د طالبانو له منځه سرچینې وايي، د طالبانو مشر په ننګرهار کې د دغې ډلې د استخباراتو مشر محمد برا د پراخ مالي فساد په تور له دندې ګوښه کړی دی. سرچینو د شنبې په ورځ افغانستان انټرنشنل ته وویل چې په یوه قضیه کې د محمد برا مرستیال ۳۰ میلیونه افغانۍ اختلاس کړی.
د سرچينو د معلوماتو له مخې، شاهين چې د محمد برا نږدې ملګرى او مرستیال دى، د ٣٠ ميليونه افغانيو د اختلاس په تور نيول شوى.
د سرچينو د معلوماتو له مخې، شاهين له پلټنو وروسته منلې، چې په ننګرهار کې يې د طالبانو د استخباراتو د مشر محمد برا په امر له خلکو پيسې اخيستې دي.
سرچينې زياتوي، چې د دغه طالب چارواکي د مالي فساد له بربنډېدو وروسته يې دوسيه کندهار ته واستول شوه او د طالبانو مشر ملا هبت الله په دې وروستيو کې د ننګرهار د استخباراتو د دغه مشر د ګوښه کولو امر وکړ.
طالبانو د دغه سیمه ییز چارواکي د ګوښه کېدو په اړه څه نه دي ویلي.
د برا دوه وروڼه له پخوانیو افغان امنیتي ځواکونو سره په جګړه کې وژل شوي وو. پنځه کاله یې د بګرام په زندان کې هم تېر کړي.
د سرچينو د معلوماتو له مخې، برا په ننګرهار ولايت کې د دوو زندانيانو په وژلو کې هم لاس درلود.
سرچينو زياته کړې، چې دغه بنديان د پلټنو پر مهال تر سختو شکنجو وروسته وژل شوي دي. دغه دوه بندیان د داعش ډلې د غړیتوب په تور نیول شوي وو.
د سرچينو د معلوماتو له مخې، طالب چارواکي برا پخوا ساده ژوند کاوه، خو په کاپيسا او ننګرهار کې د طالبانو دولتي څوکيو له ترلاسه کولو وروسته د پام وړ شتمن شو.
د سرچينو د معلوماتو له مخې، هغه درې مېرمنې درلودې او په دې وروستيو کې يې له يوې ۱۵ کلنې نجلۍ سره واده کړى دى.
په ننګرهار کې د طالبانو د استخباراتو پخواني مشر په لوګر کې یو ډولي کور جوړ کړی او په کابل کې یې د خانۍ ژوند کاوه.
د سترې محکمې د استخباراتو مشر له دندې ګوښه کېدل
یوې بلې سرچینې ویلي، عبدالبصیر چې په مشعل افغان هم مشهور دی، د طالبانو د سترې محکمې د استخباراتو مشر هم د فساد په تور له دندې ګوښه شوی و.
د سرچينې په وينا، سره له دې چې د عبدالبصير مالي فساد تر څېړنو وروسته «ثابت» شوى، خو هغه ونه نیول شو.
سرچینه وايي، مشعل افغان په ترکیه کې د مالي فساد په پیسو کور اخیستی دی. مشعل افغان د پخواني حکومت تر نسکورېدو وړاندې په قطر کې د طالبانو د رسنیز دفتر غړی و.
واک ته د طالبانو له رسیدو وروسته، دغې ډلې وویل چې دوی به له فساد سره مبارزه وکړي، او طالب مشرانو په ځلونو د دغې ډلې له غړو وغوښتل چې په عیش او مالي فساد کې له ژوند کولو څخه ډډه وکړي.
سره له دې هم، د طالبانو د بېلابېلو کچې غړي هوسا او په عیش کې ژوند کوي. د پخوانيو دولتي چارواکو د شخصي کورونو د غصبولو تر څنګ يې د ځان لپاره ګران بيه کورونه او موټرونه اخيستي او د خانۍ ژوند تېروي.
د طالبانو ډیریو کسانو د دولت له واک څخه د یوه تجارت او شخصي کاروبارغوندې کار اخیستی دی.
