له نشه يي توکو سره د مبارزې په برخه کې د ملګرو ملتونو دفتر د چهارشنبې په ورځ (د مرغومې ۶مه) د یوه راپور په خپرولو سره ویلي، چې افغانستان د نشه يي توکو د کارونې له ستونزې سره مخ دی او له هرو درېیو کورنیو څخه یې یوه یې له نشه یي توکو اغېزمنه ده.
دغه بنسټ وايي، چې د جګړې له امله رامنځته شويو رواني ناروغيو افغانان د نشه يي توکو کارولو ته اړ کړي دي.
په راپور کې راغلي، چې له ۲۰۲۱ کال راهیسې دغې ادارې له ۷۴ زره هغو کسانو سره چې له ګواښ سره مخ وو او یا هم د نشه يي توکو د کارونې اختلالات یې درلودل د مخنیوي او درملنې په برخه کې مرسته کړې ده.
د دغه راپور په یوه برخه کې ویل شوي، چې د نشه يي توکو کارول د ژوند په ډېرو برخو کې د زیانونو په زیاتولو سره د منفي ټولنیزو او روغتیايي پایلو لکه؛ ایډز، نري رنځ او نورو ساري ناروغیو په ګډون د روحي او فزیکي اختلالاتو لامل کېږي.
د دغه راپور له مخې؛ په افغانستان کې د څو لسیزو جګړو او بې ثباتیو د دغه هېواد ډېری خلک د اضطراب، فشار او خپګان په ګډون له یو لړ روحی ستونزو سره مخ کړي، چې د نشه یی توکو د استعمال د پیل او خپرېدو ګواښ یې زیات کړی دی.
دغه بنسټ لیکلي، چې د هغو کورنیو لپاره چې د ماشومانو عمرونه یې له ۸ څخه تر ۱۴ کلونو پورې دي تعلیمي پروګرامونه د کورنیو د مهارتونو د لوړولو، د ماشومانو د هوساینې او د کورنیو د رواني روغتیا په موخه جوړ شوي دي.
د دغه راپور له مخې؛ افغانستان چې تر ۶۰ سلنې ډېر نفوس یې تر ۲۵ کلونو کم عمر لري، په نړۍ کې تر ټولو د چټکې ودې ځوانانو نفوس لري، له همدې امله د نشه يي توکو د کارونې د مخنیوي هڅې پکې ډېرې مهمې دي.
دغه بنسټ وايي، د اچ ای وي، هیپاتیت او جنسي انتقالي ناروغیو د مخنیوي، تشخیص او درملنې په برخه کې یې د افغانستان د ملي ستراتیژیک پلان په جوړولو سره د ملي لارښوونو او ښوونیزو پروګرامونو په برابرولو سره له دغه هېواد سره مرسته کړې ده.
افغانستان په نړۍ کې د نشه يي توکو تر ټولو لوی تولیدونکی هېواد دی او د تولید شویو نشه یي توکو لویه برخه په دغه هېواد کې مصرفېږي؛ خو په ورته وخت کې بیا د روږدو کسانو د درملنې او مخنیوي لپاره کافي اسانتیاوې او تدابیر هم نه لري.
