اوکراین د روسیې د ستراتیژیکو الوتکو هوايي اډه په نښه کړې

اوکرایني بې پیلوټه الوتکو د پنجشنبې په ورځ د روسیې یو مهم ستراتیژیک هوایي ډګر په نښه کړ، چې په پایله کې یې یوه ستره چاودنه شوې. دغه برید د جګړې له کرښې څخه ۷۰۰ کیلومتره لرې ترسره شوی.

اوکرایني بې پیلوټه الوتکو د پنجشنبې په ورځ د روسیې یو مهم ستراتیژیک هوایي ډګر په نښه کړ، چې په پایله کې یې یوه ستره چاودنه شوې. دغه برید د جګړې له کرښې څخه ۷۰۰ کیلومتره لرې ترسره شوی.
د رویټرز له خوا تایید شوې ویډیوګانې ښیي چې په هوايي ډګر کې ستره چاودنه شوې او نږدې کورونه ړنګ شوي.
د روسیې دفاع وزارت ادعا وکړه چې د دوی هوايي دفاعي ځواکونو ۱۳۲ اوکراینۍ ډرون الوتکې ویشتلې دي.
دغه هوایي ډګر، چې له شوروي دورې پاتې دی، د روسیې د توپولوف Tu-160 ستراتیژیکو اتومي بمبار الوتکو کوربه دی، چې په غیر رسمي ډول د «سپین ځواک» په نوم یادېږي.
د روسیې د ساراتوف والي رومان بوسارګین وویل چې په انګلس ښار کې د اوکراین د ډرون برید له امله هوايي ډګر اور اخیستی او نږدې اوسیدونکي ایستل شوي دي.
د اوکراین دفاع وزارت وویل چې ځواکونو یې دغه هوايي اډه په نښه کړې، چې له امله یې د روسي مهماتو دوه چاودنې شوې. کیېف ادعا کوي چې روسیې د انګلس اډه پر اوکراین د بریدونو لپاره کاروله.
د سیمهییزو چارواکو په وینا، په دغه برید کې لس کسان ټپیان شوي او ځینو اوسېدونکو د اوکرایني ډرون ټوټې په خپلو باغونو کې موندلې دي.
دا لومړی ځل نه دی چې اوکراین دغه هوايي ډګر په نښه کوي.


د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویاندې یو وار بیا د پاکستان د پخواني لومړي وزیر عمران خان په اړه له پوښتنې ځان په څنګ کړ. د دغه وزارت ویاندې ټامي بروس د چهارشنبې په ورځ د یوې خبري غونډې پرمهال د پاکستان د کورنيو مسلو په اړه له خبرو کولو ډډه وکړه.
د «ده نیوز» ورځپاڼې د راپور له مخې، د یوې خبریالې د پوښتنې په ځواب کې چې ایا ولسمشر ډونالډ ټرمپ به د عمران خان د ازادېدو په اړه اقدام وکړي؟
خبریالې دا هم وویل، چې په تېرو دوو کلونو کې د پاکستان ډیموکراسي او د ښځو حقونه له منځه تللي دي؛ ایا د امریکا نوې اداره به په دې برخه کې کوم کار وکړي؟
خو ټامي بروس یې په ځواب کې وویل، چې هغه د بل هېواد د کورنیو مسلو په اړه خبرې نه کوي.
هغې زیاته کړه: «د ټرمپ له حکومته اته اوونۍ تېرېږي؛ خو لاهم ډېر کارونه په مخکې لرو او د متحده ایالاتو د ولسمشر د کارونو او پلانونو په اړه معلومات له سپینې ماڼۍ ترلاسه کولای شئ.»
خو نوموړې وړاندې وویل، ټرمپ او د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو دواړو دا روښانه کړې ده چې «موږ ته نړۍ، خپل ګاونډیان او هغه څه چې په نړۍ کې پېښېږي اړین دي او موږ دا په خپلو کړنو کې ثابته کړې هم ده.»
په تېرو دوو اونیو کې دا دویم ځل دی، چې د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویانده د عمران خان د خوشې کېدو په اړه د پوښتنې له ځواب ورکولو ډډه کوي.
تر دې وړاندې هم له نوموړې د یوې خبري غونډې پرمهال د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ لهخوا د عمران خان لپاره د تمه شوي ملاتړ په اړه وضاحت غوښتل شوی و؛ خو هغې د دغه پوښتنې له ځواب ورکولو ډډه وکړه.
په ولسمشریزو ټاکنو کې د ټرمپ تر بریالي کېدو وړاندې په پاکستان کې تمې دا وې، چې د ټرمپ له راتګ سره به عمران خان له بنده خوشې شي او یو جوړجاړی به وشي؛ خو واک ته د ټرمپ له راګرځېدو وروسته تر دې دمه په دې برخه کې کوم څرک نه لیدل کېږي.