په تیرو دریو کلونو کې د طالبانو د چارواکو لخوا د مالي فساد په اړه راپورونه ورکړل شوي او خلکو د مالي فساد د زیاتوالي او د طالبانو په دفترونو کې د رشوت اخیستنې د کلتور له خپریدو څخه شکایت کړی دی.
طالبانو امریکا او سیمه ییزو قدرتونو ته د ثبات د راوستلو، د داعش د ځپلو او د نشه یي توکو د له منځه وړلو په ژمنو سره هیله درلوده، چې په رسمیت وپېژندل شي، خو د بشري حقونو پر اجنډا د لوېدیځو هېوادونو او د ټولګډونه حکومت د جوړېدو په اړه د سیمې د هېوادونو ټينګار د طالبانو د غوښتنو پروړاندې خنډ ګرځېدلی دی.
امریکا د روسیې او چین پرخلاف چې د منځنۍ اسیا له وسله والو څخه د ګواښ احساس کوي، له افغانستانه د ترهګرو او اورپکو ډلو پر ځپلو او شړلو ټینګار نه دی کړی.
داسې ښکاري، چې واشنګټن د دوحې په هوکړه کې د طالبانو پر هغې ژمنې باور لري، چې دغه ډله القاعدې او نورو ترهګرو ډلو ته اجازه نه ورکوي، چې د امریکا پر ګټو برید وکړي.
د طالبانو تر واک لاندې افغانستان په نړۍ کې یوازینی هېواد دی، چې هیڅ یو دولت یې په رسمیت نه پېژني، حال دا چې د ارمنستان، شمالي قبرس او اذربایجان ترمنځ جنجالي سیمه قره باغ لږ تر لږه د ارمنستان او ترکیې له خوا په رسمیت پېژندل کیږي.
د دغه نړۍوال مشروعیت نشتوالی له دې امله نه دی، چې طالبانو واک په زور ترلاسه کړی، بلکې په دې دلیل دی چې دا ډله د روسیې په ګډون د ډېرو قدرتونو او د امنیت شورا د ترهګرو ډلو په نوملړ کې ده.
دغه راز طالبانو د ښځو پر زده کړو سربېره ډېری نړۍوال قوانین هم له پامه غورځولي دي.
لوی قدرتونه د طالبانو د چلند د بدلولو لپاره له رسمیت پېژندلو څخه د یوې وسیلې په توګه کار اخلي، ځکه له هغې ډلې سره تعامل چې ټول نړۍوال قوانین له پامه غورځوي د لوېدیځو دولتونو لپاره ستونزمنه ده.
دا دولتونه دا ډول تعامل په سختۍ سره رایه ورکونکو او فرصت غوښتونکو سیاسي ګوندونو ته توجیه کولای شي.
له دې سره، طالبان ډېر هیله من دي چې د نړۍوال مشروعیت ستونزه به ژر حل شي.
دغې ډلې هڅه کړې، چې خپل انځور له یوې ترهګریزې او ځانمرګي ډلې څخه په یوې داسې عادي بې پلوي ملتپاله حکومت بدل کړي، چې ان له خپل پخواني دښمن امریکا او له ټولو هېوادونو سره ښې اړیکې غواړي.
د لوېدیځو ډیپلومانو او ملایانو اړیکې
په کابل او قطر کې له لوېدیځوالو ډیپلوماټانو سره د طالبانو کتنې او په دوحه کې د ملګرو ملتونو ناستې ته د دغې ډلې بلل دا پوښتنه رامنځته کوي، چې د طالبانو د مشروعیت نه درلودل څه معنا لري؟
د بهرنیو ډیپلوماټانو او چارواکو چلند د دې ښکارندویي کوي، چې هېوادونه له طالبانو سره د یو حاکم قدرت په توګه برخورد کوي.
پېژندل شوي ترهګر سراج الدین حقاني د عربي متحده اماراتو د دولت له مشر محمد بن زاید النهیان سره په ابوظبي کې د الشطي په ماڼۍ کې وکتل.
