د دغو اسنادو لومړۍ برخه د امریکا ملي ارشیف په وېبپاڼه کې په الکترونیکي بڼه خپره او ټاکل شوې، چې د دغه هېواد د عدلیې وزارت تر کره ارزونې وروسته له ۸۰ زرو ډېر اسناد ولس ته وړاندې شي.
په دغو اسنادو کې د امریکا استخباراتي ادارې یا سيایاې له یوه مامور سره د ۱۹۶۴ کال د محرمې مرکې په ګډون ځيني نور محرم یادښتونه هم شامل دي.
په دې مرکه کې د وارن کمېسیون یو څېړونکی د سيایاې له یو مامور لي ویګرېن څخه د بهرنیو چارو وزارت او د دغې استخباراتي ادارې په شته اسنادو کې له شوروي مېرمنو سره د امریکایي نارینهوو د واده په تړاو پوښتنې مطرح کړې دي.
د شوروي اتحاد د احتمالي رول په تړاو اسناد
په ځینو خپاره شويو اسناد کې د کېنډي د ترور اصلي عامل لي هاروي اوسوالډ توطئو ته اشاره شوې ده.
د دې اسنادو پر بنسټ، یو شمېر کسان پر دې باور وو چې اوسوالډ په ۱۹۶۲ کال کې د دې لپاره له شوروي څخه ووت څو کېنډي ووژني.
ځيني نور اسناد بیا دا اړیکه بېارزښته ښيي.
له دغو راپورونو څخه یو، چې د ۱۹۹۱ کال په نوامبر کې چمتو شوی، د امریکایي پروفیسور اېبي سمېټ له قوله وايي، چې هغه د سلاوا نیکونوف په نوم د کېجيبي له یوه پخواني چارواکي سره په مسکو کې د اوسوالډ په هکله خبرې کړې وې.
نیکونوف د اوسوالډ په هکله د پنځو دوسیو له ارزونې وروسته دې پایلې ته رسېدلی، چې هغه هېڅکله له کېجېبي سره اړیکه نهلري.
د کیوبا پر وړاندې د امریکا پټ عملیات
همداراز په خپاره شویو اسنادو کې د سړې جګړې او په لاتینې امریکا کې د امریکا د رول په هکله د پنټاګون د ۱۹۶۳ کال اسناد هم شامل دي.
په دغو اسنادو کې راغلي، چې د کیوبا مشر فېډل کاسټرو له متحدهایالاتو سره د مخامخ جګړې غوښتونکی نه و، خو اټکل کېږي چې په لاتینې امریکا کې یې د چریکي غورځنګونو لپاره خپل ملاتړ پراخ کړی و.
د ۱۹۶۲ کال د جنورۍ یو محرم سند د «مونګوز عملیاتو» جزئیات څرګندوي.
په دې کې د سيایاې یوه پټه پروژه چې په ۱۹۶۱ کال کې د کېنډې لهخوا تصویب شوې، شامله ده. د دغو عملیاتو موخه په کیوبا کې د پټو اقداماتو او ورانکارۍ له لارې د کاسټرو رژیم نسکورېدل بلل شوې ده.
ایا دا اسناد د وژنې راز حل کوي؟
ډونالډ ټرمپ د خپلې ولسمشرۍ په لومړۍ دوره کې د دغو اسنادو د خپرېدو فرمان لاسلیک کړ، چې له امله یې اېفبيای په ډلاس کې د کېنډي د ترور په تړاو زرګونه نوي اسناد پیدا کړل.
د دغو اسنادو د بېړنۍ ارزونې په بهیر کې د امریکا د عدلیې وزارت د ملي امنیت وکیلانو له یوې ډلې څخه غوښتي، چې سملاسي د یادو اسنادو محتوا و ارزوي.
د ملي استخباراتو مشرې تولسي ګابارډ په خپلې اېکسپانې کې لیکلي دي: «ټرمپ د یوه لوی شفافیت نوې دوره پیل کړې ده.»
ورته مهال، یو شمېر کارپوهان بیا وايي چې دا اسناد به د دغې پېښې اصلي واقعیتونه بدل نه کړي.
د ورجینیا پوهنتون د سیاسي څېړنو مرکز مدیر لاري ساباتو چې د کېنډي د ترور په تړاو یې یو کتاب لیکلی، وايي: «هغه کسان چې د نویو واقعیتونو د موندنې په تمه دي، کابو ډېر به ناهیلي شي.»
هغه وايي، چې ښايي ځيني اسناد یوازې د پخوانیو نسخو مدارک وي چې پخوا خپاره شوي، خو اوس مهال یې ځیني برخې له سانسور څخه بهر شوې دي.
د سيایاې د لاس لرلو په تړاو د رابرټ. اېف کېنډي جونیر ادعا
یوه ترټولو جنجالي مسئله چې ښايي دا اسناد یې څرګنده کړي، د لي هاروي اوسوالډ د فعالیتونو په تړاو د د سيایاې د معلوماتو کچه ده.
د کېنډي له وژنې څخه شپږ اوونۍ مخکې مکسیکو ښار ته د اوسوالډ د سفر په تړاو ډېرې پوښتنې شته، چې نوموړي د دغه سفر په جریان کې د شوروي له سفارت څخه لیدنه کړې ده.
ټرمپ په دې تړاو وویل: «خلک له لسیزو راهیسې دې شیبې ته په تمه وو. دا اسناد به ډېر حیرانونکي وي.»
د رابرټ کېنډي زوی او د جان اېف کېنډي وراره رابرټ اېف کېنډي جونیر چې د ټرمپ په دولت کې د روغتیا وزیر دی، باور لري چې سيایاې اداره د هغه د تره په وژنه کې ښکېل ده، خو دا ادعا د نوموړې ادارې لهخوا رد شوې.
همداراز کېنډي جونیر باور لري، چې د هغه پلار رابرټ کېنډي د یوه بریدګر لهخوا نه بلکې، د څو وسلهوالو کسانو لهخوا وژل شوی چې دا ادعا له رسمي روایتونو سره په ټکر کې ده.
د نورو ترورونو د اسنادو د افشاکېدو په تړاو د ټرمپ ژمنه
ټرمپ دا ژمنه هم کړې، چې د مارټین لوتر کېنګ جونیر او سناتور رابرټ کېنډي (دواړه په ۱۹۶۸ کال کې وژل شوي) د ترور په هکله به اسناد خپاره کړي، خو زیاتوي چې د دې اسنادو خپرېدل به لا ډېرو څېړنو ته اړتیا ولري.
