غزه کې یوه مور چې رانا صلاح نومیږي خپله یوه میاشتنۍ لور میلانا یې په غیږ کې نیولې او په داسې حال کې چې ژاړي، وايي، چې د جکړۍ او کړاوونو په اوسني وضعیت کې، د خپلې لور د زیږولو له امله د ګناه احساس کوي.
هغې د دیر البلاح په یو کمپ کې د خبرو پر مهال وویل: «که زما په خوښه واي، نو د جکړۍ پرمهال به نه میندواره کیدم او یا به مې ماشوم نه زیږوه. ژوند بلکل بل ډول دی، مخکې مو داسې ژوند نه دی کړی.»
رانا وایي: «ما مخکې دوه ځله زیږون کړی و، او ژوند زما او ماشوم لپاره ښه او اسانه و. اوس زه داسې احساس کوم چې ما په خپل ځان او ماشوم دواړو ظلم کړی دی، ځکه چې موږ د دې څخه د ښه ژوند کولو مستحق یو.»
رویټرز خبري اژانس د دغې مور په اړه خپور کړي راپور کې لیکلي، چې میلانا، د میندوارۍ پر مهال د هغې مور ته د پیښو شوو ستونزو له امله، د سیزارین له لارې د روغتون په خیمه کې زیږیدلې ده. دغه کورنۍ د جګړو له امله نه دي توانیدلي چې بیرته خپل کور ته ستانه شي. دوی له یوې خیمې بلې ته ځي او ژوند ته دوام ورکوي.
جالبه دا ده چې په اسلام اباد کې دغه اضطراری وضع د کومې ترورستي حملې یا د کوم خارجي دښمن د حملې د شنډولو لپاره نه ده، بلکې دا حالت د راولپنډۍ په محبس کې د بندي پخواني وزیراعظم عمران خان له خوا د اکتوبر په څلورمه د خپل ګوند غړو ته د مظاهرې لپاره د راوتلو غږ نه وروسته جوړ شوي دي.
په دې مظاهرو کې ستره ونډه د پښتونخوا وګړو اخیستې، چې د دغه ایالت د سر وزیر علي امین ګنډاپور په مشرۍ د موټرونو او سرویسونو په یوه غټه قافله کې یې له پیښور حرکت کړی، خو د صوابۍ سره نزدې مرکزي حکومت د موټر وې په منځ کې سړک کیندلی او غټې کندې یې کنستلې دي، چې د د اسلام اباد په لور د لاریونوالو د تګ مخه ونیسي.
د اباسین په بله غاړه د پنجاب پولیس سره د کوتکونو او ټوپکو ولاړ دي چې پنجاب ته له ننوتو لاریونوال منع کړي.
د دوو ګوندونو ټکر
د پاکستان په سیاست کې د اوسني ترخه انقطاب ریښې د پنجاب د دوو قوي سیاسي ډلو یعنې د نواز شریف په مشرۍ د مسلم لیګ او د عمران خان په مشرۍ د تحریک انصاف تر منځ را روانه زړه سیاسي دښمني ده، دغه دواړه ډلې په پوځ، بیروکراسۍ او قضا کې هم انډیوالان لري.
د ۲۰۱۳په ټول ټاکنو کې نواز شریف د پارلمان د چوکیو اکثریت وګاټه او د پاکستان د وزارت عظما په چوکۍ کیناسته، خو جنرالانو په ځینې وجوهاتو د هغه واک تحمل نه کړ.
جنرالانو د هغه د سقوط لپاره له یوې خوا په سیاست کې د عمران خان شا وټپوله او له بله اړخه یې د سترې محکمې د قاضیانو په وسیله نواز شریف د یوې ساختګي دوسیې په اساس په ۲۰۱۷ کې د چوکۍ نه برطرف کړ.
د ۲۰۱۸ په ټول ټاکنو کې لوی درستیز جنرال باجوه او د ای ایس ای پخواني مشر جنرال فیض حمید په ټول ټاکنو کې د بربنډې درغلۍ په وسیله د عمران خان د ګوند کاندیدان ګټونکي اعلان کړل.