داسې ښکاري چې د طالبانو د عادي څرګندیدو ستراتیژي لږ تر لږه پر دې ډلې فشارونه کم کړي دي.
امریکا سره له دې چې په دې پوهیږي چې طالبان له افغانستان سره د میلیونونو ډالرو بشري مرستو څخه ناوړه ګټه پورته کوي، خو بیا یې هم د خپلو مرستو سیاست بدل کړی نه دی.
امریکا او غربي قدرتونه له طالبانو سره د سیمې د یو شمېر هېوادونو پر سیاسي راکړې ورکړې نیوکه نه کوي.
چین او روسیې سره له دې چې طالبان په رسمیت نه دي پېژندلي، خو له دې ډلې سره یې اړیکې پراخې کړي دي، ان یو شمېر کوچني هېوادونه چې د روسیې له ملاتړ څخه برخمن دي هم د روسیې تګلاره تعقیبوي.
هغه ګټې چې نه دي غوښتل شوي
د دې چلند لامل ښایي دا وي، چې امریکا او اروپا غواړي طالبان له یوې ترهګریزې ډلې څخه په یو پیاوړي عادي حکومت بدل شي، ځکه طالبان د افغانستان په کنټرولولو او د داعش په ځپلو سره د غربي هېوادونو په تېره بیا د امریکا د ګټو لپاره کار کوي.
د لوږي او بشري ناورین انځور په افغانستان او عراق کې د لوېدیځ د دولت جوړونې د پروژې ناکامي په ګوته کوي.
له افغانستان څخه د نا هیلو او لوږو کډوالو څپې په اروپا کې د کډوالو منلو ته د ښي اړخو ګوندونو او ډلو د غبرګون له امله رامنځته شوي سیاسي ناورین ته لمن وهي.
د طالبانو مخالفانو په ځانګړې توګه افغان ښځو په اغېزمنه توګه په لوېدیځو حکومتونو فشار راوړی، څو د طالبان ډله په رسمیت و نه پېژني.
افغان مدني ټولنې په ځانګړې توګه د ښځو فعالان په غربي مدني ټولنو کې قوي متحدین لري، چې له طالبانو سره د امریکا او اروپا د اړیکو له عادي کېدو سره مخالفت کوي او پر وړاندې یې جدي خنډ جوړ کړی دی.
هغو افغان سیاستوالو چې د کابل له پرځېدو وروسته لوېدیځو هېوادونو او سیمه کې پناه اخیستې ده، له طالبانو سره د دولتونو د اړیکو د عادي کیدو په مخنیوي کې اغېزمن رول لوبولی نه شي، ځکه په تېر حکومت کې یې د ګډون له امله مشروعیت او اعتبار ته سخت زیان رسېدلی دی او دویم دا چې د دوی نظامي او سیاسي مقاومت لا هم د طالبانو لپاره سوله ییز بدیل نه دی.
په داسې حال کې چې د طالبانو سیاسي او مدني مخالفین د طالبانو د رژیم پر نسکورېدو ټینګار کوي، خو هېوادونه بیا په افغانستان کې د بې ثباتۍ او یوې بلې جګړې له وېرې له طالبانو سره خړو پړو اړیکو ته دوام ورکوي.
د افغانستان د ای ټي ايف تکواندو فدراسيون د شنبې په ورځ په يوې اعلاميه کې ويلي، چې علي اکبر په ۶۲ کیلوګرام او سمير رحماني په ۸۵ کیلو ګرامه وزن کې خپل چينايي سيالان مات کړل او لومړۍ مقام يې خپل کړ.
دغه سيالۍ دوې ورځي وړاندي د چين په اونان ښار کې پيل شوي وې.
د اسيا اتلوتلۍ جام په دې سياليو کې د مرکزي اسيا د پنځو هېوادونو لوبغاړو برخه اخيستې وه.
په دې سيالیو کې د افغانستان دوو لوبغاړو او د لوبډلې مشر ګډون کړی و.