د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف د نوي لمریز کال مبارکي ورکړه. هغه د نوروز په مناسبت په یوه پیغام کې لیکلي: «ټولو هغو خلکو ته چې په پاکستان او ټوله نړۍ کې دغه جشن نمانځي، د خوشحاله نوروز هیله کوم.»
هغه کاږلي، د نوروز جشنونو د نمانځنې پرمهال مېلیونه کسان سره راټولېږي، خپلو عزیزانو ته درناوی کوي، د هغو نعمتونو په اړه فکر کوي چې دوی ترې خوند اخلي او د هیلې او خوشبینۍ سره د نوي پیل هرکلی کوي.
هغه زیاته کړې: «په دې هیله چې دغه لرغونی دود ټولو هغو کسانو ته خوښي، سوکالي او سوله راولي چې دغه جشن نمانځي.»
تر شهباز شریف وړاندې د امریکا ولسمسر ډونالډ ټرمپ هم د نوي لمریز کال مبارکي ورکړه.
ټرمپ په امریکا او د نړۍ په ګوډ ګوډ کې هغه خلکو ته د ۱۴۰۴ نوي لمریز کال مبارکي وړاندې کړه، چې دغه جشن نمانځي.
که څه هم د کب میاشت هرکال ۲۹ ورځې وي او له هغه وروسته د وري لومړۍ نېټه د نوروز ورځ وي؛ خو سږ کال طالبانو اعلان وکړ، چې د کب میاشت ۳۰ورځې ده او نوی کال به سبا د جمعې په ورځ پیل شي.
خو په ایران، تاجکستان او نورو هېوادونو کې نوی لمریز کال بیا نن پیل شو.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په امریکا او د نړۍ په ګوډ، ګوډ کې هغه خلکو ته د ۱۴۰۴ نوي لمریز کال مبارکي وړاندې کړه، چې دغه جشن نمانځي. د افغانستان په ګډون یو شمېر اسیايي هیوادونو کې د دغه لمریز کال لومړۍ ورځ نوروز نمانځل کیږي.
نوموړي په یوه پیغام کې ویلي، نوروز یو لرغونی دود دی چې د تېر کال برکت ته د فکر او نوي پسرلي ته له یوې نوې او تازه روحیې سره چمتووالی او هیله مندي ښیي.
په دغه پیغام کې راغلي:« نوروز د خوښۍ او د پسرلي او نوي کال د پیل یو جشن دی.»
هغه په دغه پیغام کې د امریکا په استازیتوب د نوروز مبارکي وړاندې کړې ده.
که څه هم د کب میاشت هرکال ۲۹ ورځې وي او له هغه وروسته د وري لومړۍ نېټه د نوروز ورځ وي؛ خو سږ کال طالبانو اعلان وکړ، چې د کب میاشت ۳۰ورځې ده او نوی کال به سبا د جمعې په ورځ پیل شي.
خو په ایران، تاجکستان او نورو هېوادونو کې نوی لمریز کال نن پیل شو.

