د خیبر پښتونخوا حکومت پلان لري، چې د پاکستان د مرکزي حکومت له تایید وروسته، دوه پلاوي افغانستان ته د امنیتي مسایلو د بحث لپاره واستوي. خو د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت بیا ټینګار کړی، چې د بهرني سیاست صلاحیت د مرکزي حکومت په لاس کې دی.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویاند شفاقت علي خان پاکستاني رسنۍ ده نیوز ته ویلي:« د اساسي قانون له مخې بهرنۍ اړیکې د مرکزي حکومت صلاحیت دی».
له بلې خوا دولتي سرچینې یادې رسنۍ ته وایي، د خیبر پښتونخوا د حکومت یوه جګپوړي چارواکي ویلي، چې د اړینو تیاریو تر بشپړېدو وروسته به مرکزي حکومت ته د دغه پلاوو د لېږد په تړاو خبر ورکړل شي. دغه موضوع ښيي چې یاد پلاوی یوازې د اسلاماباد له تایید وروسته استول کېدای شي.
راپورونه ښيي، چې د پاکستان مرکزي حکومت به د دغه موضوع ټول اړخونه وڅېړي او ممکن خپل متخصصین او چارواکي هم په پلاوي کې شامل کړي.
همداراز، د خبرو اترو د محدودیتونو ټاکل به هم د مرکزي حکومت مسوولیت وي.
که اسلام اباد دغو پلاوو ته د سفر اجازه ورکړي؛ نو په کابل کې د پاکستان سفارت به د دغو لیدنو د تنظیم چارې ترسره کړي.
د سرچینو په وینا، د خیبر پښتونخوا حکومت به د مرکزي حکومت له پالیسیو سرغړونه ونه کړي.
د خیبر پښتونخوا د سر وزیر سلاکار برېسټر محمد علي سیف د (سلواغې په ۲۸مه) د یکشنبې په ورځ خبر ورکړ، چې د خیبرپښتونخوا صوبایي حکومت به دوه پلاوي کابل ته د افغان طالبانو سره د خبرو لپاره واستوي.
د پاکستان د ماموریت د شرایطو (ToRs) له مخې، لومړی پلاوی به د مذاکراتو لپاره مناسب شرایط برابر کړي او د دېپلوماټیکو مسایلو مدیریت به کوي، په داسې حال کې چې دویم پلاوی به پر بېلابېلو اړخونو او مسایلو بحث وکړي.
د خبرو اترو ټکي او د پاکستان امنیتي اندېښنې
دغه اقدام داسې مهال ترسره کېږي، چې پاکستان په وروستیو کې د ترهګریزو بریدونو د زیاتوالي شاهد و.
اسلاماباد څو ځله افغانستان کې مېشتې ډلې په ځانګړې توکه «ټيټيپي» د دغو بریدونو مسوول بللی؛ خو پر افغانستان واکمنو طالبانو بیا دغه تورونه رد کړي دي.
پاکستان او افغانستان ۲۵۰۰ کیلومېټره د ډیورنډ کرښه لري چې ګڼ مهم سوداګریزې او د تګ راتګ لارې پکې شاملې دي؛ خو ترهګري د پاکستان لپاره ستر امنیتي ګواښ پاتې شوی.
اسلاماباد له کابله غوښتي، چې اجازه ورنهکړي څو پاکستاني طالبان له افغان خاورې څخه په ګټنې د پاکستان پر ضد بریدونه وکړي.
د پاکستان اندېښنې د ملګرو ملتونو امنیت شورا ته وړاندې شوي راپور کې هم تایید شوي. د ملګرو ملتونو د بندیزونو څارونکي ډلې راپور ورکړی، چې د افغان طالبانو او «ټيټيپي» ترمنځ د لوژېستیکي، عملیاتو او مالي مرستو اړیکې شاملې دي.
همداراز د پاکستان د شخړو او امنیتي مطالعاتو انسټیټیوټ موندنې ښيي، خیبر پښتونخوا او بلوچستان چې د افغانستان سره پر ډیورنډ کرښه پراته ایالتونه دي؛ تر ټولو زیات د ترهګریزو بریدونو تر اغېز لاندې راغلي.
د ۲۰۲۵ کال د جنورۍ په میاشت کې د ۲۰۲۴ کال د ډېسمبر پرتله بریدونه ۴۲ سلنه زیات شوي دي.
د خرابېدونکي امنیتي وضعیت له امله په ځانګړې توګه د خېبر پښتونخوا په کورمې ولسوالۍ کې د څو میاشتو ناکراریو له کبله د خیبر پښتونخوا سر وزیر علي امین ګنډاپور د ۲۰۲۴ کال په سپټمبر کې وړاندیز وکړ، چې له افغان طالبانو سره دې د امنیتي ستونزو د حل لپاره مستقیمې خبرې وشي.
دغه وړاندیز چې د تحریک انصاف ګوند د بنسټ اېښودونکي عمران خان ملاتړ یې هم لاره د پاکستان مرکزي حکومت له سخت غبرګون سره مخ شو.
اسلاماباد دغه اقدام «فډرالي نظام ته مستقیمه ننګونه» وبلله او مخالفت یې وکړ.
