پنجشیر کې د طالبانو په یو مرکز کې چاودنه شوې؛ طالبان وایي، شپږ کسه ټپیان شوي دي

سیمهییزې سرچېنې وايي، چې د جمعې په ماښام د پنجشېر د درې په ولسوالۍ کې د طالبانو په یو مرکز کې زوروره چاودنه شوې.

سیمهییزې سرچېنې وايي، چې د جمعې په ماښام د پنجشېر د درې په ولسوالۍ کې د طالبانو په یو مرکز کې زوروره چاودنه شوې.
په پجنشېر کې طالب چارواکو د شپږو تنو د ټپي کېدو منښته کړې؛ خو روغتیايي سرچېنو بیا ویلي، چې روغتون ته یو شمېر مړي او ټپيان لېږدول شوي دي.
په پنجشېر کې د طالبانو د پولیسو ویاند عابدالله فاروقي وايي، چې چاودنه په یو مېلمستون کې د ګازو ډبې د چاودنې له امله شوې، چې له امله یې شپږ تنه ټپي شوي دي.
نوموړي په اېکس پاڼه لیکلي، چې ټپيان روغتیايي مرکز ته لېږدول شوي او د هغوی روغتیايي حالت د ډاډ وړ دی.
هغه دا هم ویلي، چې په دغې چاودنه کې مالي زیان هم نه دی اوښتی.
خو سیمهییزې سرچېنې بیا وايي، دغه چاودنه د معلم بشیر په کور کې شوې چې دا مهال په کې د طالبانو مرکز جوړ شوی.
دغو سرچېنو ادعا کړې، چې په دغه مرکز کې شاوخوا سل تنه وسلهوال طالبان اوسېدل.
یوې روغتیايي سرچېنې ویلي، چې د پېښې له ځایه شاوخوا ۳۰ تنه مړي او لسګونه ټپیان د درې او د پنحشېر ولایت مرکزي روغتون ته لېږدول شوي دي.
ځینو سرچېنو دا اټکل هم کړی، چې کېدای شي دغه پېښه د بې پیلوټه الوتکې پر مټ ترسره شوې وي.

امریکايي بنسټ اکلید چې د وسله والو شخړو څارنه کوي، راپور ورکړی چې د سپټمبر په میاشت کې د افغانستان او پاکستان په پوله کې د طالبانو او پاکستاني ځواکونو ترمنځ تاوتریخوالی زیات شوی.
د دغه بنسټ د سيمه ييزو څېړنو له مخې، د دغو شخړو په پايله کې د درېيو ملکيانو په ګډون اته تنه په خوست او خيبر پښتونخوا کې وژل شوي دي.
اکلید بنسټ یا «د وسله والو شخړو موقعیت او د پیښو د معلوماتو پروژه» د جمعې په ورځ (د تلې ۱۳مه) په خپل سمیه ییزې ارزونه کې د ارام سمندر- هېوادونو د سپټمبر میاشتې ارزونه خپره کړه.
د دې ارزونې له مخې، د طالبانو او پاکستان ترمنځ جګړه د سپټمبر په ۴مه، ۷ مه او ۹مه وروسته له هغه پیل شوه، چې طالبانو د خوست په ځاځي میدان ولسوالۍ کې د پوستو د جوړولو هڅه وکړه.
اکلید لیکي، چې د پنجشنبې په ورځ د سپټمبر په ۱۹مه د خوست ولایت د ګربز ولسوالۍ د غلام خان په پوله د طالبانو او پاکستاني ځواکونو تر منځ په نښته کې د طالبانو یو غړی، یو افغان ملکي وګړی او دوه پاکستاني ځواکونه ووژل شول.
د دې امریکايي بنسټ د څېړنو له مخې، په دې موده کې په خوست ولایت کې د تلفاتو شمېر د ۲۰۲۲کال له اپریل راهیسې تر ټولو لوړ دی.
په راپور کې راغلي، د دواړو هېوادونو ترمنځ په سرحدي نقطو کې د طالبانو او پاکستاني ځواکونو تر منځ له جګړې وروسته نږدې دوه زره کورنۍ بې ځایه شوې دي او د غلام خان لاره چې د دواړو هېوادونو تر منځ یو له مهمو سرحدي نقطو څخه ده، هم تړل شوې.
د اکلید سیمه ییزې سروې له مخې، نښتې د سپټمبر په وروستیو کې وروسته له هغه رامنځته شوې چې طالبانو په ننګرهار او کونړ ولایتونو کې د سرحدي پوستو د جوړولو هڅه وکړه او پاکستان غبرګون وښود.
دغه بنسټ د سرچینو له قوله لیکلي، چې د پاکستان د پوځ له خوا د ننګرهار د ګوشتې ولسوالۍ پر کلیو توغندي توغول شوي دي.
اکلید همدا راز ټینګار کوي، چې د مارچ له میاشتې راهیسې د طالبانو او پاکستان تر منځ سرحدي تاوتریخوالی مخ په زیاتیدو دی او طالبانو او پاکستان هڅه وکړه چې په نارامه سرحدي سیمو کې حصارونه او امنیتي پوستې جوړې کړي.

