې نړۍ کې د خوشه يي بمونو له امله نېږدې ۱۱۷۲ کسان وژل شوي، چې ۹۵ سلنه یې ملکي وګړي دي.
په اعلامیه کې راغلي، چې د خوشه يي ماینونه په اوکراین، اذربایجان، عراق ، لاوس، لبنان، میانمار، سوریه او یمن کې کارول شوي دي.
یاد ایتلاف زیاتوي، چې روسیې پر اوکراین په پراخه کچه کلسټر مهمات کارولي خو په مقابل کې یې اوکرایني ځواکونو هم په کمه اندازه یاد مهمات کارولي دي.
د یادونې وړ ده، چې په ۲۰۰۸ کال کې ۱۱۲ هېوادنو یو مشترک کنوانسیون تصویب کړ، چې له مخې یې په نړۍ کې د خوشه يي ماینونو پر استعمال بندیز لګېدلی دی، خو روسیه او امریکا د دغه کنوانسیون برخې نه دي.

د استرالیا د قانون جوړونې یو پلاوی به روانه میاشت د ویکي لیکس د بنسټ ایښودونکي جولیان اسانج د خلاصون لپاره امریکا ته سفر وکړي.
ټاکل شوې، چې دغه پلاوی به له امریکا وغواړي چې له بریتانیا څخه د نوموړي له سپارلو ډډه وکړي. که چېرته اسانج امریکا ته واستول شي نو له ۱۷۵ کلونو بند به محکوم شي..
دغه پلاوی به د کانګرس له غړو، د بهرنیو چارو او عدلیې وزارتونو له چارواکو او د امریکا د مدني ازادیو اتحادیې او بې سرحده خبریالانو له بنست سره وګوري.
ویکیلیکس اژانس په برېتانیا کې د امریکا په زرګونو محرمو پوځي او ډېپلوماټیکو اسنادو په خپرولو تورنه ده.
په دې پلاوي کې به د لومړي وزیر پخوانی مرستیال بارنابي جویس او د کارګر حکومت اپوزیسیون او زرغون ګوندونو استازي شامل وي.
ټاکل شوې دا غونډه به په اکټوبر میاشت کې د استرالیا د لومړي وزیر له سفر مخکې ترسره شي.
د اسانج ورور ګابریل شیپتون ویلي، چې د استرالیا لوی اکثریت نه پوهیږي چې امریکا ولې د هغه پر سپارلو ټینګار کوي.
د اسانج ملاتړي وايي، چې هغه د افغانستان او عراق په جګړو کې د امریکا د غلطو کړنو د افشا کولو قرباني دی. خو واشنګټن وايي، چې د دغو محرمو اسنادو خپرېدو د انسانانو ژوند له خطر سره مخامخ کړی دی.
نوموړي د می په میاشت کې ویلي وو، چې د ډېپلوماتیکو اړیکو له لارې د اسانج خوشې کول ناهیلې کوونکې ده او د هغه رواني او روغتیایي حالت ته اندېښنه لري.
دا په داسې حال کې ده چې د امریکا د قانون جوړونکو ترمنځ د اسانج ملاتړ کم دی او یوازې د کانګرس یو څو غړو د هغه د خوشې کېدو غوښتنه کړې.
که اسانج له بریتانیې څخه امریکا ته واستول شي، د۱۷۵ کلونو حبس به محکوم شي.

