د پښتون ژغورنې غورځنګ: منظور پښتین له اډیاله زندان څخه نامعلوم ځای ته انتقال شوی دی

د پښتون ژغورنې غورځنګ د پنجشنبې په ورځ د خواله رسنې اېکس په یو پیغام کې ویلي، چې د پاکستان حکومت منظور پښتین له اډیاله زندان څخه یو ناڅرګند ځای ته لېږدولی دی.

د پښتون ژغورنې غورځنګ د پنجشنبې په ورځ د خواله رسنې اېکس په یو پیغام کې ویلي، چې د پاکستان حکومت منظور پښتین له اډیاله زندان څخه یو ناڅرګند ځای ته لېږدولی دی.
په دغه پیغام کې ویل شوي، چې پښتین د راولپڼډۍ کې اډیاله زندان کې د حکومتي چارواکو له خوا نیول شوی او د ټولو قانوني رسمیاتو د بشپړولو سربیره نا څرګند ځای ته انتقال شوی دی.
یاد غورځنګ دغه کړنه د پاکستان د اساسي قانون خلاف کار بللی دی.
په دغه پیغام کې راغلي: “په پاکستان کې ظالمانه استعمار دوام لري.”
پښتین تر دې وړاندې هم د پاکستاني پولیسو له خوا په وار - وار نیول شوی و.
د پښتنو د ژغورنې لپاره راپورته شوي پښتین باندې د پاکستاني چارواکو له خوا بهرنیو هېوادونو سره د تړاو تور لګول شوی و.
د پښتون ژغورنې غورځنک مشر منظور احمد پښتین نېږدې یوه میاشت وړاندې د چمن د پولیسو له لوري هغه مهال ونیول شو، چې نوموړی د چمن له پرلت څخه د بلوچستان ایالت د تربت په سیمه کې د بلوڅانو په پرلت کې د ګډون په موخه یادې سیمې ته روان و.
د منظور پښتین د نیول کېدو په غبرګون کې د پښتون ژغورنې غورځنګ د پاکستان په ګډون په امریکا او اروپایي هیودانو کې لاریونونه تر سره کړل.


د بیکن هاوس نړۍوال پوهنتون یو شمېر بلوڅ زده کوونکو د پنجشنبې په ورځ په بنو کې د پاکستان له لومړي وزیر سره په لیدنه کې له بلوڅانو سره د حکومت چلند د اسراییل او فلسطین له حالاتو سره پرتله کړی، چې بلوچستان یې فلسطین او پاکستان یې اسراییل ښودلی.
د دغه پوهنتون یوه زده کوونکي نجف عباس د بلوڅانو د ورکېدو موضوع یاده کړه او په اړه یې لومړي وزیر ته معلومات ورکړل.
عباس وویل، چې پاکستان له بلوڅانو سره اسراییلي برخورد کوي او دا چاره ورته د زغم وړ نه ده.
د عباس څرګندونو په ځواب کې د پاکستان لومړي وزیر انورالحق کاکړ په ټینګار سره وویل، چې د پاکستان مشروعیت د نړۍ د اکثریت هېوادونو له خوا د یوه دولت په توګه په رسمیت پېژندل کیږي او د نړۍوالو اصولو پر بنسټ د تاوتریخوالي د کنټرول حق د پاکستان، هند او نورو په څېر مشروع دولتونو ته ورکړل شوی دی.
کاکړ د ورکو کسانو د شمېر په اړه د ملګرو ملتونو اټکل شوی شمېر مبالغه وبلله.

کاکړ په بلوچستان کې د بي ال اې، بي ار اې او بي ال اف په څېر وسله والو ډلو ته په اشارې سره وویل، چې دغه ډلې د قوم، رنګ او د خلکو په نښه کولو کې د سیمې امنیت ګډوډ کړی.
د بلوچستان د ازادۍ پوځ په نوم د پاکستان مخالفه وسلواله ډله وايي، چې د دغه هېواد پر ضد یې په ۲۰۲۳ کال کې ۲۴۲ وسلوال بریدونه کړي.
دې ډلې نن ویلي؛ په دغو حملو کې یې نهه ځانګړي عملیات او ۲ هم ځانمرګي بریدونه شامل دي، چې پکې د پاکستان ۱۷۱ سرتېري وژل شوي ۲۵۱ نور ټپي شوي دي.
کاکړ د دولت له کړنو څخه په کلکه دفاع وکړه او ټینګار یې وکړ چې د امنیت تامین او د تاوتریخوالي د خپروه وونکو ډلو مخه نیول د حکومت مهم مسوولیت دی.
بلخوا، د بلوڅو لاریون والو پرلت چې له تېرو څو ورځو راهیسې د اسلام اباد پریس کلب مخې ته روان دی، ښځې، ماشومان او د زاړه عمر لرونکي کسان برخه پکې لري.
د بلوڅانو دغه لاریون د تېر نومبر په میاشت کې هغه مهال پیل شو چې د بلوچستان په تربت کې د پولیسو له لوري د بالاچ بلوڅ په نوم یو ځوان د پولیسو په زندان کې د ځورونې له امله ووژل شو خو پولیسو په هغه تور پورې کړ چې چاودېدونکي توکي یې له ځان سره لرل.