د پخواني حکومت د بهرنیو چارو وزیر حنیف اتمر وایي، چې د امنیت په برخه کې ګډو ګټو ته په کتو سره افغانستان او د سیمې هېوادونه د مسکو له غونډې ډېرې تمې لري. ښاغلي اتمر په اېکس ټولنیزه پاڼه لیکلي، چې په افغانستان کې د یو مشروع حکومت له رامنځ ته کېدو پرته، د دغو ګټو تامین ناشونی دی.
د نوموړي په وینا، یو مشروع حکومت د ډیکتاتورۍ له لارې نه، بلکې د خلکو د رایو پر بنسټ جوړېدلی شي.
ښاغلي اتمر همداراز زیاته کړې ده، چې د مسکو فارمټ غونډې د ګډونوالو له پاره د ګډو ګټو د ترلاسه کولو ښه لاره دا ده، چې د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د پرېکړه لیک له مخې پر مخ ولاړ شي.
د پخواني حکومت د بهرنیو چارو وزیر حنیف اتمر وایي، چې له دې موخو څخه هر ډول انحراف ګډو ګټو ته زیان ورسوي.
نوموړي همداراز زیاته کړه، چې دغه فارمټ باید له غیر طالب افغانانو سره تعامل وکړي او په افغانستان کې د سیمهییز او نړۍوال اجماع پر ټینګښت ټینګار وکړي.
ښاغلی اتمر وایي؛ که څه هم افغانستان په تېرو څلورو لسیزو کې له ډېرو ناخوالو سره مخ و، خو اوس باید دغه هېواد د سیمه ییزو او نړۍوالو همکاریو لومړیتوب وي.
د مسکو فارمټ اوسنۍ ناسته به تر ډېره په افغانستان کې د ټولګډونه حکومت پر جوړېدو، د نشهیي توکو سره پر مبارزې، اقتصادي او سیاسي ستونزو د حل په برخو راټوله وي.
په دې ناسته کې د روسیې، هند، ایران، قزاقستان، قرغزستان، چین، پاکستان، تاجکستان، ترکمنستان او د ازبکستان استازو ګډون کړی دی.
د مسکو فارمټ غونډې په ۲۰۱۷ کال د روسیې په نوښت د جمهوري دولت په وخت کې پیل شوې او تر اوسه یې شپږ ناستې شوې دي.
دا غونډه په داسې حال کې جوړېږي، چې د روسیې د امنیتي سازمان مشر ویلي، چې هېواد یې د ترهګرو ډلو له نوملړ څخه د طالبانو د اېستلو په اړه "بیا کتنه" بشپړوي.
الکساندر بورتنیکوف ویلي، چې د داعش خراسان او په دغه هېواد کې مېشتو نورو ډلو سره د مبارزې لپاره دا غوره ده، چې له طالبانو سره اړیکې ټینګې شي.

