د غزې کړکېچ؛ په تېرو ۲۴ ساعتونو کې د اسراییل په بریدونو کې ۱۶۵ کسانو ته مرګ ژوبله اوښتې

د غزې د روغتیا وزارت چارواکي وايي، په تېرو ۲۴ ساعتونو کې د اسراییل په بریدونو کې ۷۹ فلسطینیان وژل شوي او ۸۶ نور ټپیان شوي دي.

د غزې د روغتیا وزارت چارواکي وايي، په تېرو ۲۴ ساعتونو کې د اسراییل په بریدونو کې ۷۹ فلسطینیان وژل شوي او ۸۶ نور ټپیان شوي دي.
الجزیرې خبري شبکې راپور ورکړی، چې اسراییلي پوځ د غزې په شمال کې پر اشغال شوې سیمه یو ځل بیا بریدونه پیل کړي او خلکو ته یې د وتلو لارښوونه کړې ده.
اسراییل څو اونۍ وړاندې د غزې له شمال څخه خپل ځواکونه وایستل او ویې ویل، چې حماس هلته کنټرول له لاسه ورکړی دی.
خبر زیاتوي، چې د دوشنبې په شپه اسراییلي پوځ د غزې په شمالي او په ځانګړې توګه بیت لاهیا باندې بریدونه بیا پیل کړل.
په غزه کې له تېرو ۲۰۰ ورځو راهسې د اسراییل د بریدونو په پایله کې تر اوسه ۳۴ زره ۱۸۳ کسان وژل شوي او ۷۷ زره ۱۴۳ کسان ژوبل شوي دي.
په غزه کې د اسراییل د جګړې تر ټولو زیات قربانیان ښځې او ماشومان دي، تر اوسه له ۱۴۵۰۰ څخه زیات ماشومان او ۹۵۰۰ ښځې وژل شوې دي.