د بلوچستان د ازادۍ پوځ په نوم د پاکستان مخالفه وسلواله ډله وايي، چې د دغه هېواد پر ضد یې په ۲۰۲۳ کال کې ۲۴۲ وسلوال بریدونه کړي. دې ډلې نن ویلي؛ په دغو حملو کې یې نهه ځانګړي عملیات او ۲ هم ځانمرګي بریدونه شامل دي، چې پکې د پاکستان ۱۷۱ سرتېري وژل شوي ۲۵۱ نور ټپي شوي دي.
دا وسلواله ډله وايي؛ په دغو بریدونو کې د پاکستان د امنیتي ادارو ۴۲ هممکاران او جاسوسانو هم وژل شوي دي.
دې ډلې د اګسټ پر ۱۳مه کراچۍ کې پر چینایانو برید ته په اشاره ویلي، چې هغه برید کې یې څلور چینایان او ۱۱ پاکستاني امنیتي پرسونل ووژل.
دا ډله وايي؛ تېر کال یې یوازې ۱۴ وسلوال وژل شوي دي.
په دغه راپور کې ادعا شوې، چې د پاکستان د امنیتي ځواکونو ۹۹ ګاډي او ټپټپي او همدارنګه ۲۳ پوځي مرکزونه او ۴ ډرون الوتکې یې هم په نښه کړې دي.
د پاکستاني طالبانو په څېر بلوڅ بېلتونپالو هم تېر کال پر پاکستاني ځواکونو خپل بریدونه ډېر کړي دي.
تر دې مخکې د پاکستان طالبانو غورځنګ هم ویلي وو، چې په ۲۰۲۳ کال کې یې په پاکستان کې ۸۸۱ بریدونه کړي، چې پکې یې ۲۱۹۳ پاکستاني نظاميانو ته مرګ ژوبله اړولې ده.
دې ډلې په ۲۰۲۲ کال کې ۳۶۷ بریدونه کړي وو او سږني بریدونه یې له دوو برابرو ډېر دي.
د پاکستان پوځ هم تېره اونۍ وویل، په ۲۰۲۳ میلادي کال کې یې په ټول هېواد ۱۸ زره ۷۳۶ پوځي عملیات کړي، چې پکې یې ۵۶۶ وسلوال وژلي دي.
د پاکستان د پوځ د شمېرو له مخې؛ په دغه موده کې د ۲۶۰ افسرانو او سرتېرو په ګډون تر زرو ډېرو کسانو په ترهګریزو بریدونو کې خپل ژوند له لاسه ورکړی دی.
د پاکستان ډان ورځپاڼې هم په یوه راپور کې لیکلي، چې په ۲۰۲۳ کال کې د تېرو شپږو کلونو پرتله په دغه هېواد کې «ترهګریز» بریدونه ډېر شوي دي.
دغې رسنۍ راپور ورکړی، چې ۲۰۲۳ کال په پاکستان کې خونړیو بریدونو ۱۵۲۴ کسان ووژل او ۱۴۶۳ نور یې ټپیان کړل.

د پاکستان د سرپرست بهرنیو چارو وزیر په مشرۍ نن په اسلام اباد کې د دغه هېواد بهرنۍ پالیسۍ ته د کتنې درې ورځنۍ غونډه پیل شوه. جلیل عباس جیلاني پرانیستونکې وینا کې د سیمې او نړۍ د اوسنیو حالاتو په هکله د بحث لپاره د دې غونډې جوړېدل مهم وبلل.
دې ناستې ته له مختلفو هېوادونو د پاکستان سفیران او ډيپلوماټان بلل یشوي او د افغانستان، کشمیر او غزې د مسلو په ګډون د بهرنۍ تګلارې د ننګونو په اړه بحث کوي.
دا غونډه په داسې مهال ده چې د طالبانو او پاکستان ترمنځ اړیکي ترینګلي ښکاري. طالبان پاکستان په افغانستان کې د داعش او اسلام اباد طالبان د تحریک طالبان پاکستان پر ملاتړ تورنوي.
د دې خپلمنځي اړیکو د رغولو لپاره طالبانو د پاکستان سیاستوال ملا فضل رحمان کابل ته بللی دی او په مقابل کې د دې ډلې د کندهار والي ملا شیرین هم له یوه طالب پلاوي سره پرون اسلام اباد ته رسېدلی دی.
دا له ۲۰۱۹م کال راهیسې لومړی ځل دی چې د پاکستان د بهرنۍ تګلارې د مهمو استازو په حضور کې د دغه هېواد د ډیپلوماتیکو ننګونو په اړه غونډه کېږي.
خو دا ناسته د پاکستان د سرپرست حکومت له خوا جوړېږي او شنونکي په دې باور دي چې ډېر اهمیت به ونه لري.

