د ازادۍ جبهه: پر جوماتونو او عامه ځایونو د ترهګریزو بریدونو بنسټ اېښودونکي طالبان دي

د ازادۍ جبهې د سیاسي چارو مسوول داوود ناجي پر مفتي منیر شاکر د برید په غبرګون کې ویلي، چې پر جوماتونو او عامه ځایونو د دغه ډول بریدونو بنسټ طالبانو اېښی دی.

د ازادۍ جبهې د سیاسي چارو مسوول داوود ناجي پر مفتي منیر شاکر د برید په غبرګون کې ویلي، چې پر جوماتونو او عامه ځایونو د دغه ډول بریدونو بنسټ طالبانو اېښی دی.
هغه د مفتي منیر شاکر پر وژل کېدو خواشیني ښودلې او پرې شوی برید یې د ترهګرۍ هغه بېلګه بللې، چې هېڅ ډول ارزښتونو ته پکې ژمنتیا نشته او ان په جوماتونو کې دیني عالمان هم پکې هدف ګرځول کېږي.
د یادې جبهې د دغه سیاسي مسوول په وینا؛ طالبانو کلونه ورته بریدونو کې سلګونه لمونځ کوونکي ووژل په جوماتونو کې د ترهګریزو بریدونو ظالمانه دود یې رامنځته کړ.
داوود ناجي وایي، په جوماتونو کې د انسانانو وینه تویول د اسلامي شریعت خلاف کړنه ده او د طالبانو په څېر ډلې دغه ډول بریدونه ځان ته منسوبوي.
هغه زیاته کړې، چې طالبان د سیمې د ټولو ترهګرو ډلو د مور حېثیت لري چې د ترهګریزو فعالیتونو ودې او فعالیتونو پراختیا ته یې لاره برابره کړې ده.
مفتي منر شاکر چې په ۲۰۰۴ کال کې یې د لشکر اسلام په نوم یوه وسلهواله ډله د خېبر پښتونخوا په قبایلي سیمو کې رامنځته کړې وه؛ تر یوه کاله یې د یادې ډلې مشري وکړه او بیا یې له جګړې لاس واخیست.
هغه په دې وروستیو کې د طالبانو په ګدون د بېلابېلو وسلهوالو ډلو فعالیتونه غندل.
هغه د پښتنو په سیمه کې روانه نا امني د پاکستان د پوځ زېږنده بلله او ملایان یې د روانو جګړو اصلي عاملین بلل.
تېره ورځ شنبه د پېښور په اورمړو سیمه کې داسې مهال چې نوموړی د جومات دروازه کې د ننوتو پر مهال و؛ د چاودېدونکو توکو د برید ښکار شو.
هغه په پېښه کې سخت ټپي شو؛ خو روغتون کې له نږدې یوه ساعت بستر کېدو وروسته یې ساه ورکړه.
په یاد برید کې درې تنه نور ملکي وګړي هم ټپیان شوي دي.
د خېبر پښتونخوا د سیاسي ګوندونو سربېره د افغانستان یو شمېر مشهورو سیاستوالو هم د مفتي منیر شاکر وژل کېدل غندلي او پړه یې د پاکستان د پوځ په ګډون په حکومت ور اچولې ده.
ټاکل شوې د مفتي منیر شاکر جنازه نن یکشنبه د (کب ۲۶مه) په درېیو بجو د پېښور په ناران باغ کې ادا شي.

د افغانستان پخوانی سفیر او د بېځایه شویو سازمان مشر محمد اشرف حیدري وایي، متحده ایالات باید افغان کډوال له هغو محدودو اجرایوي اقداماتو څخه مستثنا کړي چې له مخې یې د افغانانو په ګډون د ۱۰ هېوادونو وګړي نشي کولی امریکا ته سفر وکړي.
پخواني سفیر دغه څرګندونې وروسته له هغه وکړې، چې تېره ورځ یو شمېر امریکايي رسنیو راپور ورکړ چې د ډونالد ټرمپ حکومت د لسګونو هېوادونو پر وګړو د سفرونو د سختو بندیزونو او محدودیتونو لګولو پر سر غور کوي؛ که دغه طرحه پلې شي د افغانانو په ګډون به د لسو نورو هېوادونو وګړي امریکا ته له سفر کولو منع شي.
