په ننګرهار کې ځايي سرچینې افغانستان انټرنشنل-پښتو ته وویل، چې د جلالاباد ښاروالۍ طالب چارواکي د کوچني اختر د رارسېدو په مناسبت لاسيپلورونکو ته پر عمومي سړکونو او لارو د باج ورکولو په بدل کې د کارکولو اجازه ورکړې او په وینا یې، دې چارې په یاد ښار کې ګڼه-ګوڼه زیاته کړې ده.
سرچینو د پنجشنبې په ورځ ( د کب ۷مه) افغانستان انټرنشنل-پښتو ته ویلي، طالبانو یو شمېر عمومي سړکونه او لارې د ترافیکو پر مخ تړلي چې ولس یې له جدي ننګونو سره مخ کړی او د ښار نظم یې ګډوډ کړی دی.
سرچینې زیاتوي، طالبان د هرې کراچۍ پر سر له لاسيپلورونکو پیسې اخلي او هغوی چې جلالاباد ښاروالۍ لپاره د دغې ډلې غړو ته باج ور نهکړي پر سړکونو او لارو د کار کولو اجازه نهورکول کېږي.
د سرچینو د معلوماتو پر بنسټ، طالبانو په جلالاباد ښار کې له مخابراتو څلورلارې تر تالاشۍ څلور لارې پورې چې سلګونه متره لاره ده د ترافیکو پرمخ تړلې او لاسي پلورونکو ته یې د کار کولو اجازه نهده ورکړې.
د سرچینې په خبره، طالبانو لاسيپلورونکو ته له تېرې یوې اوونۍ راهیسې د سړک پر غاړو د کار اجازه ورکړې، خو دا چې طالب مسوولین له لاسيپلورونکو څومره پیسې اخلي په دې تړاو کره معلومات نهلري.
افغانستان انټرنشنل-پښتو د دې موضوع په تړاو په ننګرهار کې د طالبانو د ښاروالۍ او اطلاعاتو کلتور ریاست له مطبوعاتي مسوولانو سره اړیکه نیولې، خو هغوی ورته له ځوابویلو ډډه کړې ده.
پر افغانستان د طالبانو له واکمنېدو راهیسې له یوه لوري لوږه، بېکاري او اقتصادي ستونزې پراخې شوې، له بل لوري دغه ډله له خلکو او کاروباریانو د باجاخېستنې لړۍ چټه کړې چې ولس یې له جدي ننګونو سره مخ کړی دی.
د کندهار او د هلمند د لښکرګاه اوسیدونکي وايي، چې په بانکونو کې د کمزورو خدماتو له امله بیروبار او ګډوډي د دې لامل شوې چې خلک په وخت خپلې پیسې له بانکونو ونه اېستلای شي.
ځايي سرچیني وايي، سلګونه کسان د خپلو معاشونو د ترلاسه کولو لپاره نیمه شپه بانک ته ځي او د پیسو ایستلو نوبت نیسي خو ډیری کسان له ساعتونو ساعتونو انتظار وروسته هم د پیسو په ترلاسه کولو نه بریالي کیږي.
د رحمت الله په نوم یو کس وایي:« کله چې مې سهار پیشلمی وکړ، له کوره راووتلم او عزیزي بانک ته مې ځان ورساوه ترڅو نوبت ونیسم، خو ډیر کسان له ما څخه هم مخکې راغلي وو، بانک کې دننه خو د پښې اېښودو ځای نه و، خلک بیرون په قطارونو کې نوبت ولاړ وي.»
د کندهار ښار یو اوسیدونکی چې د ځینو ستونزو له امله نه غواړي نوم یې خپور شي وايي، چې ځینې طالبان په بانک کې د پیسو ایستلو نوبت پر مهال له زوره کار اخلي او د بانک پر کار کوونکو فشار راوړي چې لومړی باید د طالبانو پیسي ورکړل شي.
نوموړی وايي، «زه درې ورځې سر پر سر بانک ته ولاړم، پنځه ساعته، شپږ ساعته به مې انتظار وکړ خو دې منځ کې به ځینې طالبان راغلل او په زور به یې خپل خلک داخل ته بیول او د نورو کسانو نوبت به یې نیوه، بیا دې منځ کې د ځینو کسانو ترمنځ جنجالونه هم پیښ شول او ما بالاخره نن خپلې پیسې له بانک نه وایستلې».
پر همدغه مهال یو شمېر کسان په بانکونو کې د کارکوونکو د کم شمېر او د ای ټي ایم ماشینونو د نه فعالیت په اړه هم شکایتونه کوي او وايي، که دغه ماشینونه فعاله وای، ښايي تر ډیره په بانکونو کې د بیروبار او ګډوډیو کچه راکمه شوې وای.
خو له کندهار او هلمند څخه د عزیزي بانک او کابل بانک دوه بېلابېلو سرچینو افغانستان انټرنشنل ته د نوم نه ښودلو په شرط وویل، چې د طالبانو له لوري په ځنډ سره د دولتي معاشونو حواله کول د دې لامل شوی چې په بانکونو کې ګڼه ګوڼه او ګډوډي رامنځته شي.
دغه سرچیني وايي، چې د بانک نوټونو د زړښت له امله یې ای ټي ایم ماشینونه بند کړي دي، « د افغانیو بانک نوټونه دومره زاړه دي چې ای ټي ایم ماشین کې هغه هیڅ نه استفاده کیږي، موږ پوهیږو که بانک نوټونه نوي وای زموږ په ټولو څانګو کې به ماشینونه فعال وای او اوس به په بانکونو کې دومره بیروبار او ګډوډي نه وای.»
خلک په داسې حال کې د بانکونو د کمزورو خدماتو په اړه شکایت کوي، چې طالبانو د دولتي کارکوونکو او خپلو نظامیانو میاشتنۍ تنخواوې څو ورځې وړاندې حواله کړې او له تېرو څو ورځو راهیسې په بانکونو کې د پییسو د راایستلو پر مهال د نوبت پر سر فزیکي شخړې هم شوې دي.
