افغانستان انټرنشل – پښتو ته د رسېدلي مکتوب له مخې ملا هبت الله اخونزاده تېره دوشنبه د کندهار ولایت مقام په حرم سرای کې له سوداګرو، جیدو عالمانو، د سوداګرۍ او پانګونې خونې او کانونو ریاست له مسوولینو سره د اختر مبارکۍ په ليدنه کې دا خبرې کړې دي.
هغه د عالمانو او سوداګرو د رول په ستایلو سره ویلي چې خپلمنځي اختلاف ته باید لار برابره نه شي او د دوی «فرمانونه عملي او اطاعت» یې وشي.
ښاغلي اخوندزاده د تېر اختر پیغام کې هم د خپلمنځي ستونزو پر نه پیدا کېدو ټینګار کړی و او هم یې ویلي و، چې «خپل اقتصاد او هېواد» پخپله جوړ کړئ.
خو په دې ناسته کې طالب مشر د کانو سپړلو ته په اشاره افغانانو ته په خطاب کې وايي: «ټولو هیوادوالو ته ډاډ ورکوم او مه وارخطا کېږئ؛ مشکل ختمېږي موږ په اوسني اقتصادي وضعیت کښي په هیواد کښي زیات معادنونه او زخایر لرو، د هغوی د استخراج له پاره کار رشوع دئ. افغانستان به د یوه زورېديل حالت څخه راوزي او په یوه پرمختليل اقتصادي هیواد به بدل سي.»
د طالبانو واکمنېدو سره چې د افغانستان بانکي سیستم له نړۍ سره اړیکي نه لري او افغان زېرمې هم کنګل شوې، طالبانو د خپلو اړتیاوو پوره کولو لپاره د کانونو اېستلو ته مخه کړې ده.
د طالبانو د کانونو او پټروليم وزارت نږدې دوه اونۍ مخکې وویل، د افغانستان په بېلا-بېلو سېمو کې د ۲۰۰ کوچنيو او ۱۵ لويو کانونو د استخراج چارې روانې دي.
خو طالبان د دې کانونو د قراردادونو په هکله مالومات او له هغو ترلاسه شوي عاید د مصرف لارې له چا سره نه شریکوي.
همدا وجه ده چې د دې کانونو د استخراج په هکله افغانان اندېښنې لري او په دې باور دي چې د کانونو اړوند سیمو کې هم خلکو ته کوم لومړني خدمتونه نشته.
له نږدې دوو کلونو راهیسې چې د کانونو سپړل روان دي بیا هم د ادوند سیمو د خلکو په اقتصاد کې کوم مثبت بدلون نه دی راغلی او په افغانستان کې د بې کارۍ او بې وزلۍ کچه نوره هم زیاتېږي.
د جورج ډبلیو بوش انستیتوت هم د روانې اپرېل میاشتې په دویمه یوه څېړنه کې وویل، چې د طالبانو مشران او غړي په داسې حال د افغانستان له طبیعي زېرمو خپل خوند اخلي چې ۹۰ سلنه افغانان بې وزله او خوارځواکي دي او څلور میلیونه ښځې او ماشومان له سختې لوږې سره مخ دي.
پانګونې ته د سوداګرو هڅول
خو ملا هبت الله اخوند چې باور لري د کانونو سپړلو سره به افغانستان پر اقتصادي هېواد بدل کړي وروستۍ ناسته کې پر سوداګر او پانګوالو غږ کړی چې پر طبيعي زېرمو سربېره صنعت او کرنه کې پانګونه وکړي.
خو په افغانستان کې سوداګر او پانګوال د طالبانو پر ادارو د کار د ځنډېدو او د خندونو جوړولو تورونه لګوي.
دوی وخت نا وخت په کابل کې د ملا برادر په شمول له ځینې چارواکو او ان کندهار کې له ملا هبت الله سره لیدلي.
په دې غونډه کې هم سوداګرو د مالياتو د مراحلو د پروسې اسانه کول، د صنعت په برخه کې د ځمکو لپاره د سندونو ورکول، بهرنيو سوداګرو ته د ويزو د ستونزو حلول، پر لویو لارو د ترانسپورټې شرکتونو کنټرول او يو شمېر نورې غوښتنې کړې دی.
د طالبانو مشر هم دوی ته د ستونزو د حل ډاډ ور کړی دی.
د طالبانو مشر په دغو خبرو کې دا هم ویلي چې د دوی حکومت یوازې د دې ډلې نه دی، بلکې د ټولو افغانانو دی او هر کار وړ کس پکې کار کولی شي.
خو پر طالبانو نیوکې دا دي چې په بیا واکمنېدو سره یې ډېر متخصص کسان له دندو لرې کړل، پر ځای یې ملایان وګومارل او دا لړۍ لا هم روانه ده.
د نجونو پر زدکړو او د ښځو پر کار بندیز او د متخصصو کسانو له دندو لرې کول هغه څه دي چې د طالپانو په واکمنېدو سره یې بهر ته د افغانانو کډوالي ور سره زیاته شوې ده.