د نیویارک ټایمز ورځپاڼې د خبر له مخې، د ټرمپ اداره د ۴۳ هېوادونو پر وګړو د سفرونو پر بندیزونو غور کوي.
د سرچینو په وینا، دغه ګام د ټرمپ د لومړۍ دورې د کډوالۍ بندیزونو پرتله یو څه محدود دی؛ خو لا یې هم د پراخېدو شونتیا لیدل کېږي.
ښاغلي حیدري د بېځایه شویو سازمان ته په یوه لیکنه کې د امریکا د ملي امنیت په سلاکار مایک والټز غږ کړې، چې باید د هغو افغانانو ملاتړ وکړي چې په افغانستان کې یې له دوی سره اوږه په اوږه د هغو ترهګرو او نشهیي توکو قاچاقبران چې همدا اوس هم امریکا ګواښي، د ګډو ارزښتونو، ډیموکراسۍ او بشر حقونو لپاره مبارزه کړې ده.
هغه زیاته کړې، متحده ایالات باید افغان کډوال د محدوده اجرایوي اقداماتو معاف کړي؛ ترڅو هغو قربانیو ته درناوی وشي، چې د دوی له ماموریتونو څخه یې په افغانستان کې ملاتړ کړی.
د هغه په وینا، پاکستان هم باید خپلې بشرپاله ژمنې پوره کړي؛ د جبري ستنېدو مخه ونیسي، د کډوالو خوندیتوب پیاوړی کړي او د باعزته، منظمې بیا مېشتېدنې لپاره د نړۍوالو ادارو سره په ګډه کار وکړي.

افغانستان انټرنشنل ته سرچینو ویلي، په تېرو ۲۴ ساعتونو کې په خېبر پښتونخوا او بلوچستان ایالتونو کې نږدې ۳۷ بریدونه شوي چې پکې وسلهوالې نښتې، بمي چاودنې او د لاسي بمونو پېښې شاملې دي.
د سرچینو په خبره، به دغو بریدونو کې یوازې پښتونخوا کې ۲۳ کوچني او لوی بریدونه شوي، چې له ډلې یې ۹ یوازې بمي چاودنې دي.
په دغو چاودنو کې یوه هم د پېښور په اورمړو سیمه کې د شنبې مازیګر په یوه ځايي جومات کې پر مشهور دیني عالم مفتي منیر شوې ده. په یاده پېښه کې نوموړی وژل شوی او درې تنه نور ټپیان دي.
سرچینې وايي، تېره شپه ناوخته نامعلومه وسلهوالو د خېبر پښتونخوا په خېبر ولسوالۍ کې د مېچنۍ دروازې د پولیسو پر پوستې وسلهوال برید کړی و چې نږدې یو ساعت یې دوام وکړ.
په دغه برید کې یو پولیس وژل شوی او وسلهوال په شاه تنبول شوي دي.
هممهاله بیا په کرک ولسوالۍ کې د پولیسو پر یوې حوزې وسلهوالو بریدونه کړي؛ خو د مرګ ژوبلې کره جزییات یې لا نشته.
د سرچینې د معلوماتو له مخې، د باجوړ ولسوالۍ د پولیسو پر یو موټر د وسلهوالو برید کې یو تن پولیس او درې ملکیان ټپیان شوي دي.
په خېبر پښتونخوا او بلوچستان کې نا امنۍ مخ په پراخېدو دي، چې له امله یې د پاکستان د لومړي وزیر په ګډون پوځي چارواکي سخت وارخطا شوي دي.
بلوڅ بېلتون پالو په بلوچستان کې څو ورځې وړاندې د جعفر اېکسپرېس نومې پر یوه رېل ګاډي لوی وسلهوال برید وکړ، چې د ادعا له مخې یې پکې د پاکستان د امنیتي ادارو د ۳۰۰کارکوونکي تر برمته کېدو وروسته وژلي دي.
بل خوا د پاکستان پوځ بیا ویلي، چې د بلوڅ بېلتون پالو یاد برید یې په شاه تنبولی و او لسګونه وسلهوال یې هم ورته وژلي دي.
