ډونالډ ټرمپ به نن د دوشنبې په ورځ د متحده ایالاتو د ولسمشر په توګه لوړه وکړي، چې یوه بله څلور کلنه دوره پیل کړي. نوموړی به د اجرایوي واک محدودیتونه پراخوي، په میلیونونو کډوال به وباسي، له خپلو سیاسي دښمنانو به غچ واخلي او په نړیواله کچه به د امریکا رول بدل کړي.
د ټرمپ د لوړې مراسم د یوه سیاسي ګډوډوونکي لپاره یو بریالی بیرته راتګ دی، چې د استیضاح له دوو محاکمو، د جرم له محکومیت، د وژنې له دوو هڅو او د ۲۰۲۰ کال په ټاکنو کې د خپلې ماتې د ازالې د هڅو له تور څخه روغ پاتې شوی دی.
دغه مراسم به په پنځو بجو د امریکا د کانګرس په روټنډا کې ترسره شي.
دا د ۴۰ کلونو په موده کې لومړی ځل دی چې د ولسمشر د لوړې مراسم د سړې هوا له امله په بند ځای کې ترسره کېږي.
د ۱۵۰۰ کسانو بښل
ټرمپ، چې په ۱۹مه پیړۍ کې له ګروور کلیولینډ وروسته لومړنی ولسمشر دی چې له لومړۍ ماتې وروسته د ولسمشرۍ دویم ځل ټاکنې ګټي، ژمنه کړې چې د جنورۍ پر۶مه نېټه به په تاوتریخوالي کې له۱۵۰۰زیات تورن کسان د خپلې دورې په لومړۍ ورځ معاف کړي.
ټرمپ د خپلې دورې په لومړۍ ورځ د ګڼو اجرایوي فرمانونو د لاسلیکولو ژمنه کړې، چې په کډوالۍ، انرژۍ او مالیاتو پورې اړوند دي. د یکشنبې په ورځ په یوه غونډه کې ټرمپ وویل چې هغه به په خپله لومړۍ ورځ پر کډوالۍ سخت محدودیتونه وضع کړي.
د۲۰۱۷ کال په څېر ټرمپ د یوې ګډوډۍ راوړونکي ځواک په توګه واک ته راځي، چې د فدرالي حکومت د بیا جوړولو ژمنه یې کړې او له دویمې نړیوالې جګړې وروسته د امریکا په مشرۍ د نړیوالو تړونونو په اړه شک څرګندوي.
ټرمپ سره له دې چې د ۵۰ سلنې اکثریت ترلاسه کولو کې پاتې راغلی، دا ځل له کمالا هرېس څخه په ملي رایه کې دوه میلیونه زیاتې رایې ګټلې. په ۲۰۱۶ کال کې ټرمپ له هیلري کلنټن څخه د درې میلیونه رایو په توپیر ټاکنیز کالجونه وګټل او ولسمشر شو.
د ټیکزاس پوهنتون د ولسمشرۍ تاریخپوه جیرمي سوری ویلي، اوسنی وخت د ۱۹مې پیړۍ وروستي کلونه یادوي، کله چې ګروور کلیولینډ د ولسمشرۍ د ناپرلهپسې دورو ګټونکی و. هغه ویلي، «موږ د یوه بنسټیز بدلون موده لرو، اقتصاد په بنسټیز ډول بدل شوی، د نژاد، جنسیت او ټولنیز جوړښت له اړخه هېواد په یو مهم حالت کې دی».
ټرمپ واردمخه خلک وېرولي
ټرمپ به د کانګرس په دواړو خونو کې د جمهوري غوښتونکو له اکثریت خوند واخلي چې تقریبا په بشپړ ډول د ګوند دننه له مخالفانو پاک شوی. د هغه سلاکارانو پلان وړاندیز کړی چې بې پرې بیوروکراټان په «غورچاڼ» وفادارانو بدل کړي.
حتا له واک ترلاسه کولو مخکې ټرمپ په قطر کې د مذاکراتو له لارې د اسراییل او حماس ترمنځ د اوربند په تړاو خپل نفوذ څرګند کړ او خبرداری یې ورکړی و چې که حماس یرغمل شوي کسان خوشې نه کړي نو درنده سزا به وویني.
ټرمپ ادعا کړې چې د خپلې دورې په لومړۍ ورځ به د روسیې-اوکراین جګړه ختمه کړي، خو د هغه سلاکارانو ویلي چې د سولې تړون به څو میاشتې وخت ونیسي.
هغه د نړۍ له مشرانو سره ولیدل او د پاناما کانال د نیولو، د ناټو د متحد ډنمارک د ګرینلینډ خاورې د کنټرول او د متحده ایالاتو پر لویو سوداګریزو شریکانو د تعرفو لګولو له لارې یې ویره رامینځته کړه.
د ۲۰۱۷ کال اپوټه ټرمپ په خپله جنجالي کابینه کې د یو شمیر کسانو په ټاکلو کې تر تجربې وفادارۍ ته لومړیتوب ورکړی او ځینې نوماندان یې د هغو ادارو څرګند منتقدان دي چې دوی یې د رهبرۍ لپاره ګومارل شوي دي.
د نړۍ تر ټولو شتمن سړی ایلان ماسک یې هم ترڅنګ ولاړ دی، چې د ټرمپ په ټاکنیز کمپاین کې یې له ۲۵۰ میلیون ډالرو ډیر مصرف کړی. د رویټرز او نورو رسنیو په وینا، نور میلیاردري مشران چې له راتلونکي ادارې سره یې د مرستې هڅه کړې، د امازون جیف بیزوس، د میټا مارک زوکربرګ، د الفابیټ سندر پیچای او د ایپل ټیم کوک به نن د دوشنبې په مراسمو کې له ماسک سره یوځای شي.
د کډوالۍ خلاف فرمان
د پنسلوانیا ایونیو لاندې له سپینې ماڼۍ تیرېدونکی دودیز پریډ به اوس د کیپیټل ون ارینا په داخل کې ترسره شي، چیرې چې ټرمپ د یکشنبې په ورځ د خپل بري غونډه وکړه. ټرمپ به د ماښام په دریو پرانیستونکو مراسمو کې هم ګډون وکړي.
د ورځې د جشن په جریان کې به ټرمپ د لسګونو اجرایوي فرمانونو لاسلیکول پیل کړي.
له پلان نه خبرې سرچینې رویټرز ته وویل چې له نشه يي توکو سره مبارزه، د امریکا – مکسیکو پولې ټینګول، کډوالۍ او د بایډن د چاپیریال اړوندو مقرراتو لغو کول ښايي په دې کې شامل وي. ممکن هغه امریکا د پاریس د اقلیم له تړون نه وباسي.
د رویټرز په وینا، ټرمپ به لومړی «درغلګر» ولسمشر وي چې سپینې ماڼۍ ته ننوځي. د نیویارک یوې محکمې هغه د سوداګریزو ثبتونو په جعل کې ګرم وباله چې یوې پورن ستورې ته حق السکوت ور کړي. هغه له سزا وژغورل شو، ځکه قاضي منلې چې یوه راتلونکي ولسمشر ته سزا ورکول عملي نه دي.