پاکستان ته د ایران د ولسمشر د سفر په وروستۍ ورځ د دواړو هېوادونو مشرانو ویلي، چې په افغانستان کې «ترهګرې ډلې د سیمې او نړۍ امنیت ګواښي.» په ګډه اعلامیه کې د پاکستان د لومړي وزیر شهباز شریف او د ایران د ولسمشر ابراهیم رییسي له قوله، په افغانستان کې د سولې او ټیکاو ملاتړ شوی.
د پاکستان بهرنیو چارو وزارت په اېکس کې د اسلام اباد او تهران ګډه اعلامیه کې دواړو لورو «د داسې خپلواک او پرمختللي افغانستان» د پرمختګ ژمنه تکرار کړې چې له «ترهګرۍ او نشه يي توکو به پاک وي.»
شهباز شریف او ابراهیم رییسي په دغه اعلامیه کې په افغانستان کې د سولې او ټیکاو د پیاوړتیا لپاره په «بنسټیزو پرېکړو» کې د ټولو افغان اړخونو د رول زیاتېدو غوښتنه کړې ده.
پاکستان او ایران په سیمه کې د «ترهګرۍ» پرضد د ګډو هڅو او د سولې او ټیکاو لپاره د نړیوالو هڅو پر همغږي کولو هم ټینګار کړی دی.
پاکستان او ایران په افغانستان کې د وسلوالو پر شتون په داسې حال ګډه اندېښنه ښيي چې تهران او اسلام اباد یو بل د خپلو مخالفو وسلوالو پر ساتلو تورنوي.
ایران په پاکستان کې وسلوال په تېره جندالله ډله د دغه هېواد امنیت ته ګواښ بولي چې په دې وروستیو کې یې په سیستان بلوچستان کې پر امنیتي ځواکونو بریدونه هم ډېر شوي دي.
ایران د روان کال لومړیو کې د پاکستان پر بلوچستان توغندیز برید وکړ او ویې ویل، د جندالله دوه مرکزونه یې ویجاړ کړي دي.
په مقابل کې پاکستان هم د ایران پر سیستان بلوچستان په توغندیز برید سره د خپلو مخالفو وسلوالو د په نښه کولو ادعا وکړه.
له دې ځوابي برید وروسته تهران او اسلام اباد د خبرو له لارې د خپلمنځي ستونزو پر اواري سلا شول.
پاکستان ته د ایران د ولسمشر دا سفر په تېرو میاشتو کې د پیکه شویو اړیکو د پیوندولو په مانا بلل کېږي.
په دغه اعلامیه کې ایران او پاکستان د ملګرو ملتونو له امنیت شورا غواړي چې د ګاونډیو هېوادونو او بهرنیو ډیپلوماټیکو اسانتیاوو د بې قانونه په نښه کولو له امله د اسراییل پرضد ګامونه پورته کړي.
دغو دواړو هېوادونو په ګډه اعلامیه کې اسراییل «د نارامې سیمې د روان تاوتریخوالي په لا زیاتولو» تورن کړی دی.
«امنیت شورا دې په سیمه کې د اسراییل د جنجال جوړولو او د ګاونډیانو پرضد د بې قانونو اقداماتو مخه ونیسي.»
د اسلام اباد او تهران دا ګډه اعلامیه پاکستان ته د ایران د ولسمشر د درې ورځني سفر په وروستۍ ورځ ده.
ابراهیم رییسي چې نن له اسلام اباد د سریلانکا په لور خوځېده، بیا یې وویل، چې له پاکستان سره خپلمنځي سوداګرۍ تر لس میلیارد ډالروړرسوي.
پاکستان ته د ابراهیم رییسي سفر د ایران او اسراییل ترمنځ له توغندیزو بریدونو وروسته دی.
په سوریه کې د ایران پر کونسلګرۍ د اسراییل په برید کې د سپاه پاسدران د اوو غړو د وژل کېدو په غبرګون کې ایران د اپرېل پر ۱۳ پر اسراییل د ډرون او کروز توغندیو برید وکړ.
تل ابیب د تهران د دې برید په غبرګون کې د اپرېل پر ۱۹ په اصفهان کې د ایران پوځي اډه په نښه کړه.
د ملګرو ملتونو د امنیت شورا په ګډون مختلفو هېوادونو له دواړو لورو د زغم غوښتنه کړې ده.

د ایران ولسمشر ابراهیم رییسي د سه شنبې په ورځ ګواښ وکړ چې د ایران پر خاوره د اسراییل برید کولای شي په بنسټیز ډول معادله بدله کړي او دا ځل د اسراییل د تباهۍ لامل شي. ښاغلي رییسي دغه څرګندونې پاکستان ته د خپل درې ورځني سفر پر مهال په لاهور کې کړې.
د تېرې جمعې په ورځ د اصفهان په ښار کې د چاودنو غږونه واورېدل شول، چې امریکايي سرچینوپر ایران د اسراییل برید وباله، خو تهران دا پېښه رد کړه او ویې ویل چې د غچ اخیستو کوم پلان نه لري.
د اپریل په لومړۍ نېټه په دمشق کې د خپل سفارت په انګړ کې د اسراییل د خونړي برید په غچ کې، ایران شاوخوا دوه اونۍ وړاندې پر اسراییل د توغندیو او ډرون برید پیل کړ چې نږدې ټول یې د اسراییلي چارواکو په وینا شنډ کړل.
په غزه کې د اسراییل پراخ پوځي عملیات د دې لامل شوي چې له لبنان څخه نیولې تر سوریې، عراق او یمن پورې د ایران نیابتي ډلې له فلسطینیانو خپل ملاتړ اعلان کړي.
رییسي د سه شنبې په ورځ پاکستان ته د درې ورځني سفر په لړ کې په لاهور کې د خپلې وینا پر مهال وویل، «ایران به په ویاړ او سرلوړۍ د فلسطین له مقاومت څخه ملاتړ ته دوام ورکړي.»
پاکستان ته د ښاغلي رییسي سفر د دوشنبې په ورځ پیل شو. هغه ژمنه وکړه چې د دواړو ګاونډیو هېوادونو ترمنځ به د سوداګرۍ کچه په کال کې ۱۰ میلیارده ډالرو ته لوړه کړي.
دغه دواړه هېوادونه په داسې حال کې د سوداګریزو راکړو ورکړو د زیاتولو په لټه کې دي چې سږ کال یې په نورو هېوادونو کې بې ساري پوځي بریدونه پیل کړي دي.