بلوچستان کې تر ډېره بلوڅ بېلتون پاله جنګي ډلو خپل فعالیتونه پراخ کړي او په خېبر پښتونخوا کې بیا «ټيټيپي» وروسته تر هغې سترګې وکړې، چې افغان طالبانو پر کابل واک ترلاسه کړ.
د «ټيټيپي» جنګیالي هره ورځ د پښتونخوا په بېلابېلو سیمو کې له پاکستاني پوځیانو سره نښتي وي او د فعالیتونو د پراخېدو ادعاوې کوي.
پاکستان بیا افغان طالبانو ته ګوته نېسي، چې د «ټيټيپي» په ګډون یې د دوی ضد وسلهوالو ته په افغانستان کې پناه ځایونه ورکړي او له هماغه ځایه پر دوی بریدونه پلانوي؛ خو افغان طالبان بیا نه یوازې چې دا ادعاوې ردوي بلکې وايي، روانه نا امني د پاکستان کورنۍ ستونزه ده.
د پښتونخوا سیاستوال د پاکستان پر مرکزي حکومت او پوځ نیوکه کوي، چې د ناسمو تګلارو له کبله یې پښتونخوا د جګړې په نامعلومه اور کې سوځي.
د پښتونخوا ملي عوامي ګوند د رهبرۍ شورا غړي حیدر خان هوتي تازه دا هم ویلي، چې پختونخوا کې وینې بهېږي؛ خو ایالتي حکومت سوله نه غواړي او سیاست کوي.

د تېر جمهوري نظام د اطلاعاتو او کلتور پخواني وزیر عبدالباري جهاني د مفتي منیر شاکر په مړینه خواشیني ښودلې او د پاکستان استخباراتي اداره (ای اېس ای) یې د نوموړي په وژنه تورنه کړې.
نوموړي همدا زار ویلي، چې منیر شاکر د خرافاتو پر ضد کلکه مبارزه وکړه او د ملایانو دوکانداري یې خرابه کړه.
مفتي منیر شاکر نن شنبه د مازیګر لمونځ لپاره جومات ته روان و، چې چاودنه پرې وشوه او ټپي حالت کې جرنیلي روغتون ته یوړل شو، خو وروسته د سختو ټپونو امله ومړ.
له نوموړي سره پنځه کسان نور هم په دغه چاودنه کې ټپیان شوي دي.
عبدالباري جهاني په خپله فېسبوک پاڼه کې د مفتي منیر شاکر په اړه لیکلي: «زما په ټول اوږده ژوند کې مې د مفتي منیر شاکر په څېر هر اړخیز دیني عالم او زړور او خوله ور انسان نه وو لیدلی. زړه ته مې نه لوېږي چې زما په باقي پاته ژوند کې دې بیا د هغه په څېر زړور دیني عالم ووینم او فکر نه کوم چي د پښتنو بدبخته قوم دې بیا په ډېرو زمانو کې داسې خوله ور او زړور انسان وویني».
جهاني د منیر شاکر د مبارزې په اړه لیکلي: «مفتي منیر شاکر د خرافاتو، پیرانو او تاجرو ملایانو، چې نن ورځ یې بازار ډېر تود دی، داسي دوښمن وو چې هغوی یې د زغملو حوصله نه درلوده او باید چې حوصله یې نه درلودلای. هغه د ملایانو له خولې ناروا پیسې راګرځولې. هغه د پیرانو لنګرونو ته تاوان رساوه. هغه خلک د اسلام د دین واقعي او حقیقی مفهوم او مطلب ته متوجه کول».
د اطلاعاتو او کلتور دغه پخوانی وزیر وایي، مفتی منیر شاکر یوازې زړور او خوله ور دینی عالم نه وو، بلکې هغه د پښتنو د ځوان مشر منظور پښتین ترڅنګ په نره ودرېد چې د ګوتو په شمېر ملایانو به یې جرات کړی وي او یا یې ښايي نه وي کړی.
