د نجونو د زدهکړو ملي کمپاین وايي، چې د طالبانو له واکمنېدو وروسته د نجونو لپاره د ښوونځیو د بندېدو له ۸۰۰ زیاتې ورځې تېرې شوې او یو کال کېږي، چې نجونې له پوهنتونونو منعه کړای شوې دي.
د نجونو د زدهکړو ملي کمپاین له خلکو غواړي، چې د دوی سره دې همغږي شي او د ښوونیز کال تر پیلېدا مخکې دې دغه بندیزونه لرې کړل شي.
طالبانو تر دې وړاندې ویلي وو، چې په داسې تګلارې کار کوي چې له مخې یې نجونې وکړای شي په خوندي چاپېریال کې زدهکړې وکړي؛ خو د ښوونځیو له یو کاله زیاته موده وشوه چې تړلي او دا دی د پوهنتونونو د تړل کېدو هم کال پوره شو؛ خو نه د هغو تګلارو څرک ولګېد او نه هم د طالبانو په دریځ کې د بدلون نښې نښانې راڅرګندې شوې.
فاطمه چې د کابل پوهنتون د درېیم کال زدهکړیاله ده افغانستان انټرنشنل ته وايي:« په ټوله کې طالبان د خپل واک خاوندان نه دي. هغوی د نورو په اشاره او سپارښتنه داسې کارونه کوي او همدا اوس باید دوی پوه شي، چې په هېواد کې لوږه زیاته شوې، نړۍوال له افغانستان سره مرستې نه کوي او ان تر دې چې د دوی حکومت هم څوک په رسمیت نه پېژني؛ خو دوی کله یوه پلمه کوي او کله بله پلمه او په دې نه پوهېږي دغه دوه کاله چې د زدهکړیالانو او زدهکوونکو ضایع شول دا به څوک او څنګه جبېره کوي.»
د ښوونې او روزنې یو شمېر کارپوهان وايي، د نجونو پر زدهکړو بندیزونه یوازې دا نه ده چې ورسره د افغانستان ځوان کول له لیک لوسته بې برخې کېږي؛ بلکې له دې سره لوږه، بدمرغي، مهاجرتونه او د وزګارتیا کچه هم زیاتېږي، چې دا په خپله یو ستره ستونزه ده.
د کابل پوهنتون یو پخوانی استاد د نوم نه ښودلو په شرط وايي، هیڅ افغان داسې پرېکړه نه کوي چې د هېواد راتلونکي نسلونه یې له نورو هېوادونو حخه وروسته پاتې شي.
هغه وايي:« زه باور نه لرم، چې دا د طالبانو خپله پرېکړه وي، دغه پرېکړه پر دوی تپل شوې؛ ځکه د نړۍ په شاوخوا پنځوسو اسلامي هېوادنو کې افغانستان یوازینی هېواد دی، چې د نجونو له پاره پر زدهکړو بندیز لګېدلی، ایا موږ له ټولې نړۍ ښه مسلمانان یو او ایا موږ له هغوی په اسلامي علومو او پوهه کې ډېر غښتلي یو.»
په تېرو څه د پاسه دوو کالو کې نړۍوالې ټولنې، اسلامي هېوادونو، په کور د ننه دیني عالمانو، قومی مشرانو او مخورو په وار، وار له طالبانو غوښتي، چې د نجونو له پاره دې پر زدهکړو لګول شوی بندیز لرې کړي؛ خو لا هم طالبانو په ډول، ډول پلمو دغو غوښتنو ته مثبت ځواب نه دی ورکړی.
دا ځل د نجونو د زدهکړو د ملي کمپاین په نامه دغه نوی خوځښت د ټولې اسلامي نړۍ پر ديني بنسټونو غږ کړی، چې خپلې هلې ځلې ګړندۍ کړي او تر نوي ښوونیز کال مخکې د طالبان دې ته اړ کړي چې د نجونو پر زدهکړو محدودیتونه لرې کړي.