عمران خان د پاکستان وزیر اعظم شو، خو نواز شریف ته دوسیې جوړې کړې شوې او هغه بندي شو.
د عمران خان د درې نیم کاله واک نه پس جنرال باجوه او د عمران تر منځه په دې وجه اختلاف پیدا شو چې هغه د عمران حامي جنرال فیض حمید د ای اېس ای د ریاست نه تبدیل کړ.
په مقابل کې یې عمران خان څه لږ مقاومت وکړو، نو د باجوه په تشویقولو اپوزیسیون په پارلمان کې عمران خان د سلب اعتماد د مصوبې په تصویب سره د واک نه لرې کړ.
د عمران خان ځای ناستی شهباز شریف، چې د نواز شریف کشر ورور دی، د باجوه د تقاعد کیدلو نه وروسته جنرال عاصم منیر د اردو نوی لوی درستیز وټاکه.
عمران خان تلاش کاوه چې فیض حمید په دغه چوکۍ کیني او عمران خان او فیض حمید د عاصم منیر د ټاکل کیدلو نه پس هم د هغه د برطرف کولو لپاره پټې او برنډې هلې ځلې وکړې، نو ځکه عمران خان او فیض حمید دواړه بندیان او محاکمې یې روانې دي.
وړومبۍ خبره دا ده چې د سترې محکمې اوسنی رئیس قاضي فائز عیسا، چې د اوسني حکومت طرفدار دی، د اکتوبر په پنځویشتمه نیټه تقاعد کېږي.
وزیراعظم شهباز شریف او لوی درستیز عاصم منیر ویره لري چې د قاضي فائز عیسا ځای ناستی منصور علی شاه به د فرورۍ ۲۰۲۳په ټول ټاکنو کې د درغلۍ په ضد د عمران خان عریضې را وسپړي.
دوی وېرېږي چې دغه نوی قاضي به اوسنی حکومت برطرف کړي او له نوي سره د انتخاباتو د دایرولو امر به صادر کړي.
د عمران خان د اوسني اعتصاب او مظاهرو هدف د اړۍ ګړۍ په جوړولو په اساسۍ قانون کې د حکومت له خوا د تعدیل را وستو مخه نیول دي.
ځکه که حکومت په دې کار کې بریالې نه شو، نو عمران خان به نه یوازې په نزدې راتلونکې کې سیاسي قدرت ته نزدې را نه شي، خو ور سره به ډیر کلونه په محبس کې اړولو باندې محکوم شي.
د شانګهای سرمشریزه
دویمه مهمه خبره دا ده چې د اکتوبر په پنځلسمه او شپاړسمه نیټه په اسلام اباد کې د شنګهای همکارۍ د سازمان د سرانو غونډه کیدونکې ده، چې پاکستان یې کوربه توب په غاړه لري.
د چین وزیر اعظم او د هند د خارجه چارو وزیر په دغه غونډه د ګډون اعلان کړی. د نورو غړو هیوادونو مشران به هم دغه کنفرانس کې د ګډون لپاره پاکستان ته راځي، نو د عمران خان ګوند په دې موقع نړیوالو ته ښودل غواړي چې د پاکستان د اولس اکثریت د هغه ملګري دي، خو اوسنی حکومت خپل ټول وس کوي چې د عمران خان دغه تلاش ته ماتې ورکړي.
اسلام اباد کې پولیس هر هغه څوک توقیفوي چې د پروتست اپاره پارلیمان ته مخامخ د «ډي چوک»نومې څلور لارې ته را رسیږي، پرون پولیسو د عمران خان دوه خویندې هم ونیوې چې تر دې ځای رارسیدلی وې، د اوسني ټکر نتیجې دواړو فریقو د پاره مهم عواقب لري.