په پښتونخوا کې د وژل شوي دیني عالم مفتي منیر شاکر زوی عبدالله شاکر پر خواله رسنیو یوه ویډيو خپره کړې او د پاکستان له حکومته یې غوښتي، چې د ده د پلار په وژلو کې ښکېل کسان ور په ګوته کړي. هغه ويلي، که حکومت تر ټاکلي وخته دا کار ونه کړي، دوی به نورې پرېکړې وکړي.
مفتي شاکر د روانې کب میاشتې په ۲۵مه پېښور کې خپل کورته څېرمه په یوه بمي چاودنه کې ووژل شو.
د مفتي شاکر زوی عبدالله شاکر د هغه تر وژنې یوه ورځ وروسته چې جنازه یې لا خاورو ته نه وه سپارلې ویلي وو، چې تر هغه وخته د خپل پلار د جنازې لمونځ نه ادا کوي، چې د پاکستان لومړی وزیر، د صوبې وزیر اعلی او د پولیسو قوماندان یې د پلار د مرګ په اړه ځواب نه وي ورکړی.
د پاکستان حکومت لا د مفتي شاکر د وژلو په اړه څه نه دي ویلي، او نه هم په پاکستان د دا ډول وژنو د سپیناوي په اړه حکومت اقدام کوي.
عبدالله شاکر وايي، چې د ده د پلار پلویانو ورته ویلي، چې که حکومت یې د پلار په وژلو کې ښکېل کسان نه ور په ګوته کوي، نو باید بله پرېکړه وکړي، چې مسوولیت به یې بیا د پاکستان حکومت او پوځ پر غاړه وي.
خو عبدالله شاکر دا نه دي ویلي، چې د دوی بله پرېکړه به څه وي.
هغه په بیا بیا ویلي و، چې پولیسو ته یې د مفتي شاکر د ژوند د ګواښ په اړه معلومات ورکړي و، خو پولیسو ورته هېڅ امنیتي تدابیر ونه نیول.
عبدالله شاکر تر دې وړاندې د پاکستان لومړی وزیر د خپل پلار د مرګ لامل بللی و او ویلي و: «لومړی وزیر تا ته وایم، وزیر اعلی تاته وایم او د پوځ مشره تاته وایم، دا خبره په ګپ کې تېره نه کړې زما پلار تاسو شهید کړی، که تاسو ورته لایسنس ورکړی وای، تاسو ورته سیکیوریټي ورکړی وای نن به دا حال نه و.»
عبدالله شاکر زیاتوي، چې پولیسو یې لایسنس ځنډولی و او د هغه لاسونه یې ورتړلي و.
عبدالله شاکر همداراز ویلي و، چې دوی د مفتي شاکر د امنیت په نه ټینګولو غوښتل چې هغه ومري.
د پښتونخوا مشهور دیني عالم مفتي منیر شاکر د کب مساشتې په ۲۵مه د مازدیګر لمانځه لپاره جومات ته روان و، چې چاودنه پرې وشوه، لومړی ټپي شو او بیا په روغتون کې د درملني پرمهال مړ شو.
مفتي منیر شاکر په وروستیو کې ویلي و، چې پاکستاني امنیتي ادارو ورته ویلي، چې ژوند یې له ګواښ سره مخ دی او د خپل ځان د ساتلو لپاره دې تدابیر ونیسي.
نوموړي د پاکستان پر امنیتي ادارو هم نیوکې کړې وې، چې د ده د امنیت په برخه مرسته نه کوي.
تر اوسه پورې کومې وسله والې ډلې د مفتي منیر شاکر د وژلو مسوولیت پر غاړه نه دی اخیستی.

الجزیرې راپور ورکړی، چې د چهارشنبې په ورځ په غزه کې د اسراییل په بریدونو کې شاوخوا ۷۰ تنه فلسطینیان وژل شوي دي. په وژل شویو کسانو کې ښځې، ماشومان او د ملګرو ملتونو یو بهرنی کارکوونکی هم شامل دی.
د الجزیرې د راپور له مخې، دغه مرګ ژوبله په غزه کې د اسراییل په بریدونو کې د دغه هېواد د ځمکنیو ځواکونو د ګډون سره هممهاله اوښتې ده.
له بل پلوه د اسراییل پوځ هم خبر ورکړی، چې په مرکزي او سوېلي غزه کې یې خپل ځمکني عملیات بیا له سره پیل کړي دي.
د غزې د روغتیا وزارت په وینا، د سې شنبې په ورځ د اسراییل لهخوا د اوربند له ماتولو راهیسې لږ تر لږه ۴۳۶ فلسطینیان وژل شوي دي.
د دغه وزارت په وینا، په وژل شویو کسانو کې ۱۸۳ تنه ماشومان هم شامل دي.
د غزې د روغتیا وزارت وايي، چې د جګړې له پیل راهیسې بیا تر دې دمه د اسراییل په بریدونو کې ۴۹،۵۴۷ کسان وژل شوي او ۱۱۲،۷۱۹ نور ټپیان دي.
له بل پلوه د فرانسې ولسمشر وايي، چې هغه د سعودي عربستان له ولیعهد محمد بن سلمان سره خبرې کړې دي او دوی سره هوکړه کړې چې د دواړو خواوو د شخړې د حل لپاره د یوه کنفرانس مشري وکړي؛ ترڅو د اسراییلیانو او فلسطینیانو لپاره سیاسي لیدلوری بیا راژوندی شي.
مکرون وویل:« موږ پر غزې د اسراییل د بریدونو بیا پیل غندو.»
هغه زیاته کړې، چې د ټولو یرغمل شویو کسانو د خوشې کولو او د ملکي وګړو د خوندي ساتنې لپاره اوربند ته راستنېدل اړین دي.