د افغانستان د بشري مرستو صندوق لس کلن شو. په ورته وخت کې د ملګرو ملتونو د بشري مرستو همغږي کوونکي وايي، چې په دې موده کې په افغانستان کې د اړمنو کسانو شمېر مخ په ډېرېدو دی.
دغه سازمان ویلي، چې د افغانستان د بشري مرستو د صندوق له لارې له ۸۶ میلیونو زیاتو خلکو سره مرسته شوې ده.
د افغانستان د بشري مرستو صندوق (اې اېج اېف) په ۲۰۱۴ کال کې د په هېواد کې د چټکو او ستراتیژیکو بشردوستانه هڅو د ملاتړ لپاره جوړ شو.
د دغه صندوق د لسمې کلیزې په مناسبت د یکشنبې په ورځ د (لړم شپږمه) د ملګرو ملتونو د بشري مرستو همغږي کوونکي یو راپور خپور کړ او په افغانستان کې یې د بشري مرستو د دوام پر اهمیت ټینګار کړی.
دغه سازمان په خپل راپور کې لیکلي، چې په تېرو لسو کلونو کې افغانستان له پرله پسې ننګونو سره مخ و، چې په کې جګړې، سیاسي بې ثباتي، وچکالي، زلزله، د خوراکي توکو نه خوندیتوب، د کوویډ - ۱۹ ناروغۍ خپرېدل، بې وزلي او د ښځو او نجونو پر وړاندې ډېریدونکي زیانونه شامل دي.
د اوچا د راپور له مخې، د افغانستان د بشري مرستو د صندوق له جوړېدو لس کاله وروسته هم د هغو کسانو شمېر چې بشري مرستو ته اړتیا لري له ۲۳ میلیونو څخه ډېرو کسانو ته رسېږي.
په بشري چارو کې د ملګرو ملتونو د سرمنشي مرستیال جویس میسویا له نړیوالې ټولنې وغوښتل، چې په افغانستان کې د اړتیا وړ ځواب ویلو لپاره د دغه هېواد له بشري صندوق سره مرسته وکړي.
د ښخو پر وړاندې د طالبانو د بندیزونو له امله د خواله رسنیو ځینو کاروونکو دغه کړنه «سمبوليک او اعتراضي» بللې ده.
د ملي روغې جوړې شورا پخوانی مشر عبدالله عبدالله د دوه انځورونو په خپرولو سره لیکلي، چې د شنبې پر ماسپښین (د لرم ۵مه) یې د هېواد له پخواني ولسمشر حامد کرزي او یو شمېر نورو مشرانو سره کتلي دي.
دا غونډه د حامد کرزي په دفتر کې، ترسره شوې ده.
ښاغلي عبدالله د دې غونډې د موضوعاتو او په دې غونډه کې د حامد کرزي د لور د حضور په اړه څه نه دي ویلي.
ښاغلي عبدالله د دې غونډې دوه عکسونه خپاره کړي دي. لومړۍ انځور په دفتر کې د ناستې دی، چې پر حامد کرزي او عبدالله عبدالله سربېره حامد کرزي ته یو شمېر نږدي کسان هم په کې لیدل کېږي. په دې غونډه کې د ښاغلي کرزي او عبدالله تر منځ د حامد کرزي لور ناسته ده. په دوهم انځور کې چې د کرزي د دفتر په انګړ کې اخیستل شوی، درخانۍ د پخوانیو مشرانو په منځ کې ولاړه ده چې تېکرۍ یې پر اوږه پروت دی.
عبدالله عبدالله او حامد کرزی هغه مهم سیاسي شخصیتونه دي چې د طالبانو د واکمنۍ پر مهال په کابل کې پاتې شوي. دوی وخت ناوخته سره ګوري.
له ټولنې او زده کړو څخه د نجونو محرومیت له امله، د ټولنیزو رسنیو ډېری کاروونکو د پخوانیو مشرانو سره په ناسته کې د دې نجلۍ شتون ته غبرګون ښودلی.
د خواله رسنیو کاروونکي وايي، چې په ټولنه کې د نجونو او ښځو د تعلیم منع کولو او د طالبانو له خوا د هغوی د غږ "عورت" ګڼلو ته په کتو، د دې نجلۍ شتون یو "سمبوليک او اعتراضي" اقدام بلل کېدای شي.
که څه هم حامد کرزی وخت نا وخته د ښځو له فعالانو سره لیده کاته کوي او له طالبانو یې په کلکه غوښتي چې د نجونو ښوونځي او پوهنتونونه پرانیزي.
باخبرو سرچینو افغانستان انټرنشنل ته ویلي، چې درخانۍ د حامد کرزي لور ده چې په کابل کې د افغان ترک په لېسه کې زده کړې کوي. هغه د ښوونځي په دویم ټولګي کې ده.
طالبانو له شپږم ټولګي پورته د نجونو ښوونځي تړلي او نجونې د رسمي زده کړو اجازه نه لري.
د طالبانو محدودیتونو د ښځو لپاره ډېرې پایلې لرلي او د راپورونو له مخې ښځې له بې ساري ذهني او رواني فشار سره مخ دي او د ځان وژنې، جبري ودونو او د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي ګڼ راپورونه خپاره شوي دي.