د اروپايي ټولنې د بهرني سیاست یوه چارواکي تایید کړه، چې د اروپايي ټولنې یو ډېپلوماټ په ایران کې د ۵۰۰ ورځو راهسې په "غیر قانوني" توګه بندي دی. یوزب بورل خبریالانو ته وویل، چې یوهان فلودروس د اروپايي اتحادیې د بهرني خدماتو کارکوونکی دی.
یوهان فلودروس په ۱۴۰۰ کال کې په افغانستان کې د اروپايي ټولنې د ډیپلوماتیک ماموریت غړی و.
ښاغلي بورل د سې شنبې په ورځ (د وږي ۱۴مه) د اسپانیا کادیز ښار ته د سفر پرمهال وویل: "زه غواړم ټینګار وکړم چې زه شخصاً او زما ټول ټیم په ټولو کچو کې د اروپایي اتحادیې بنسټونه د سوېډن چارواکو سره نېږدې همغږي لري - چې د هغه لومړۍ درجه د ساتنې اصلي مسوولیت لري، پر ایراني چارواکو فشار راړوی چې هغه خوشې کړي."
دغه راز د اروپايي کميسيون وياند پيتر استانو هم د دوشنبې په ورځ په يوه خبري غونډه کې له دې پرته چې ښاغلي فلودروس د اروپايي ټولنې د بهرنۍ پاليسۍ د دفتر کارکوونکی دی، وويل چې يو سوېډني تبعه په ايران کې بندي دی.
د اروپايي ټولنې چارواکو په ایران کې د دغه اروپايي ډیپلوماټ نیول وروسته له هغه تایید کړل، چې نیویارک ټایمز د دوشنبې په ورځ په یوه ځانګړي راپور کې وویل، چې یوهان فلودروس په ایران کې د ۵۰۰ ورځو راهسې بندي شوی دی.
نیویارک ټایمز د ښاغلي فلودروس د کورنۍ یوه وینا راخیستې او لیکلي یې دي، چې نوموړی ایران ته د یوه تفریحي سفر پر مهال نیول شوی دی. د ۳۳ کلن ښاغلي فلودروس کورنۍ ټینګار کړی چې هغه باید ژر تر ژره خوشې شي.
یوهان فلودروس په ۱۴۰۰ کال کې په افغانستان کې د اروپا د ډیپلوماتیک ماموریت غړی و؛ خو د طالبانو په لاس د کابل د سقوط له امله یې افغانستان ته ونه شو کولای سفر وکړي. هغه په بروکسل کې د اروپايي ټولنې په مرکزي دفتر کې د دغه ماموریت په چوکاټ کې خپل کار پرمخ وړلو.
د نیویارک ټایمز د راپور له مخې؛ ښاغلی فلودروس له خپلو یو شمېر ملګرو سره ایران ته په یوه سیاحتي سفر تللی و او د ۱۴۰۱ کال د می په ۲۸مه د بېرته ستنېدو پر مهال په هوايي ډګر کې ونیول شو.
د نیویارک ټایمز د راپور له خپرېدو وروسته د ایران د بهرنیو چارو د وزارت ویاند ناصر کنعاني د یوې پوښتنې په ځواب کې وویل چې هغه «بې خبر» دی.

سپینه ماڼۍ وايي، چې ټاکل شوې د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین به د شمالي کوریا له مشر کېم جونګ اون سره د وسلو پر سر د مذاکراتو لپاره وویني.
جي نیوز د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت د شورا د ویاندې اېډیین واټسن په حواله وايي، چې د روسیې او شمالي کوریا تر منځ د وسلو پر سر مذاکرات د پرمختګ پر لور روان دي او په دې اړه به ډېر ژر د دواړو هېوادونو د مشرانو تر منځ مخامخ خبرې وشي.
واټسن پرون دوشنبه( د وږي ۱۳مه) ویلي؛ دوی داسې معلومات تر لاسه کړي، چې د روسیې او شمالي کوریا تر منځ مذاکراتو ډېر پرمختګ کړی او په لوړه کچه د وروستیو ډیپلوماتیکو خبرو اترو لپاره به ولادیمیر پوتین او کېم جونګ اون سره وویني.
نیویارک ټایمز هم راپور خپور کړی او ویلي یې دي چې کېم جونګ اون به په روانه میاشت کې روسیې ته لاړ شي او هلته به له خپل سیال ولادیمیر پوتین سره وویني.
د یادونې وړ ده، چې له دې وړاندې هم د امریکا حکومت د روسیې او شمالي کوریا د وسلو د قرارداد په اړه معلومات خپاره کړي وو او ویلي یې وو، چې روسیه به له دغو وسلو څخه د اوکراین په جګړه کې کار اخلي.
دا په داسې حال کې ده، چې تېره اونۍ د روسیې د امنیت شورا اعلان وکړ، چې په تېرو دوو کلونو کې یې د روسیې په پوځ کې نېږدې ۲۸۰ زره نوي پوځیان جذب کړي دي.