یاده دې وي، چې منیر شاکر د پښتون ژغورنې غورځنګ فعاله غړی هم وو،
عبدالباري جهاني د نوموړې په وژنه د پاکستان استخباراتي اداره (ای اېس ای) تورنه کړې او ویلي یې دي: «شهید مفتي منیر شاکر د لر او بر پښتنو ګډ رهبر وو. د ای اېس ای او د دې منحوسې جاسوسې شبکې په زرګونو مزدورو او تالۍ څټو مُلایانو د هغه په پاکه وینه لاسونه سره کړل. هغه زړور شهید په خپله هم د خپل شهادت وړاندوینه کړې وه، خو د خواشینۍ ځای دا دی چې نور د هغه ځای داسې تش شو چې په پنځوس کاله نور به یې هم څوک ډک نه کړي. حق متعال دې د هغه قاتلان او ټول هغه کسان چي د هغه په شهادت خوشاله شوي وي په سزا ورسوي».
مفتي منیر شاکر دیني عالم او قامپاله شخصیت وو، چې د ولس د بېدارۍ لپاره یې مبارزه کوله.
نوموړی یو له هغه علماو څخه وو، چې د پښتنو ملایانو پر ضد یې هم څرګندونې کولې او دوی یې د اسلام دین په ناسم عامه پوهاوي تورنول.
ددې ترڅنګ مفتي شاکر د پاکستان په حکومت سختې نیوکې کولې او ویل یې چې پالیسي یې د پښتنو پر ضد جوړه کړې.
دغه ستر عالم د شنبې په ورځ د ماذیګر د لمانځه پر مهال د جومات په دروازه کې د ځای پر ځای شوي بم د چاودنې له امله ټپي شو، خو وروسته په روغتون کې د ټپو له امله ومړ.

د تېر جمهوري نظام د دفاع سرپرست وزیر شاه محمود میاخېل د مفتي منیر شاکر په وژنه د پاکستان حکومت تورن کړی او ویلي یې دي، چې د خېبر پښتونخوا ولسونه د پاکستان د ظلم لاندې د افراط او تفریط له امله وژل کېږي.
شاه محمود میاخېل په خپل اېکس کې د مفتي منیر شاکر د مړینې په اړه لیکلي: «یا به د ظلم مقابله کوي او یا به ظلم تاییدوي او د پاکستان د استبلیشمنټ راج او د ظلم لاندې شپې او ورځې تېروي. د خیبر پښتونخوا ولسونه، مشران او علماء د همدغه افراط او تفریط لاندې د مرګ سره لوبې کوي».
ښاغلی میاخېل لیکي، هغه اور چې پاکستان په سیمه کې بل کړی او فکر کوي چې په مرګ، تهدید او زور به امن راولي مشکله ده.
نوموړی زیاتوي، چې روانو حالاتو ته په کتو سره به په دغه سیمه کې ورځ تر بلې وضعیت نور هم خرابېږي.
د دفاع وزارت دغه پخوانی سرپرست وزیر د طالبانو د واکمنۍ په اړه هم لیکلي، چې که افغانستان کې حالات همداسې دوام وکړي چې یوه وړه ډله حاکمه او افغانستان انزوا حالت کې وي، دا لمبې به په سیمه کې نورې هم پراخېږي او افغانان که لر دي او که بر، نور به هم د نیابتي جنګونو او تروریزم قرباني وي.
نوموړی زیاتوي: «مخکې له دې چې اوبه د ورخه تېرې شي، یوازینې لار افغانانو ته د یو بل منل دي تر څو د یو مشروع، قانونمند او ولسواکه نظام په رامنځته کېدو سره افغانستان د بحران نه ووځي او ټول افغانان په شریکه د جنګ، ظلم او زور نه په غیر سره ژوند وکړي.»
مفتي منیر شاکر دیني عالم او قامپاله شخصیت وو، چې د ولس د بېدارۍ لپاره یې مبارزه کوله.
نوموړی یو له هغو علماو څخه وو، چې د پښتنو ملایانو پر ضد یې هم څرګندونې کولې او دوی یې د اسلام دین په ناسم عامه پوهاوي تورنول.
ددې ترڅنګ مفتي شاکر د پاکستان په حکومت سختې نیوکې کولې او ویل یې چې د دې هېواد پالیسي د پښتنو پر ضد جوړه شوې.