د طالبانو د رییس الوزرا سیاسي مولوي عبدالکبير د ماليزيا د لومړي وزير له استازې سره په کتنه کې ويلي، چې په افغانستان کې امنيت تامين شوى او د نړۍ هېوادونه د افغانستان په اړه اندېښمن نه دي.
د شاه زلینا په مشرۍ د مالیزیا هېواد لوړ پوړي پلاوي د سې شنبې په ورځ له دغه طالب چارواکي سره وکتل.
د طالبانو له خوا په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي، چې د شاه زلینا په مشرۍ د مالیزیا یوه پلاوي او د دغه هېواد د دفاع، کورنیو چارو او بهرنیو چارو وزارتونو له یو شمېر چارواکو سره یو ځای کابل ته سفر کړی دی.
د طالبانو په خبرپاڼه کې راغلي، چې د مالیزیا پلاوي له طالبانو سره په بېلابېلو برخو کې همکارۍ ته چمتووالی ښودلی دی.
په دې کتنه کې عبدالکبیر ټینګار وکړ، چې په افغانستان کې بشپړ امنیت شته او د مالیزیا له پانګوالو یې وغوښتل، چې په افغانستان کې پانګونه وکړي.
هغه وويل: "د سيمې په ګډون نړۍ د افغانستان په اړه اندېښمنه نه ده."
دغه طالب چارواکی په داسې حال کې د افغانستان لپاره د نړۍ د اندېښنو د کمېدو خبره کوي، چې د افغانستان ګاونډیو هېوادونو پاکستان او تاجکستان په وار - وار د افغانستان له خاورې څخه د ترهګرو د فعالیتونو د پراخېدو په اړه اندېښنه ښودلې ده.
پاکستان تل تور لګوي، چې د افغانستان طالبان تحریک طالبان پاکستان ته پناه ورکوي او په افغانستان کې یې څو ځله هوايي بریدونه کړي دي.

اسلامي حزب اعلان کړی، چې د افغانستان په چارو کې د ایران د ولسمشر ځانګړي استازي حسن کاظمي قمي د اسلامي حزب له مشر ګلبدین حکمتیار سره کتلي دي. دغه ګوند زیاته کړه، چې په دې کتنه کې دواړو لوریو د افغانستان او سیمې پر حالاتو خبرې وکړې.
د اسلامي حزب رسمي رسنۍ شهادت د سې شنبې په ورځ (د ثور ۴مه) د دغې غونډې انځورونه خپاره کړي او لیکلي یې دي، چې د دغه ګوند مشر د ایران له سفیر او مرستیال سره لیدلي دي.
د دې غونډې نور جزییات نه دي خپاره شوي.
د روان کال په لومړیو کې د اسلامي حزب د رسنیو دفتر د حسن کاظمي قومي او ګلبدین حکمتیار ترمنځ د لیدنې خبر ورکړی و.
د ایران د دولت ډېپلوماتانو په داسې حال کې په کابل کې د حزب اسلامي له مشر سره کتلي، چې د دغه ګوند او طالبانو ترمنځ اړيکې په ښکاره ترينګلې شوې دي.
په دې وروستیو کې ښاغلي حکمتیار په عامه توګه پر طالبانو نیوکې وکړې او طالبانو نوموړی له دولتي کوره و ایسته، همداراز یې د هغه د ګوند فعالیتونه یې بند کړل او د «بریا» ټلویزیون خپرونې یې چې په ګوند پورې تړلې وې بندې کړې.