د ملګرو ملتونو د خوړو نړۍوال پروګرام اعلان وکړ، چې د مالي سرچینو د کموالي له امله به په روانه میاشت کې د دوه میلیونه نورو افغانانو خوراکي توکي کم کړي.
دغه سازمان خبرداری ورکړی، چې که په دوو میاشتو کې یې مرستې ونه رسېږي، د مرستو کچه به ۱۰ میلیونه کسانو ته راکمه شي.
د خوړو نړۍوال پروګرام خبرداری ورکړی، چې که بودیجه پای ته ورسي نو په افغانستان کې به یو "ناوریني" ژمی وي. دا په داسې حال کې ده چې له دې وړاندې هم مرستې کمې شوې وې.
د مالي منابعو د غوښتنې سره - سره، ملګري ملتونه نه دي توانیدلي چې د مرسته ورکوونکو ملاتړ راجلب کړي او یوازې د اټکل شوي مقدار څلورمه برخه یې راټوله کړې ده.
د خوړو نړۍوال پروګرام وايي؛ که مرستې ور نه کړل شي، د لرې پرتو سیمو ۹۰ سلنه خوراکي توکو مرستې به قطع کیږي او حتا د لاس رسي په سیمو کې به هم خلک د سختې یخې هوا پر مهال هېڅ ډول مرستې ترلاسه نه کړي.
په افغانستان کې د WFP مشر هسیا وی لی رویټرز ته وویل: "دا یو ډول ناورین دی چې موږ یې باید مخنیوی وکړو."

د خوړو نړۍوال پروګرام وايي، چې د مرستو په ترلاسه کوونکو کې ۲۰ سلنه ښځې دي.
د راپورونو له مخې شاوخوا درې پر څلورمه برخه افغانان بشري مرستو ته اړتیا لري او د ۲۰۲۱ کال په اګسټ کې د طالبانو د واک له ترلاسه کولو راهیسې د فقر او لوږې کچه د پام وړ لوړه شوې ده.
په همدې حال کې هغه پرمختیايي مرستې چې د پخوانۍ ادارې د مالي مرستو ستون فقرات وو؛ قطع شوې دي، د طالبانو اوسنۍ اداره له بندیزونو سره لاس او ګریوان ده او په امریکايي بانکونو کې د افغانستان بانک زیرمې کنګل شوې دي.
په ښځو باندې د طالبانو سخت محدودیتونه او له بشري حقونو څخه پراخه سرغړونې هغه عوامل دي، چې د دې لامل شوي چې نړۍواله ټولنه د دې ډلې رژیم په رسمیت ونه پېژني.
دې مسالې ډېری مرستندویان اړ کړي چې له افغانستان سره مرستې بندې کړي.
خو په افغانستان کې د خوړو د نړۍوال پروګرام چارواکي له نړۍوالې ټولنې وغوښتل چې د اړو کسانو حسابونه له طالبانو جلا کړي.
دوی خبرداری ورکړ چې دا بې وزله ماشومان او میندې دي چې د اوسني حالاتو قیمت پرې کوي.
د خوړو نړۍوال پروګرام وايي؛ د مرستو په ترلاسه کوونکو کې ۲۰ سلنه یې ښځې دي، چې د زرګونو بې سرپرستو کورنیو مشري کوي.
دې ادارې ویلي چې د مارچ تر میاشتې پورې د خپلو مرستندویه پروګرامونو تمویل لپاره 1 ملیارد ډالرو ته اړتیا لري.
