په لغمان کې د طالبانو امنیه قومانداني وايي، د چهارشنبې په ورځ (د مرغومې ۲۸مه) د دې ولایت علیشنګ ولسوالۍ په نورام کلي کې د والیبال لوبې پر مهال شخړه رامنځته شوې، چې له امله یې د لوبې ۴ ننداره چیان د ډزو له امله وژل شوي دي.
د امنیه قوماندانۍ له لوري خپره شوې خبرپاڼه کې ویل شوي، هغه کس چې د شخړې پر مهال یې پر نندارچیانو ډزې کړي او ۴ کسان یې وژلي، نیول شوی دی.
یو شمېر رسنیو خبر ورکړی، چې په دې پېښه کې ۵ تنه نور ټپیان شوي هم دي، خو د طالبانو امنیه قومانداني بیا د ټپیانو په اړه څه نه دي ویلي.
د ایران د ګرځندوی وزیر عزت الله ضرغامي په تهران کې د «هرات د شپې» په مناسبت جوړو شویو مراسمو ته په یوه پیغام کې وویل؛ دغه ښار د ایران د تمدن یوه غوره بېلګه ده او افغانستان او ایران باید په مختلفو برخو کې د تعامل او همکارۍ بېلګه وي.
په دغو مراسمو کې په تهران کې «له چنګېزه تر تېموره د هرات تاریخ» د کتاب مخکتنه وشوه.
د جماران خبری اژانس د خبر له مخې؛ د ایران د سولې د مطالعاتو د علمي ټولنې او د دغه هېواد د معاصر تاریخ موزیم د سې شنبې په ورځ ( د مرغومی ۲۶) د «له چنګېزه تر تېموره د هرات تاریخ» » د کتاب د مخکتنې په مناسبت د یو تاریخي کلتوري پروګرام کوربه و.
د ګرځندوی وزیر د یو پیغام په استولو سره وویل: « د ایران او زموږ د ګران افغانستان (هرات جان) د ویاړمنو خو ځپلو ښارونو د یادولو لپاره یو ښه فرصت دی، چې په دې اړه بحث وکړو، چې ایران ښار څه شی دی او له شک پرته دغه بحث بېلابېل نظرونه لری.»
هغه زیاته کړه، افراطیت، ګواښونه، نا انډوله پراختیا او فرصتونه د ایران او افغانستان او د سیمې د ګاونډیو هېوادونو ترمنځ مشترکات دي، چې دا هېوادونه یوازې د همکارانو په خواخوږۍ او کار سره پر دې هر څه بريالي کېدی شي.
د ایران د ګرځندوی وزیر وویل: « سره له دې، چې په نړۍ کې د تمن تر ټولو ځواکمنه امپراتوري له دې سېمې څخه رامنځته شوې؛ خو هرات د تمدن يوه غوره بېلګه ده، چې د خپل جغرافيايي چوکاټ په پرتله ډېر ارزښت لري.»
د ګرځندوی د وزیر په پیغام کې راغلي، چې افغانستان او ایران د بډایه ايراني تمدن او کولتوري خراسان د وارثانو په توګه باید په بېلابېلو او ستراتیژیکو برخو کې له یو بل سره تعامل او اړیکې ولري.
هغه وويل: «لکه څنګه چې تبریز او هرات وکولی شول، چې د نړۍ تر ټولو عالي هنري مکتب جوړ کړي، له شک پرته هرات، کندهار، کابل، سمرقند، دوشنبه، مشهد، اصفهان، استانبول، بغداد، لاهور او ډهلي کولی شي د مشرتابه په ګډو برخو کې د متقابل عمل، تبادلې او همکارۍ پر اساس د نوي وياړ رامنځته کولو هڅه وکړي.»
د شېوان ماهندر راجاه له خوا ليکل شوی «له چنګېزه تر تيموره د هرات تاریخ» د کتاب فارسي نسخه، چې د علي محمودي سرچقايي له خوا ژباړل شوې، د افغانستان او ایران د يو شمېر استادانو، محصلينو او روڼ اندو په خضور کې مخکتنې ته وړاندې شو.
د افغانستان د کرېکټ ملي لوبډلې له هند سره د درېیو شل اوریزو سیالیو لوبلړۍ دوه لوبې بایللې وې او د لوبلړۍ درېیمه سیالۍ یې نن چهارشنبه د (مرغومي ۲۷مه) هند ته وبایلله.
لوبه د هند په توپ وهې پیل شوه او د هند د کرېکټ ملي لوبډلې په ټاکلو شلو اورونو کې د څلورو لوبغاړو په سوځېدو سره ۲۱۲ منډې وکړې.
افغان لوبډلې په ټاکلو ۲۰ اورونو کې د شپږو لوبغاړو په سوځېدو سره وکولی شول چې ۲۱۲ منډې جوړې کړي او لوبه د سوپر اور پړاو ته داخله شي.
هند د سوپر اور څخه په استفادې وتوانېده چې دا لوبه هم په خپلې ګټې تمامه کړي.
د شل اوریزو لوبو نړۍوال جام وړاندې دا لوبلړۍ د دواړو هېوادونو لپاره خورا ګټوره بلل کیږي؛ ځکه دا ډول لوبلړیو ته په کتو د نړۍوال جام لپاره لوبډله ټاکل کیږي.