دغه ستر عالم د شنبې په ورځ د ماذیګر د لمانځه پر مهال د جومات په دروازه کې د ځای پر ځای شوي بم د چاودنې له امله ټپي شو، خو وروسته په روغتون کې د ټپو له امله ومړ.

د افغانستان د خبریالانو ملي کور د شنبې په ورځ په کابل کې د خبریالانو ملي ورځ ونمانځله. په دې غونډه کې خبریالانو معلوماتو ته د محدود لاسرسي او د اقتصادي فشارونو د زیاتېدو په اړه شکایت وکړ.
دا مراسم په داسې حال کې ترسره شوي، چې افغان خبریالان له تېرو درې نیمو کلونو راهیسې له سختو شرایطو سره مخ دي.
یو شمیر یې د طالبانو په زندانونو کې د معلوماتو ورکولو او د بیان د ازادۍ له حق څخه د استفادې په خاطر بندیان دي.
د راپورونو له مخې، د افغانستان د خبريالانو د ملي کور مشر سيد ياسين متين معلوماتو ته د لاسرسي پر حق ټينګار کړی دی.
دغه راز د افغانستان د ازادو خبريالانو د ټولنې مشر حجت الله مجددي هم له رسنيو وغوښتل، چې د اقليمي بدلون او په افغانستان کې د چاپېريال بحران ته پاملرنه وکړي.
د کب په ۲۷مه د خبریالانو ملي ورځ په داسې حال کې نمانځل کېږي، چې لا هم یو شمېر خبریالان د طالبانو له لوري بندیان دي.
د ورځپاڼې خبریال حمید فرهادي له شپږو میاشتو راهیسې د طالبانو په بند کې دی.
فرهادي د وږي میاشتې په ۱۳ مه په کابل کې د طالبانو د استخباراتو له خوا نیول شوی و. نوموړی د واکمن رژیم د محکمې له خوا له زده کړو بې برخې شویو نجونو او هغو ښځو سره چې د رژیم له بدلون وروسته یې دندې له لاسه ورکړي، د مرکې په خاطر په بند محکوم شو.
د هغه د ملګرو په وینا، د هغه له نیولو وروسته مور یې سخته ناروغه شوه.
حامد فرهادي په څرخي پله بندخونه کې بندي دی او د طالبانو محکمې هغه د "نظام پر ضد د تبلیغاتو" او "د عامه نظم او امنیت د ګډوډولو" په تور په بند محکوم کړی دی، خو د هغه د زنداني کېدو دقیق جزیات نه دي معلوم.
دغه راز د افغان خبري اژانس خبريال مهدي انصاري هم د روان کال د وري په ١٤مه د کابل په لوېديځ کې د طالبانو له خوا ونيول شو.
نوموړی د رژیم پر ضد د تبلیغاتو په تور په یو نیم کال بند محکوم شوی دی.
همدا ډول طالبانو د ارزو ټلویزیون، بېګم او ځوانانو د راډيوګانو پر دفترونو برید وکړ، دفترونه یې وتړل او خبریالان یې بندیان کړل، خو له څه مودې وروسته یو شمېر یې له بنده خوشې شول.
دا په داسې حال کې ده، چې نړۍوالو بنسټونو په پرله پسې ډول د دغو خبریالانو د خلاصون غوښتنه کړې ده، خو طالبانو د نړۍوالو او د خبریالانو د ملاتړو سازمانونو غوښتنو ته هېڅ پام نه دی کړی.
طالبانو په تېرو درې نیمو کلونو کې د ګواښونو او جبر له لارې رسنۍ او د بیان ازادي په جدي توګه محدود کړي دي.
پر افغانستان د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته ډېری رسنۍ وتړل شوې او ډېری خبریالان د هېواد پرېښودو ته اړ شول.
د افغانستان د خبریالانو مرکز په دې وروستیو کې په یوه راپور کې ویلي، چې سږ کال د خبریالانو د ګواښلو او نیول کېدو په ګډون د رسنیو له حقونو د سرغړونې ۱۸۱ پېښې ثبت شوې دي.
