نن د سېپټمبر یوویشته د سولې نړۍواله ورځ ده
خو د هغې سولې هیله چې افغانانو لرله ورته رسېدلي دي؟ یو شمېر افغانان وايي، هغسې چې افغانانو د سولهییز او هوسا ژوند هیله لرله د تېرو پنځه څلویښت کالو په اوږدو کې يې دغه هیله همداسې یوه هیله پاتې شوه.
خو د هغې سولې هیله چې افغانانو لرله ورته رسېدلي دي؟ یو شمېر افغانان وايي، هغسې چې افغانانو د سولهییز او هوسا ژوند هیله لرله د تېرو پنځه څلویښت کالو په اوږدو کې يې دغه هیله همداسې یوه هیله پاتې شوه.
سږنی کال د سولې نړۍواله ورځ د سولې لپاره د عمل تر شعار لاندې لمانځل کېږي.
د ملګرو ملتونو سرمنشي انتوني ګوترېش ویلي، سږ کال د سولې ورځ داسې مهال لمانځل کېږي چې انسانان او د ځمکې کره د سختو ستونزو سره مخامخ ده.
هغه وایي، سږنی کال انسانان د سیاسي، اقتصادي، امتیتي ننګونو او اقلیمي بدلونونو له امله د خپل کور کلي پرېښودو ته اړ شوي دي.
انتوني ګوترېش له دغه حالته د وتو ښه لار تر ۲۰۳۰ کاله د پاییدونکو پراختیایي موخو ته رسېدنه ګڼي، هغه په دې برخه کې د ځوانانو ونډه اړینه بولي.
ښاغلي ګوترېش په دغه ورځ په ټوله نړۍ کې د اوربند اعلان کړی هغه وایي، په دغه ورځ باید په ټوله نړۍ کې ډز بندي وشي، چې د هغه په وینا خلک د سولې په خوند پوه شي.
خو په اسیايي هېوادونو کې یوازي افغانستان دی، چې تل د داسې پېښو شاهد پاتې شوی چې وګړي يې حقیقي سولې ته د رسېدو لپاره په ځلونو قرباني شوي.
د سولې ارمانجنو افغانانو سولې ته د رسېدو په موخه په څه د پاسه ۴۵ کلونو کې د خپل هېواد لومړی درجه کسان له لاسه ورکړي؛ خو د سولې څرک لا هم نه دی لګېدلای.
د نړۍوالو اړیکو او سیاسي چارو شنونکی نظر محمد پاڅون وايي:«داوود خان له خپلې کورنۍ سره ووژل شو، حفیظ الله امین هم په ورته برخلیک اخته شو، نور محمد ترکی ووژل شو او دا تېر دوه کاله مخکې اشرف غني له هېواده ووت؛ خو افغانان هغه هیلو ته ونه رسېدل، چې تمه یې درلوده.»
د ۲۰۲۲ کال په اګسټ میاشت کې وروسته له هغه چې طالبان پر افغانستان واکمن شول، د هېواد یو شمېر وګړو هیله لرله چې نور به په هېواد کې جګړه پای و مومي او طالبان به ممکن د نورو هېوادونو د واکمنانو په څېر زدهکړو، اقتصاد، بیارغوني او ملي پخلاینې ته کار وکړي؛ خو لا هم په هېواد کې مرموزه وژنې، د ښځو په زدهکړو او کار لګېدلي بندیزونه او له هېواده د ځوانانو تېښته دوام لري.
د سیاسي چارو شنونکی امان الله هوتکي وايي:« موږ هر ځل د سولې لوبه تر جګړي وروسته بایللې ده. موږ تمه لرله، چې طالبان به د تېر حکومت د کارکوونکو، پوځیانو او سیاسي چارواکو ته په خپل حکومت کې ځای ورکړي؛ خو هر څه برعکس شول، چې له امله يې په میلیونو کسان له هېواده ووتل.»
خو په ډېر کم شمېر کې طالب پلوه کسان وايي، اوس په هېواد کې د پخوا په شان جګړه نه شته او موږ اړ نه یو، چې د جګړي له امله خپلې مېنې پرېږدو.
بل خوا بیا یو شمېر نور افغانان په دې باور دي، چې طالبانو له افغانانو سره سوله نه ده کړي؛ بلکې له امریکا سره د یوه تړون له مخې واک ته رسېدلي او طالبان د حکومت او ملت جوړولو ظرفیت هم نه لري.
دغه ډله خلک وایي، چې طالبان نه غواړي له روڼ انده افغانانو سره د سولې په چرګۍ کینې او د خبرو له لارې دغه د لسیزو روانه لانجه نوره د تل لپاره ختمه کړي.
