د افغانستان پلازمېنه کابل او ننګرهار کې د جعمې له لمانځه وروسته سلګونو کسانو د فلسطین پر ملاتړ او د اسراییل پرضد لاریونونه وکړل. دغو لاریونوالو پر غزه تړانګه د اسراییل هوايي بریدونه وغندل او د فلسطینیانو په ملاتړ د اسلامي نړۍ د غږ پورته کولو غوښتنه یې وکړه.
د کابل عیدګاه جومات مخې ته نن د جمعه ورځ د میزان ۲۰ مه د لمانځه وروسته یو شمیر کسان د فلسطین د ملاتړ په موخه راټول شوي وو.
دغو لاریونوالو د اسراییل پرضد د فلسطین ملاتړ اعلان کړ او وویل چې په دغه سخت وخت کې باید د نړۍ مسلمانان له فلسطینیانو سره ودریږي.
دغو لاریونوالو چې د طالبانو او فلسطین بیروغونه له ځانونو سره لیږدول، وویل اسلامي نړۍ باید د اسراییل پرضد یو موټی شي.
په ورته وخت کې په ننګرهار کې هم لاریونوالو په غزه تړانګه کې د اسراییل د هوايي بریدونو پر غندلو سربېره وویل اسراییل دې د بې ګناه فلسطینیانو وژل ودروي.
تېره ورځ د پکتیا مرکز ګردیز کې هم ګڼ شمیر کسانو په مظاهره کې د اسراییل پرضد شعارونه ورکول او له اسلامي هیوادونو څخه یې وغوښتل چې په غزه کې د اسراییل د هوایي بریدونو پرضد غږ پورته کړي.
د اسراییل او حماس ترمنځ جګړه اوومې ورځې ته غځېدلې او لا هم روانه ده.
د فلسطین د روغتیا وزارت وايي، چې پر غزه تړانګه د اسراييل په بریدونو کې ۱۲۰۳ تنه فلسطینیان وژل شوي دي.
اسراییل ټایمز هم راپور ورکړی، چې د حماس د بریدونو په پایله کې ۱۳۰۰ اسراییلیان وژل شوي دي.
د رویټرز د راپور له مخې، په غزه کې له دوه مېلیونو زیات خلک اوبه او برېښنا نه لري او د اسراییل لهخوا د دغې سیمې د «بشپړې کلابندۍ» له امله پر خلکو د تېښتې لارې هم تړل شوې دي.
د تېرې یوې اوونۍ له زلزلو او د زلزلو د وروستیو ټکانونو له امله خلک ترهېدلي او په ښار کې چوپه چوپتیا خوره ده.
د دغه ښار یو شمېر خلک نورو سیمو او ولایتونو ته تللي او هغوی چې په هرات کې پاتې هم دي، د شپې لهخوا د کورونو پر ځای په بېدیاوو، د جوماتونو په غولیو، انګړونو او بڼونو کې د مني سړې شپې سبا کوي.
د هرات اوسېدونکی عتیق الله عمري وايي، چې کورنۍ یې د فراه ولایت ته لېږدولې او خپله یوازې د هرات په ښار کې اوسېږي.
هغه زیاته کړه:« زموږ د تجربو له مخې په فراه کې لومړی خو زلزلې نه کېږي او که بیا و هم شي د هرات پرتله یې شدت کم وي.»
ښاغلي عمری وايي:« موږ دلته په هرات کې ستره حویلۍ او بڼ لرو. د شپې لهخوا سره له دې چې هوا سړه شوې؛ خو بیا هم موږ په بڼ کې ویده کېږو او دا وېره راسره ملګرې وي، چې خدای مه کړه زوروره زلزله و نه شي او د خونو چتونه پر موږ راپرې نه وځي.»
خو د هرات ډېر ښاریان چې د ښاغلي عمری په شان د ژوندانه له اسانتیاوو برخمن نه دي، هغوی د شپې لهخوا جوماتونو یا پراخه میدانونو ته پناه وړي.
د هرات جامع جومات هره شپه د زرګونو هراتیانو په مېلمستون بدل شوی، د دې تر څنګ یو شمېر سوداګر او پانګهوال هره شپه په بې ځایه شویو خلکو پخه ډودۍ او خواړه وېشي.
د هرات یو سوداګر چې نه غواړي نوم یې واخیستل شي د ټیلیفون په لیکه افغانستان انټرنشنل ته وویل، هره شپه د شاوخوا شپږ سوو کسانو لپاره د پخې ډوډۍ بندو بست کوي «البته دا زما په وس پوره ده او دا کار خاص د الله د رضا لپاره کوم او که مې وس ورسېږي تر دې ډېر یې هم کوم.»
د دغه هراتي سوداګر په وینا، د هرات په خلکو کې دا دود ډېر لرغونی دی چې په بده ورځ یو بل ته لاس ورکوي او مرسته کولو ته دانګي.
په هرات کې د وروستیو زلزلو له ځپل شویو خلکو سره د نړۍوالو د مرستو ترڅنګ په کور دننه هم خلکو د مرستو راټولولو لړۍ پیل کړې او د افغانستان په ټولو ولایتونو کې د زلزله ځپلو لپاره مرستې راټولیږي، چې په دوی کې د ځوانانو او مدني فعالانو ونډه تر نورو غوښنه ده.
