د خيبر پښتونخوا سوداګرو ډان ورځپاڼې ته ويلي، چې د پاکستان له خوا پر سوداګرۍ د نویو مالياتو زياتېدو د افغانستان او منځنۍ اسيا له هېوادونو سره دوه اړخیزه سوداګري زيانمنه کړې. پاکستان حکومت په روان کال کې پر صادراتو ماليه زياته کړه.
اوس سوداګر مجبور دي، چې په کراچۍ او پېښور کې پر خپلو وارداتو دوه ګونې ماليه ورکړي.
د افغانستان- پاکستان د سوداګرۍ او صنایعو ګډې خونې مشر جنید ماکدا پر صادراتو د ماليې لوړېدو په اړه وويل، چې دا ډول کړنې په خيبر پښتونخوا کې د سوداګرۍ لپاره رقابتي زيان رامنځ ته کوي.
د نوموړي په وینا، د پاکستان په ایالتونو کې غير منظمې پاليسۍ، ناامني او قانوني ننګونې د افغانستان– پاکستان د سوداګرۍ د تړونونو د زیانمنېدو لامل شوې دي.
د سوداګرۍ د ګډې خونې رییس وايي، چې په پښتونخوا کې د غير منظم سوداګريز چاپيريال او په تورخم کې د اضافي لګښتونو له کبله افغان سوداګرو ایران او نورو بديلو لارو ته مخه کړې.
جنيد زياتوي، چې د افغانستان او پاکستان ترمنځ سوداګري ۷ ميليارډه ډالرو ته رسيږي خو د حکومت د محدودو اقداماتو له کبله پرمختګ نه کوي.
هغه وایي: «دا اقدامات نه یوازې اقتصاد ته زیان رسوي بلکې په سیمه ييز تجارت کې د پاکستان دریځ هم ګواښي.»
د سوداګرې دې خونې د پاکستان له حکومته غوښتي، چې د صادراتو په برخه کې دې شته خنډونه لرې کړي او یو داسې پلان دې جوړ شي، چې د دواړو هېوادونو ترمنځ اقتصادي همکاري پياوړې شي.
وي پي اين د هغو ويبپاڼو او شبکو د پرانیستلو لپاره استعماليږي، چې د پاکستان ادارو ورته په دغه هېواد کې ورته لاس رسی محدود دی.
د پاکستان اسلامي نظرياتي شورا د جمعې په ورځ په يوه اعلاميه کې ويلي، د وي پي اين استعمال د «شریعت خلاف» کړنه ده.
دوی په خپله اعلامیه کې د دغه هېواد د کورنيو چارو او مخابراتو له ادارې د هغه د بندېدو غوښتنه کړې ده.
خو په خواله رسنیو کې د اسلامي نظریاتي شورا پر دې پرېکړه پراخې نیوکې شوې دي او دا اعلامیه یې د پاکستان د ادارو په خوښه بللې ده.
د پاکستان کورنيو چارو وزارت د اسلامي نظرياتي شورا تر اعلاميې وروسته مخابراتو وزارت ته امر کړی، چې په ټول هېواد کې د وي پي اين استعمالول بند کړي.
پاکستان کورنیو چارو وزارت ويلي، چې «ترهګر» د وي پي اين له استعمال ګټه اخلي
د پاکستان د اسلامي نظرياتي شورا مشر ډاکټر راغب حسين نعيمي په يوې اعلاميه کې ويلي: « حکومت واک لري، چې د اسلامي اصولو له مخې غيري اخلاقي او زيان رسوونکو مواد ته د لاس رسي مخه ونيسي.»
د دغې مذهبي دلې مشر نعيمي د وي پي اين بندول د «شریعت د اصولو» سره سمه کړنه ياده کړې ده.
په پاکستان کې پر ډېرو ټولنيزو شبکو لکه اېکس، يوټيوب، ټيک ټاک او یو شمېر نورو خبري او معلوماتي ويب پاڼې بنديز او لاس رسی ورته محدود دی.
خو ډېری کسان يې د وي پي اين په کارولو سره استعمالوي.
ډېری منتقدين د پاکستان پر دغه بنديز نيوکه کوي او دا د بیان پر ازادۍ يو محدودیت یادوي.
که څه هم په پاکستان کې د اېکس پر ټولینزي پاڼې محدودیت دی؛ خو د دغه هېواد لومړۍ وزير شهباز شريف هم د یو پي اين په استعمال سره په اېکس پاڼه کې فعاليت کوي.