له هندوستان سره د افغان ملي لوبډلې د درې شل اوریزو لوبو لوبلړۍ داسې مهال تر سره شوه، چې د ۲۰۲۴ کال د شل اوریزو لوبو نړۍوال جام لوبې د ویسټ انډیز او امریکا په کوربه توب د جون میاشتې په لومړۍ نېټه ترسره کیږي.
د طالبانو د شهیدانو او معلولینو چارو معين په لغمان کې د دې ډلې د ۳۱ ځانمرګو د کورنيو له غړو سره نغده مرسته کړې. عبدالحکيم حقاني له باختر خبري اژانس سره په ويډيويې مرکه کې ويلي، چې د دې ۳۱ ځانمرګو هرې کورنۍ ته يې ۱۵ زره افغانۍ ورکړي دي.
نوموړی وايي، دغه مرسته یې د خپل مشر هبت الله اخوندزاده په امر کړې او نورو ولایتونو ته به یې هم وغځوي.
د طالبانو دغه چارواکی وايي، چې له دې کورنيو سره به د خوراکي، غيري خوراکې او نغدو پيسو مرسته دوام ولري او په نورو ولایتونو کې به هم ورته مرستې وشي.
په تېرو شلو کلنو کې طالبانو په افغانستان کې د واک ترلاسه کولو او د جګړې د ميدان د ګرم ساتلو لپاره له ځانمرګي بريدونه څخه ګټه اخيسته چې ډېره مرګ ژوبله به پکې ملکي وګړو ته اوښتله.
د پاکستان ډان ورځپاڼې د خبر له مخي طالب چارواکو ګواښ کړی، چې که پاکستان پر افغان موټر چلوونکو بندیزونه لرې نه کړي، د تورخم او خرلڅي لارې به د تل لپاره وتړي. دا مهال د تورخم دروازه د پاکستان له خوا د نویو شرایطو له امله تړل شوې ده.
ډاڼ ورځپاڼې د خپلو سرچينو له قوله ليکلي، چې طالب چارواکو د دوشنبې په ماښام په يوه ليدنه کې پاکستاني چارواکو ته ويلي، چې د حل لارو د نشتون په صورت کې به د تورخم او خرلڅي لارې د تل لپاره وتړل شي.
د ډان ورځپاڼې د راپور له مخي طالب چارواکو په واضح ډول پاکستاني امنيتي چارواکو ته ويلي، چې نوي بنديزونه دوی ته د منلو نه دي ځکه دوی ته د وېزې د پاليسۍ د پلي کېدو په اړه مخکې کومه رسمي خبرتيا نه ده ورکړل شوې.
طالب چارواکو له پاکستانه غوښتي، چې په پاکستان کې بند پاته افغان موټر چلوونکو ته اجازه ورکړي، چې افغانستان ته ستانه شي.
دغې ډلې ويلي که دا کار ونه شي نو دوی به د تورخم لار د تل لپاره وتړي.
د تورخم دروازه له دې لوري د پنځو ورځو راهیسې تړلې ده او د پولې دواړو غاړو ته بار وړونکي موټر د لارې د خلاصیدو په انتظار دي.
په پاکستان کې د ناامنیو له زیاتېدو سره، دغه هېواد اعلان وکړ، چې افغانان او افغان موټر چلوونکي باید هېواد ته د ننوتو لپاره پاسپورټونه او ویزې ترلاسه کړي.
د چمن پرلت غړي وايي، که تر راتلونکو دریو ورځو د سپین بولدک ـ چمن دروازه خلاصه نه شي په چمن کې د ګمرک، ملي لوژستیک شرکت او د چمن پوځي کلا مخ ته پرلتونه وهي. خو دوی وايي چې ځايي امنیتي عسکر ورته ګواښونه کوي چې پرلت نور پای ته ورسوي.
د سپین بولدک ـ چمن دروازه چې له څه د پاسه دریو میاشتو راهیسې د پاسپورټ د جبري کېدو له امله تړلې او په غبرګون کې یې پرلت وهل شوی اوس تازه هڅې کیږي چې یاد پرلت د پاکستان د ځايي چارواکو له لوري ړنګ شي.
د چمن پرلت ویاند صادق خان اڅګزی وايي، امنیتي عسکر هڅه کوي چې د پرلتوالو خیمې ټولې کړي.«پر موږ باندې د جاسوسو ادارو سل کسه سرتیري راټول شوي او وايي خیمې مو ټولې کړئ.»
همدارنګه پرلتوال وايي، که تر راتلونکو دریو ورځو دروازه خلاصه نه شي موږ به پرلت پراخ کړو او د چمن ښار د مهمو دولتي ادارو مخ ته به هم پرلت ووهو.
د چمن د لغړي اتحاد مشر غوث الله وايي: «موږ د پاکستان حکومت ته وایو که د روانې میاشتې تر شلمې نیټې زموږ مسله حل نه شوه، موږ د دوستۍ دروازې شاوخوا، د چمن ګمرک او د پوځي کلا مخ ته پرلت وهو او خیمې دروو.»
د چمن پرلت د پاکستان په کچه یو له غټو پرلتونو څخه دی چې څه د پاسه دریو میاشتو راهیسې دوام لري.
د تېرو دریو میاشتو په موده کې د پاکستان حکومت او پرلتوالو ترمنځ څو ځله خبرې اترې هم شوې، خو د پاکستان حکومت په پاسپورټ د تګ راتګ پر پرېکړه او پرلتوال بیا د پاکستان د یادې پرېکړي په مخالفت پر خپلو دریځونو ولاړ دي.