د ایران کورنیو چارو وزیر وايي، له افغانستان او پاکستان سره خپله ګډه پوله په دېوال جوړولو سره بندوي. احمد وحیدي وايي، د پولې بندول به وخت ونیسي، خو اول به هغه ځایونه بند کړي چې بد کارول کېږي.
په ورته مهال زیاتوي چې له پاکستان او افغانستان سره د پولې بندولو ته لوی پلان جوړ شوی، چې مختلف اړخونه لري.
د هغه په خبره، د پولې بندولو لپاره یوازې دېوال نه جوړېږي، بلکې د لوی درستیز او وسلوالو ځواکونو په مدیریت به نورې چارې هم تر سره شي.
د ايران د وسله وال پوځ د جغرافيايي سازمان مشر نږدې دوه اونۍ مخکې وويل، چې د يوه پراخ پلان پر بنسټ غواړي د فزيکي خنډونو په لګولو سره د افغانستان له پولو سره تګ راتګ محدود کړي.
خو اوسنۍ څرګندونې په کرمان کې د سپاه پاسداران د قدس څانګې د وژل شوي مشر قاسم سلیماني څلورم تلین کې تر پرونیو چاودنو تر درې سوو کسانو ته مرګ ژوبله واړوله.
کومې ډلې د دې برید مسوولیت نه دی منلی، خو ایران یې اسراییل ته ګوته نیسي.

پاکستان ته د ملا شیرین په مشرۍ د یوه لوړپوړي چارواکي سفر او د دواړو هېوادونو ترمنځ د شته ستونزو د هوارۍ په موخه خبرو اترو سره هممهاله، د پاکستان په بېلابېلو لویو ښارونو کې د افغانانو ځورول بیا ډېر شوي.
له تېرو دوو ورځو راهیسې په پېښور او اسلام اباد کې پولیس په بېلابېلو پلمو افغانان دروي او د پاسپورټ او ویزو غوښتنه ترې کوي.
تېره ورځ د اسلام اباد بي ۱۷ ښارګوټي کې یو ځل بیا پولیس کور په کور ګرځېدل او له افغانانو یې اسناد غوښتل.
په بي ۱۷ ښارګوټي کې مېشت افغانان وایي، پولیس هغه افغانان چې د ویزو وخت یې ختم شوی و، له ځانه سره یوړل.
له بلې خوا په پېښور کې تېره ورځ په سړکونو ګڼ شمېر پولیس راوتلي وو او په هر تمځای کې یې نارینه درول او له هغو یې د اسنادو پوښتنه کوله.
ورته مهال پاکستاني چارواکي وایي، چې د بې اسناده افغانانو د اېستلو لړۍ لا هم په منظمه توګه روانه ده؛ خو ځینې افغانان بیا وایي، چې د صوبې چارواکو دوی ته درې میاشتې وخت ورکړی چې دلته پاتې کېدای شي، اوسمهال یوه میاشت تېره شوې او دوه نورې میاشتې یې لا پاتې دي.
خو د دوی په وینا کېدای شي، چې د دوو میاشتو په ترڅ کې دوی له دغه هېواده و اېستل شي ځکه دوی وايي چې تراوسه ورسره نه دي مخامخ شوي او تر اوسه له پولیسو په پټه ګرځي.
له بل پلوه اوچا هم نن یو راپور خپور کړی او ویلي یې دي، چې په پاکستان کې د مېشتو ۱.۳ مېلیونه بې اسناده افغانانو وضعیت لا کړکېچن شوی.
په پاکستان کې د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ استازې فیلیپا کېنډل وویل:« افغانستان ته د ډلهییزو کډوالو راتګ روان بشري ناورین ته وده ورکوي؛ ځکه چې د ژمي سړو سره دغه ناورین پیلیږي.»
ورته مهال په اسلام اباد کې د طالبانو سفارت ویلي، چې د افغانستان او پاکستان تر منځ د همغږۍ د ګډې کمېټې شپږمه ناسته ترسره شوه.
دغه سفارت په اېکس پاڼه لیکلي، چې د دفاع وزارت او د طالبانو د استخباراتو د ستراتیژېکې برخې مشر د کندهار د سرپرست والي ملا شیرین سره یو ځای په دغه غونډه کې برخه واخیسته.
د طالبانو د سفارت په اېکس پاڼه کې دا هم راغلي، چې په دغې ناسته کې د ډیورند د کرښې په دواړو غاړو کې د شته ستونزو په هوارولو او د کرښې دواړو غاړو ته د پرتو خلکو لپاره د اسانتیاوو په برابرولو هم خبرې اترې وشوې.