سمیع سادات: خپل هېواد بېرته نیسو او «ترهګر په لغتو له هیواده باسو»

سمیع سادات چې د افغانستان د پوځ له مخکنیو قوماندانانو څخه دی، وايي، چې هېواد به له طالبانو خلاص کړي او «ترهګر به له هېواده وباسي.» نوموړي واک ته د طالبانو د رسېدو په درېیم کال په افغانستان کې د روان حالت د رامنځته کولو پړه پر امریکا واچوله.
نوموړي ویلي، چې د امریکا نامسوولانه وتلو په ټوله نړۍ کې د جهادي ډلو مورال پیاوړی کړی، القاعده یې را ژوندۍ کړې او په یو نړۍوال ګواښ یې بدل کړی دی.
د سمیع سادات یوه مقاله چې په نیویارک پوسټ کې د یکشنبې په ورځ د زمري په ۲۸ خپره شوه، سادات ټینګار کړی چې واک ته د طالبانو راتګ نړۍوال ترهګر ډیر پیاوړي کړي دي.
د هغه په وینا، «القاعده اوس وخت، ځای او انګیزه لري چې پر لوېدیځ برید وکړي.»
سادات لیکلي، چې القاعده د اسلامي اورپکو په منځ کې خپل اعتبار زیات کړی او په افغانستان کې خوندي اډې لري.
هغه لیکلي: «هغه څه چې نن په افغانستان کې روان دي د هغو پالیسیو مستقیمه پایله ده چې د اوباما له خوا پیل او د بایډن په وخت پای ته ورسیده.»
هغه زیاته یې کړه: «د بایډن لهخوا د ویجاړونکې وتلو په نړۍواله کچه د متحده ایالاتو باور ویجاړ کړی دی.»
د پوځ دغه پخواني قوماندان يادونه وکړه چې په افغانستان کې شل کلنه جګړه د طالبانو د زور له امله نه، بلکې له دې امله وبایلل شوه، چې د امريکا متحده ايالاتو دغې جګړې ته د يوې ریښتینې جګړې پر ځای د «لنډ مهاله لاسوهنې» په سترګه کتل.
د ۲۰۰۱ کال د سپټمبر د یوولسمې له بریدونو وروسته امریکا د اسامه بن لادن د وژلو او القاعده د له منځه وړلو لپاره پر افغانستان برید وکړ.
په پاکستان کې د پوځي عملیاتو پر مهال د اسامه بن لادن له وژل کېدو سره امریکا وویل، چې خپل هدف یې ترلاسه کړی دی.
له ایران سره د القاعده یوالی
سادات د القاعده او ایران د یووالي په اړه لیکي: «په ۲۰۲۰ کال کې له طالبانو سره د امریکا تر هوکړې وروسته، ایران له القاعدې سره هوکړه وکړه چې په منځني ختیځ کې د امریکا پر ضد په ګډه کار وکړي او امریکا دې ته اړ کړي چې له سیمې ووځي.»
هغه ویلي چې ایران، طالبان او القاعده له پاکستان څخه تر سومالیا پورې د بې ثباته کولو تر ټولو مهم قوتونه دي.
سادات وويل، که امريکا له دښمن سره د ملګرتيا پر ځاى له افغان حکومت سره همکاري کړې وى، نو له دې ټولو ستونزو څخه به مخنيوى شوى وى.
د افغانستان د پوځ دغه مخکینی قوماندان ټینګار کوي، چې طالبانو د القاعدې په ملاتړ له افغانستانه د امریکې او د هغې د ملګرو د وتلو لپاره د دوحې د تړون له اصلی شرط څخه سرغړونه وکړه.
ځکه چې طالبانو د فبرورۍ د ۲۹ د دوحې په تړون کې ژمنه کړې وه چې په افغانستان کې به د القاعده د بیا راژوندي کیدو او بیا را ګرځېدو کیدو ته اجازه نه ورکوي.
له طالبانو څخه پراخه ناخوښي
سادات د طالبانو د مخ پر زیاتیدونکو بندیزونو په اړه د خلکو ناخوښۍ ته په اشارې سره وویل، چې «طالبان په ویره کې حکومت کوي او د دوی ملاتړ سطحي دی.»
هغه وايي، چې د اړتیا په صورت کې به د هیواد د بیرته نیولو لپاره مبارزه وکړي او ټینګار یې وکړ چې طالبان پیاوړي نه دي او خپلمنځې مخالفتونو نور هم کمزوري کړي دي.
«زه یو بې پوځه جنرال یم»
سميع سادات په جلاوطنۍ کې د ژوند د ستونزو په اړه خبرې وکړې او ويې ويل، چې د جمهوري نظام او اساسي قانون په له منځه تللو غمجن دى.
هغه وويل: «اوس زه بې اردو جنرال يم.» زه په منظمه توګه له پارلمان پرته له سیاستوالو سره، د ښځینه مشرانو چې د هغه مساواتو د بیرته راګرځیدو کمپاین کوي او هغه سوداګر چې د افغانستان د اقتصاد په ویجاړیدو غجمن دي کتني کوم. موږ ټول ښه پوهیږو چې د یو هیواد له لاسه ورکول، د رایې ورکولو حق نه لرل، او په داسې ځایونو کې ژوند کول چې زموږ سره تړاو نه لري او ډیری وختونه د ناخوښۍ احساس کوو.»
د نوي نظام بنسټ دې د ۲۰۰۴ اساسي قانون وي
سادات په هېواد کې د نوي نظام پر رامنځته کېدو باندې په ټينګار سره وويل: «دا زموږ د ټولو دنده ده چې طالبان له منځه يوسو، افغانستان د خپلو خلکو لپاره بېرته ونیسو او په نړۍ کې د نورو ترهګریزو بريدونو مخه ونيسو.»
دغه مخکیني جنرال ټینګار وکړ چې د نوي نظام بنسټ باید د ۲۰۰۴ کال اساسي قانون وي.
سمیع سادات په امریکا کې ژوند کوي.هغه د یو شمېر نورو پخوانیو حکومتي چارواکو او د افغان اردو له قوماندانانو سره په امریکا کې د «افغانستان متحده جبهه» پرانیستې ده.
سادات د امريکا له لوري د تخنيکي او وسلو د ملاتړ بندول او په حکومت کې فساد د افغانستان جمهوري حکومت د پرځېدو لاملونه وبلل.