د طالبانو تر کنټرول لاندې د بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې د افغانستان لپاره د روسيې ځانګړي استازي د طالبانو د بهرنيو چارو له وزير سره په لیدنه کې ويلي، چې د دوحې په راتلونکې ناسته کې باید ملګري ملتونه د طالبانو توافق ولري.
ښاغلي ضمير کابلوف زياتوي، چې «د طالبانو له هوکړې پرته دا لړۍ کومه پايله نه شي لرلی.»
د طالبانو بهرنيو چارو وزارت نن سې شنبه په يوې اعلاميه کې د افغانستان لپاره د روسيې د ځانګړي استازي ضمير کابلوف او د طالبانو د بهرنيو چارو وزير اميرخان متقي د ليدنې خبر ورکړی.
په اعلاميه کې راغلي، چې په ناسته کې دواړو لوريو د افغانستان او روسيې ترمنځ پر دوو اړخيزو سياسي او اقتصادي مسايلو، په دوحه کې د ملګرو ملتونو په نوښت د افغانستان لپاره د ځانګړو استازو په ګډون د راتلونکې ناستې او پر سيمه ييزو مسایلو خبرې کړې دي.
اعلاميه زياتوي، چې متقي په ناسته کې د روسيې او افغانستان ترمنځ د سیاسي اړيکو او سوداګرۍ پر لا پياوړتيا ټينګار کړی.
ښاغلي متقي په دوحه کې د افغانستان د مسايلو اړوند د ملګرو ملتونو په نوښت جوړېدونکې ناستې ته په اشارې ويلي: « طالبان له ملګرو ملتونو سره په خبرو بوخت دی، په دوحه کې د راتلونکې ناستې د اجنډا او ترکیب په اړه له کافي وضاحت وروسته به خپل دریځ څرګند کړي.»
د روسیې د ولسمشر ځانګړي استازي د دوحې په ناسته کې د طالبانو هوکړه اخيستل لازمي بللې او زياتوي: « هر ډول ناسته چې د افغانستان په اړه جوړېږي، باید د طالبانو هوکړه په کې اخیستل شوې وي، د دوحې په راتلونکې ناسته کې هم مهمه ده چې ملګري ملتونه د افغانستان د حکومت توافق ولري.»
کابلوف ټينګار کړی، چې د طالبانو د حکومت له هوکړې پرته دا لړۍ بې پايلې ده.
هغه ويلي، چې د نړۍ دولتونه باید د تماس او څو اړخيزو ميکانېزمونو پر ځای د طالبانو د حکومت سره د دوو اړخيزو مکانيزمونو له لارې اړيکې وپالي.
ښاغلي کابلوف ويلي، چې امریکا باید د افغانستان کنګل کړې شتمنۍ ازادې کړي.
په ناسته کې کابلوف د طالبانو بهرنیو چارو وزير اميرخان متقي ته د مسکو بلنه هم ورکړې.
څه موده مخکي په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د ماموریت مشرې د افغانستان په اړه په دوحه کې د درېیمې غونډې د ترسره کولو لپاره چمتووالی اعلان کړ.
روزا اوتنبایوا ویلي؛ هیله لري، چې د طالبانو پلاوی او نورې ښکېلې ډلې به په دې غونډه کې ګډون وکړي؛ خو نور وضاحت یې نه دی ورکړی.
د یوناما مشرې د ملګرو ملتونو امنیت شورا ته په یوه راپور کې ویلي، چې په دوحه کې راتلونکې غونډه باید عملي اجنډا ولري او خبرې اترې باید د هغو پایلو لامل شي، چې دغه سازمان یې په لټه کې دی.
خو ویل کیږي، چې دا ناسته به د دوحې د لومړۍ او دویمې ناستې برعکس په جلا کچه او شاید د ملګرو ملتونو د عمومي منشي له شتون پرته ترسره شي.