عراقچي: ایران د اټومي انرژۍ د سولهییز استعمال او د یورانیمو د غني کولو قانوني حق لري
د ایران د بهرنیو چارو وزیر عباس عراقچي په دوحه کې د «ایران او عربي ډیالوګ» د څلورم پړاو په جریان کې د تهران او واشنګټن ترمنځ خبرو اترو ته اشاره وکړه او ویې ویل: «ایران د اټومي انرژۍ د سولهییز استعمال او د یورانیمو د غني کولو قانوني حق لري.»
له ایران سره د خبرو اترو لپاره د امریکا استازی استیو ویتکاف د جمعې په ورځ (د غويي ۱۹مه) خبرداری ورکړ، چې که چیرې له تهران سره د خبرو اترو څلورم پړاو ګټور نه وي، واشنګټن به «بله لاره» غوره کړي.
له بلې خوا د قطر د بهرنیو چارو وزیر له عباس عراقچي سره په کتنه کې د ایران او امریکا ترمنځ د عمان په منځګړیتوب د خبرو اترو د بیا پیلولو د هوکړې هرکلی وکړ، چې موخه یې د یوې تلپاتې او پابندې موافقې ته رسېدل دي، چې په سیمه کې د سولې او ثبات په پیاوړتیا کې مرسته وکړي.
یاده دې وي، چې عباس عراقچي او د قطر د بهرنیو چارو وزیر محمد بن عبدالرحمان ال ثاني په دوحه کې سره کتلي دي.
د فرانسې ډېپلوماټیکو سرچینو رویټرز خبري اژانس ته ویلي، چې دا غونډه د امریکا او اروپايي هېوادونو له خوا وړاندیز شوې او د روسیې او اوکراین ترمنځ د ۳۰ ورځني اوربند په اړه پکې بحثونه کیږي.
سرچیني وايي، چې په دغه غونډه کې به پر مسکو ګډ بندیزونه ولګول شي.
د اروپايي مشرانو له لوري په خپره شوې ګډه اعلامیه کې ویل شوي:«موږ د امریکا ترڅنګ له روسیې غواړو، چې د ۳۰ ورځني بشپړ او بې شرطه اوربند سره موافقه وکړي، څو د یوې عادلانه او دوامداره سولې لپاره د خبرو زمینه برابره شي.»
د راپورونو له مخې، روسیې د اوربند وړاندیز رد کړی دی او ټرمپ له روسیې څخه د اوربند په برخه کې د سمدستي همکارۍ له امله خپګان څرګند کړی او ګواښ یې کړی که پرمختګ ونه شي د سولې له هڅو به لاس واخلي.
د هېوادونو د نظامي ځواک درجه بندي د Global Firepower Index (GFP) له خوا کیږي چې له مخې یې د ۲۰۲۵ کال لپاره هند د نړۍ څلورم او پاکستان دولسم قدرتمن هېوادونه ګڼل شوي دي.
د جي ایف پي د ۲۰۲۵ کال لپاره د هند د دفاعي ځواک بودیجه د پاکستان د پوځ له بودیجې یوولس برابره زیاته بللې ده او ویلي یې دي چې هند د ۲۰۲۵ - ۲۶ کال لپاره شاوخوا ۷۸.۷ میلیارده ډالره بودیجه لري او پاکستان بیا د ۲۰۲۵ - ۲۶ کال لپاره ۷.۶ میلیارده ډالره بودیجه لري.
پرتلنه ښيي چې هند د پوځي ظرفیت له پلوه تر پاکستان څو برابره پیاوړی دی، چې زیات پوځ او جنګي وسایل لري.