د طالبانو تر کنټرول لاندې د باختر اژانس د راپور له مخکې، د نورستان ولایت د دواب ولسوالی د بجیګل کلي کې د یوه ډاتسن موټر د چپه کیدو له امله اووه کسان مړه شوي او اته نور ټپیان دي. د درېیو ټپیانو روغتیايي حالت نازک دی.
د طالبانو تر کنټرول لاندې د باختر اژانس لیکلي، دغه پېښه د جمعې په ورځ (د تلې ۱۳مه) شاو خوا د ماسپښین درې بجې پېښه شوې ده.
د طالبانو دغې دولتي رسنۍ د دې پېښې د نوعیت او په دې پېښه کې د مړه شویو کسانو د هویت په اړه نور جزییات نه دي ورکړي.

د ایران د بشري حقونو سازمان د کرج په قزل حصار زندان کې د دوو افغانانو په شمول د اته بندیانو د اعدامیدو خبر ورکړ. د بشري حقونو دغه سازمان د جمعې په ورځ وویل، چې دغه کسان د "جګړې"، "جنسي تېري" او قتل په ګډون په بېلابېلو جرمونو په تور اعدام شوي دي.
په ناروي کې میشت د ایران د بشري حقونو سازمان په یوې خبرپاڼه کې چې د جمعې په ورځ (د تلې ۱۳مه) خپره شوه، راغلي چې دوه افغانان د جنسي تېري په تور د کرج په قزل حصار زندان کې اعدام شوي دي.
د دغې خبرپاڼې له مخې، د چهارشنبې په ورځ د (د تلې ۱۱مه) د یوې ښځې په ګډون څلور تنه د قصدي قتل په تور او دوه تنه د وسله والو غلاوو په تور په اعدام محکوم شوي وو.
د بشري حقونو دغه سازمان د دوو افغان او یوې اعدام شوې ښځې هویت نه دی په ډاګه کړی.
د دغو افغانانو د محاکمې او زندان د شرایطو په اړه تر اوسه معلومات نه دي خپاره شوي او نه هم تر اوسه ایراني چارواکو څه ویلي دي.
د بشري حقونو د سازمانونو په وینا، د روان کال له پیل راهیسې، د ایران په زندانونو کې د ۱۵ ښځو په ګډون ۳۸۱ کسان په دار ځړول شوي دي.

د پخواني جمهوریت لومړی مرستیال وایي، چې د پښتون ژغورنې غورځنګ (پي ټي ایم) اهداف په ستراتیژیک ډول زموږ له ګټو سره تړلې دي. امرالله صالح د جمعې په ورځ پر اېکس لیکلي، "د پي ټي ایم بریا زموږ د دښمن لپاره له پولې بهر وضعیت ستونزمن کوي."
ښاغلی صالح وایي: «د دې حرکت پراخول به نوي تعاملات رامینځ ته کړي او طالباني جهالت او شر به کم کړي.»
صالح وایي، چې تمه ده چې د پښتون ژغورنې غورځنګ د ۲۰۲۴ کال د اکتوبر په ۱۱مه د طالب او د هغوی د ملاټړو پر ضد یوه لویه قومي اعتراضي جرګه جوړه کړي، خو له اوسه د برید او یرغل تر لاندې دي.
ښاغلي صالح د دغې جرګې د بریالیتوب لپاره د دعا غوښتنه هم وکړه.
تر دې وړاندې، د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر د پاکستان حکومتي چارواکو، پولیسو او پوځیانو ته په یو پرانیستي لیک کې لیکلي، چې د اکتوبر د ۱۱مې جرګه د ټول پښتون ولس د امن، ټیکاو او عزت د برابرولو په موخه جوړېږي او د هیچا پر خلاف په کې پرېکړې او سازشونه نه شي کېدای.