د اسلام اباد او راولپنډۍ اوسېدونکي وایي، په تېرو دوو ورځو کې له کوره نه شي وتلای، مخابراتي شبکې بندې دي او ناروغان تر روغتونونو نه شي رسېدلای.
دغه خلک هم پر لاریون کوونکو او هم حکومتي چارواکو نېوکې کوي، چې د دوی ورځنی ژوند یې تریخ کړی او هغه خلک چې د ورځې کار کوي او د شپې یې خوري، له سختو لالهاندیو او کړاوونو سره مخامخ شوي دي. په راولپنډۍ کې هټۍوال محمد نعیم وایي، چې له تېرو دوو ورځو راهیسې یې دوکان تړل شوی او هغه نه شي کولای چې په ډاډه زړه کار ته لاړ شي.
هغه افغانستان انټرنشنل پښتو ته وویل:« که دوکان ته هم لاړ شم، لارې بندې دي، څوک د توکو اخیستو ته نه راځي، اوس د پنډۍ هغه له شوره ډک ښار په هدېره یا د مړو په ښار بدل شوی.» د اسلام اباد په بي ۱۷ ښارګوټي کې د سېلاب په نامه یو افغان کډوال وایي، په کور کې یې ماشومه لور په سختې ناروغۍ اخته وه؛ خو هغه و نه توانېد چې تر روغتونه یې ورسوي:«تېره شپه مې اووه کلنه ماشومه له سختې تبې او ټوخي څخه ډېره په عذاب او په یوه چیغه وه؛ خو تر روغتونه مې نه شوه رسولای. شپه مو په ویښه تېره کړه؛ خو لارې بندې وې تر اسلام اباد ښاره مې و نه شوه رسولای، اوس په ډېرو ستړو لارو وتوانېدم چې د ټېکسلا یو سیمهییز روغتون ته یې ورسوم.» د دې تر څنګ د مخابراتي شبکو او انټرنېټ بندېدل هغه بله ستونزه ده، چې نن سبا خلک ورسره مخامخ شوي دي.
یو شمېر افغان کډوال وایي، چې هغوی په خپل وخت بهرنیو سفارتونو ته د انټریو او روغتیایي کتنو له پاره نه شي رسېدلای او نه هم سفارتونه له دوی سره اړیکي ټینګولای شي. عبدالصمد هغه افغان کډوال دی، چې تېره شپه یې د اسلام اباد له هوایي ډګره د الوتنې ټکټ تر لاسه کړی و؛ خو هغه و نه توانید چې د لارو د بندېدو له امله په خپل وخت تر هوایي ډګره ورسېږي.
نوموړي افغانستان انټرنشنل پښتو ته وویل:« له دوه نیم کالو زیاته موده وشوه، چې دغه سفر ته په تمه وم؛ خو کله مې چې د الوتنې نېټه مالومه شوه، زما له بده مرغه په اسلام اباد کې اړ و دوړ پېښ شو، زه هوایي ډګر ته و نه رسبدم، نه پوهېږم چې له دې وروسته به مې برخلیک څنګه کېږي.» په اسلام اباد او راولپنډۍ کې د پاکستان د تحریک انصاف ګوند د پلویانو لهخوا د لاریون او د امنیتي ځواکونو لهخوا د لارو د بندولو له امله خلکو ته د ورپېښو ستونزو دا یو څو کوچنۍ بېلګې وې؛ خو په دغو ښارونو کې سلګونه زره خلک له ورته او له دې څخه د زیاتو ستونزو سره غاړه غړۍ شوي دي. د اسلام اباد او راولپنډۍ ښارونو اوسېدونکي پر دواړو غاړو غږ کوي، چې د دوی ستونزو ته په پام سره دې هغه چارې تر سره کړي چې د ټولو خواو په ګټه وي.
دوی وایي، د لارو د دغه بندیز سره خلکو او سوداګرو ته هره ورځ مېلیونونه ډالره زیان اوړي په داسې حال کې چې پاکستان لا له وړاندې د سخت اقتصادي رکود سره مخامخ هېواد دی.